Kamu Denetimi Temel Kanun Tasarısı Taslağı

BİRİNCİ KISIM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç

Madde 1- Bu Kanunun amacı; kamu kurum ve kuruluşları denetim birimlerinin çalışma esas ve usullerini; denetim ilkelerini; denetim elemanlarının işe alınma, görev, yetki, sorumluluk ve güvenceleri ile denetlenenlerin yükümlülüklerini belirlemektedir.

Kapsam

Madde 2- Bu Kanun, özel kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydıyla kamu kurum ve kuruluşlarını , denetim birimlerini ve denenenleri kapsar.

Tanımlar

Madde 3- Bu Kanunda geçen;

Kamu Kurum ve Kuruluşu : Başbakanlık ve bakanlıklar ile bunların bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlarını, sermayesinin yarısından fazlası doğrudan ve dolaylı olarak Devlete ait olan kurum ve kuruluşları, yerel yönetimleri, Devlet üniversitelerini, Kanunlarla kamu denetim ve gözetimine tabi tutulan diğer özerk kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarını, Kızılay Derneği ve Türk Hava Kurumunu,

Denetim Birimi: Yukarıda sayılan kamu kurum ve kuruluşlarının bu Kanunun amacına uygun görev, yetki ve sorumlulukları haiz olmak üzere kurulmuş birimlerini,

Denetim Elemanı: Denetim birimlerine başkan ve yardımcı kadrolarında bulunanlar da dahil olmak üzere denetim görevini yapmak ve bu kanunda belirtilen yetkileri kullanmak üzere kadrolu olarak istihdam edilenleri,

Denetlenen: Deneteme tabi memurlar ile diğer kamu görevlileri ve gerçek kişilerle kamu ve özel hukuk tüzel kişilerini,

Teftiş: Denetlenenlerin belli bir dönemde gerçekleştirilen iş, işlem ve hesaplarının mevzuatla belirlenen amaç ve kurallar doğrultusunda yürütülüp yürütülmediğinin belge ve kayıtlar üzerinde incelenmesini, para ve para hükmündeki evrak ve senetler ile taşınır ve taşınmaz malların miktar ve tutarlarının kayıtlara uygunluğunun tespitini,

Denetim: Kurum ve kuruluşun her türlü iş işlem ve faaliyeti ile varlıkların, kayıt, belge ve diğer bilgilerin önceden belirlenmiş standart ve ilkelere göre gerçeklere uygunluk derecesini belirlemek ve raporlamak amacıyla kanıtların tarafsızca toplanması, değerlendirilmesi ve sonucun kullanıcılara raporlanması veya önceden belirlenmiş hedefler doğrultusunda ortaya çıkan sonuçların verimlilik, etkinlik ve tutumluluk derecelerinin ölçülmesi, karşılaştırılması ve değerlendirilmesi ile bu madde kapsamında bu tanıman sonra yer alan etkinlik ve süreçlerin tamamını içeren ortak kavramı,

Düzenlilik Denetimi: Mevzuata uygunluk denetimi ile mali tablo ve kayıtlar üzerinde yapılan denetimi,

Uygunluk Denetimi: Kurum ve kuruluşun iş ve işlemlerini, mevzuata uygunluk yönünden inceleyen denetim sürecini,

İç Denetim: Kamu kuruluşunun çalışmalarına değer katmak ve geliştirmek için kurumlar bünyesinde oluşturulan ; ancak fonksiyonel anlamda bağımsız ; kamu kuruluşlarının etkinlik, verimlilik ve tutumluluk hedeflerine ulaşabilmesi için; risk yönetimi, kontrol ve idari süreçlerin etkinliğini değerlendirmek, analiz etmek ve geliştirmek amaçlarını da kapsayan sistematik, sürekli , disiplinli ve nesnel güvence sağlayan danışmanlık faaliyetlerini,

