Bu da 'köşeyi dönmüş' üniversite

Haber Giriş : 10 Ocak 2005 11:43, Son Güncelleme : 27 Mart 2018 00:42

"ODTÜ'nün bu avantajı, alan adı tahsisinden iptaline, fiyatların belirlenmesinden uygulanacak kurallara kadar tüm işlemlerde kullanması, elde ettiği gelirin yanı sıra yapılan eleştirilerinde sürekli artmasına yol açıyor."

ODTÜ, ?com.tr'yle köşeyi döndü

TÜRKİYE'de, ?.tr' uzantılı alan adlarının dağıtımında tek olmanın avantajını kullanan ODTÜ, bugüne kadar toplam 62 bin 582 alan adı tescili gerçekleştirdi. Bu tescil işlemlerinden elde ettiği yıllık kira geliri de 1 milyon 325 bin YTL'yi buldu. ODTÜ, en fazla kira gelirini de ?com.tr' uzantılı alan adlarından elde etti.

1991 yılından bu yana Türkiye'de ?.tr' uzantılı alan adlarının internette dağıtımını yapan ODTÜ, pazarda tek olmanın avantajından yararlanarak, Türkiye'nin en büyük rantiyeleri arasına girmeyi başardı. ODTÜ'nün 1997 yılında 3 bin 818 olan internetteki ?.tr' uzantılı kiracı sayısı bugün, 62 bin 582'ye yükseldi. Bu sayede, internet alan adlarından elde ettiği yıllık kira geliri, 1 milyon 325 bin 20 yeni Türk lirasına (YTL) ulaştı.

Alan adı yönetimini üstlenen uluslararası ICAAN'ın verdiği yetki çerçevesinde, Türkiye'de, ?.tr' uzantılı alan adlarının dağıtımını 14 yıldır Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) yapıyor. Bugüne kadar toplam 62 bin 582 adet alan adı tescilini gerçekleştiren ODTÜ, 26 Mayıs 2003 tarihinden itibaren web tabanlı elektronik sisteme geçti. Bu amaçla, internette ?nic.tr' adresi oluşturuldu. Kişi ve kuruluşlar, ODTÜ'nün oluşturduğu bu site üzerinden ?.tr' uzantılı alan adlarını yıllık 5 ile 25 YTL arasında kiralayabiliyor. En yüksek kira bedelleri de com, net, info ve biz uzantılı ?.tr' alan adlarına uygulanıyor.

TALEP COM.TR'YE

Arkadaşımız Birol Öner'in yaptığı araştırmaya göre ODTÜ, en fazla kira gelirini de ?com.tr' uzantılı alan adlarından elde ediyor. 1 milyon 325 bin 20 yeni liralık toplam kira gelirinin 1 milyon 123 bin 100 yeni lirasını ?com.tr' uzantılı alan adları oluşturuyor. Şirketlere yıllık 25 YTL karşılığında kiraya verilen ?com.tr' uzantılı alan adlarının kiracı sayısı da, 44 bin 924'ü buluyor. ?com.tr'yi, 5 bin 957 adetle ?gen.tr' izliyor. Kişi ve kuruluşlar arasında ilk gelenin alabildiği ?gen.tr' alan adlarından elde ettiği yıllık gelir de 89 bin 355 yeni Türk lirasını buluyor.

1991 yılından 1997 yılına kadar geçen 6 yıl içinde sadece 3 bin 818 adet alan adı tahsis eden ODTÜ, 2000 yılından itibaren patlama yaşadı. ODTÜ'nün 2000 yılında verdiği alan adı sayısı, 14 bin 477'den 23 bin 889'a ulaştı. Bunun 18 bin 626'sını com.tr oluşturdu. Verilen alan adlarının sayısındaki artışta, en büyük etken talep artışının yanı sıra, fiyatlarda indirim yapılması oldu. Daha önce 50 milyon lirayı (50 YTL) bulan ?com.tr' uzantılı alan adlarının yıllık kira bedeli, 25 milyon liraya düştü. Bu da, ODTÜ'nün tahsis ettiği alan adı sayısının son 4 yıl içinde her yıl ortalama 10 bin adet artmasına yol açtı.

ALANINDA TEK

ODTÜ, uluslararası alan adı yönetimini üstlenen ICAAN'dan 1991 yılında aldığı yetkiye dayanarak, 14 yıldır internette Türkiye'yi simgeleyen ?.tr' uzantılı alan adlarının tescilinde tek kurum olma özelliğini elinde bulunduruyor. ODTÜ'nün bu avantajı, alan adı tahsisinden iptaline, fiyatların belirlenmesinden uygulanacak kurallara kadar tüm işlemlerde kullanması, elde ettiği gelirin yanı sıra yapılan eleştirilerinde sürekli artmasına yol açıyor.

Hangi alan adını kim kullanabiliyor?

com.tr: Sadece ticari faaliyet gösteren şirketler alabiliyor. Şirketler, ?com.tr'nin yanı sıra, ?biz.tr' ve ?info.tr' de alabiliyor.

net.tr: Servis sağlayıcı, e-posta, portal ya da tarama gibi internet üzerinden hizmet veren kuruluşlar alabiliyor.

org.tr: Kar amacı bulunmayan vakıf, dernek ya da sivil toplum kuruluşları kullanabiliyor.

gen.tr: kişi ve kuruluşlar arasında ilk başvuruda bulunan alabiliyor. Bunun arasında ?web.tr'de bulunuyor.

av.tr: Serbest avukat ve hukuk büroları yararlanabiliyor.

dr.tr: Sadece doktorlar kullanabiliyor.

edu.tr: Yüksek öğretim kurumlarına veriliyor.

bel.tr: İl ve ilçe belediyeleri kullanabiliyor.

name.tr: Türk vatandaşları ve Türkiye'de yaşayan yabancı uyruklular alabiliyor.

k12.tr: ilk ve orta öğretim kurumları kullanabiliyor.

mil.tr: Askeri kurum ve kuruluşlar alıyor.

pol.tr: Emniyet teşkilatına veriliyor.

Erkan ÇELEBİ/Hürriyet

Bu Habere Tepkiniz

Sonraki Haber