Öğretmenlerin zorunlu hizmetine af gelmesi doğru bir uygulamadır, çünkü..
Öğretmenlerin Atama ve Yer Değiştirme Taslağı ile ilgili görüşlerini Sendikalardan isteyen MEB, bu sendikalarla bir de toplantı yapmıştır. Tüm sendikalar hem yazılı görüşlerinde hem de toplantıda zorunlu çalışma yükümlülüğünün yönetmeliğin yayımlandığı tarihten sonra başlaması konusunda bakanlığa görüş beyan etmişlerdir.
Milli Eğitim Bakanlığı sendikaların ilettiği bu görüşe uyarak yönetmeliği Resmi Gazetede yayınlarsa, yönetmeliğin yayınlandığı tarihten önce göreve başlayanlar zorunlu hizmetten muaf tutulacaklardır.
Yönetmeliğin yayınlandığı tarihten önce göreve başlayan öğretmenlerin zorunlu hizmetten muaf tutulması neden istenmektedir?
?MEB, zorunlu çalışma yükümlüğünü değiştiriyor? haberimizde Personel Genel Müdürlüğünün, il ve ilçeler bazında belirlenen zorunlu çalışma yükümlülüğünü değiştirerek, zorunlu çalışma yükümlülüğünün okul bazında belirleneceğini, bu belirlemenin her 3 yılda bir değiştirileceğini, zorunlu çalışma yükümlüğü öngörülecek eğitim kurumları için 7 kriter belirlendiğini açıklamış ve resmi yazıyı yayınlamıştık.
?MEB, Zorunlu Hizmet için başlangıç tarihini yeniden belirleyecek? haberimizde ise hizmet puanının yetersizliği nedeniyle zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet bölgelerindeki eğitim kurumlarına ataması gerçekleştirilemeyenlerin atama işlemleri yeniden tercihleri alınmak ve değerlendirilmek üzere 2010 yılı iller arası zorunlu çalışma yükümlülüğüne bağlı yer değiştirme dönemine ertelendiğini resmi yazısıyla birlikte duyurmuştuk. (Yeni yönetmeliğin gecikmesi halinde bu durumda olanların zorunlu çalışma yükümlülüğü tekrar ertelenecektir)
Milli Eğitim Bakanlığının Zorunlu çalışma yükümlülüğünün okul bazında belirleneceğini duyurmasından sonra, bu öğretmenlerin görev yaptıkları ildeki okulları zorunlu hizmet kapsamına alınma durumunun ortaya çıkabilecek olması veya zorunlu hizmet kapsamına alınan herhangi bir okula yer değişikliği il içinde yapılabilecek olmasından dolayı bu atamaları 2010 yılana ertelemesi zaten kaçınılmazdı.
Ayrıca Öğretmenlerin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğini kökten değiştirilmesi, zorunlu çalışma yükümlülüğünün okullar bazında yeniden belirlenmesi ve yeni bir sisteme geçilmesi nedenleriyle Zorunlu Hizmet için başlangıç tarihinin yeniden belirlenmesi şart olmuştur.
Bu tarihin hangi tarih olması gerektiği konusuna gelecek olursak, bize göre tarihin yönetmeliğin yayınlandığı tarih olması gerekmektedir. Çünkü okul bazında zorunlu çalışma yükümlülüğüne geçilmesi nedeniyle eski sistemdeki zorunlu çalışma yükümlüğü kriterlerinin yeni sistemle uyuşmaması affı zorunlu kılmaktadır. Affın çıkmaması veya yönetmeliğin yayınlandığı tarih olmaması halinde hukuken sorunlar doğuracaktır.
Sitemizde öğretmenlerin zorunlu hizmet affına yönelik haberlere zorunlu hizmete af gelmesine karşı eleştirisel yorumlar yapılmıştır.
Eleştiriler aşağıdaki konularda yoğunlaşmaktadır.
1-Zorunlu hizmet bölgesi dışında görev yapan zorunluya tabi öğretmenler af olursa yerlerinde kalacaklar, dolayısıyla zorunlu hizmet bölgelerinde görev yapanlar da görev süreleri dolmasına rağmen kadrolar boşaltılmadığından Zorunlu hizmet bölgesi dışına atanamayacaklar.
2-Geçen yıl zorunluya gidenlere siz yerinizde 3 yıl çalışın, sonra gelin daha geçen yıl atananlara siz yerinizde kalın deniliyor.
Bu eleştirilere mevzuat açısından cevap verecek olursak;
1-İlk atamada öğretmenlerin büyük bir çoğunluğunun ataması zorunlu çalışma yükümlülüğü bölgelerine yapıldığından 1.maddedeki endişe yersizdir.
Bu öğretmenlerin görev süreleri dolmasına rağmen Zorunlu hizmet bölgesi dışına atanamamalarının sebebi Milli Eğitim Bakanlığının Zorunlu hizmet bölgesi dışındaki boş kadroların tamamını ilan etmemesidir.
Buradaki boş yerlerin ilan edilmesi halinde yer değiştirme istekleri gerçekleştirilebilecektir. Boş yerlerin olduğunu anlamak için bu illerde görev yapan ücretli öğretmenlerin sayılarına bakmak yeterli olacaktır. Aslında ihtiyaç bulunmadığından yer değiştirme isteği gerçekleştirilmeyen bir öğretmenin yer değiştirme isteğinde bulunduğu zaman yer değiştirme istediği ilde boş ilan edilen tüm yerlerin ekran çıktısını alması, yer değiştirme isteği gerçekleşmediği zaman da o ilde kendi branşından ücretli bir öğretmenin olduğunu belgelendirmesi bunu dilekçe ile Personel genel Müdürlüğüne başvurması halinde başvurusuna gelen red cevabına açacağı davada sonuç olumlu olacaktır.
Bu konu sendikalar tarafından MEB'e iletilmiş ve ?Öğretmen atama ve yer değiştirmede mutabık kalınan hususlar? haberimiz de yer verdiğimiz üzere ?-Zorunlu ve isteğe bağlı yer değiştirmelerde boş bulunan tüm kadroların mutlaka duyurulması ve sisteme yansıtılması.? konusunda mutabakata varılmıştır. Sorun MEB'in bu karara uyup uymamasındandır.
Esasında Zorunlu hizmet bölgesindeki öğretmenler zorunlu çalışma yükümlülüğünün okullar bazında yeniden belirlenmesi nedeniyle ?MEB atama ve yer değiştirme yönetmeliği taslağının" 29. maddesindeki hükümlere göre Zorunlu hizmet bölgesi dışındaki zorunlu çalışma yükümlülüğüne bağlı okullara yer değiştirme isteğinde bulunabileceklerdir.
Bu bilgiler ışığında öğretmenlerin 1.maddedeki endişeler yersizdir.
2-Zorunlu çalışma yükümlüsü olması nedeniyle yer değişikliğine tabi tutulanlara yönetmelikte öngörülen sürelerin doldurulup doldurulmadığına bakılmaksızın yeni yönetmelikte özel düzenlemeler geçici maddelerle ihdas edilerek hakları korunacaktır. Ve yer değiştirebilmeleri hususunda düzenlemeler yapılacaktır.
Sendikalar bu yöndeki taleplerini MEB'e ?Bu yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önceki, Atama ve Yer Değiştirme hükümleri doğrultusunda zorunlu hizmet yükümlülüğünü yerine getirmek üzere yer değiştirme suretiyle atanmış olan öğretmenler, zorunlu çalışma sürelerini veya bulundukları illerde geçirilmesi gereken süreyi tamamlayıp tamamlamadıklarına bakılmaksızın bu yönetmeliğin yayımı tarihini izleyen ilk yer değiştirme döneminde bulundukları il dışına yer değiştirme isteğinde bulunabilirler.? şeklinde iletmişlerdir.
Aynı durum ?2006 yılında çıkan Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliği?nin Geçici 4. Maddesinde de ?Bu Yönetmelikle yürürlükten kaldırılan Yönetmelik hükümleri doğrultusunda 2004 ve 2005 yer değiştirme dönemlerinde zorunlu çalışma yükümlülüğünü yerine getirmek üzere yer değiştirme suretiyle atanmış olan öğretmenler, bu Yönetmelikle öngörülen zorunlu çalışma sürelerini tamamlamaları kaydıyla bulundukları illerde veya bölgelerde geçirilmesi gereken süreyi tamamlayıp tamamlamadıklarına bakılmaksızın bu Yönetmeliğin yayımı tarihini izleyen ilk yer değiştirme döneminde bulundukları il dışına yer değiştirme isteğinde bulunabilirler.? şeklinde düzenlenerek 2006 yılında meydana gelebilecek mağduriyetler önlenmiştir. Aynı durum yeni çıkacak olan yönetmelikte de bu şekilde düzenlenerek öğretmenlerin 2.maddedeki endişeleri giderilecektir.
Bütün bunlar dikkate alındığında; zorunlu hizmet bölgelerinde görev yapan öğretmenlerin görev süreleri dolmasına rağmen Zorunlu hizmet bölgesi dışına atanamamalarının sebebi Milli Eğitim Bakanlığının Zorunlu hizmet bölgesi dışındaki boş kadroların tamamını ilan etmemesidir. Boş bulunan tüm kadroların duyurulması konusunda sendikalarla MEB mutabakata varmıştır. MEB'in bu mutabakata uyup uymadığı yönetmelik yayınlandığında ortaya çıkacaktır.
Zorunlu hizmet bölgesindeki öğretmenler zorunlu çalışma yükümlülüğünün okullar bazında yeniden belirlenmesi nedeniyle ?MEB atama ve yer değiştirme yönetmeliği? taslağının 29. maddesindeki hükümlere göre Zorunlu hizmet bölgesi dışındaki zorunlu çalışma yükümlülüğüne bağlı okullara yer değiştirme isteğinde bulunabilmeleri önemli bir gelişmedir. Kadroların boş ilan edilmesiyle önemli bir kazanım elde edilecektir.
Ahmet Kandemir
Memurlar.net Öğretmenler Bölüm Sorumlusu