Dış Denetim: Denetlenen kurum veya kuruluşun yönetiminden bağımsız bir denetim organı ya da birimi tarafından yürütülen, denetlenen kurum ya da kuruluşun iş ve işlemlerini hukuka uygunluğunu , mali yapısını ve buna bağlı olarak dönem sonu tablolarını ; yönetimin verimliliğini , etkinliğini ve iç denetim sisteminin performansını değerlendiren faaliyetleri,

İnceleme: Bir konunun veya yürütülen iş ve işlemlerin mevcut bilgi ve belgelere dayanarak gerçeğe uygunluğunun ve doğruluğunun belirlenmesi ve buna bağlı olarak mevzuat çerçevesinde yapılması gereken işlemlerin saptanması amacıyla yürütülen faaliyetleri,

Araştırma: Bir konunun yada yürütülen iş ve işlemlerin doğruluğuna bağlı olarak kamu görevlileri açısından adli, idari ve disiplin soruşturmaları yapılmasına gerek olup olmadığının saptanması faaliyetlerini veya mesleki konulardaki inceleme çalışmalarını,

Soruşturma: Kamu görevlileri ve diğer ilgililerin ceza ve disiplin hukukundan doğan sorumluluklarının saptanması ve kanunlarla düzenlenen işlemlerin yapılması faaliyetlerini,

Ön İnceleme: 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uyarınca yürütülen faaliyetlerini,
İfade eder.

İKİNCİ KISIM
Denetim Birimlerinin Kuruluş, Bağlılık ile Çalışma Usul ve Esasları

BİRİNCİ BÖLÜMÜ
Kuruluş ve Bağlılık

Kuruluş

Madde 4- Denetim Birimleri, bu Kanun hükümlerini göre atanan bir başkan ile derece ve unvanları kadrolarında gösterilen denetim elemanlarından oluşur.

Denetim Birimi, kanunla veya kanununun verdiği yetkiye dayanarak kurulur.

Her denetim biriminin, bir tüzüğü ve/veya yönetmeliği bulunur.

Bağlılık ve Yetki

Madde 5- Başbakan veya Bakan adına görevli ve yetkili denetim birimleri, doğrudan başbakan veya ilgili bakana, diğerleri görev yaptıkları kuruluş veya birimin en üst idari amirine bağlıdır.

Denetim elemanları bağlı bulundukları Başbakan, bakan ya da en üst idari amir adına görev yaparlar. Adına görev yaptıkları makam dışında hiçbir makam veya merciden emir alamazlar.

Merkez ve grup başkanlığı

Madde 6- Denetim biriminin merkezi, balı olduğu kamu kurum ve kuruluşunun merkezinin bulunduğu yerdir.

Kurumun taşra teşkilatının olması halinde, grup başkanlığı kurulabilir. Ancak, denetim elemanları istekleri dışında sürekli olarak grup başkanlıklarında görevlendirilemezler.

Görev Onayları

Madde 7- Görev onayları denetim birimi tarafından alınır; görevlendirmeler denetim birimi başkanı tarafından yapılır.

İKİNCİ BÖLÜM

Denetim Birimi Başkanlıklarının Görev ve Yetkileri

Madde 8- Denetim Birimi Başkanlıkları;

a) Mevzuata ve uluslararası standartlara göre uygunluk ve performans denetimini öngören denetim programlarını hazırlamak,
b) Görevleri dengeli ve adil dağıtmak,
c) Her derecede görevli ile özel kanunlarla belirlenen hükümlere uygun olarak diğer kamu görevlileri hakkında araştırma, inceleme, ön inceleme veya mevzuatlarının öngörmesi halinde soruşturma yapmak,
d) Denetim biriminin bünyesinde bulunduğu bakanlık veya kuruluşun merkez ve taşra teşkilatında iç denetim yapmak,
e) Uygulamayı ve kurumsal politikaları takip ederek, hizmet gerekleri ve saydamlıkla bağdaşmayan mevzuatın; gereksiz bürokratik işlem ve kayıtların; yürürlükten kaldırılması, sadeleştirilmesi ve hizmet gereklerine uygun yenilerinin yürürlüğe konulması amacıyla önerilerde bulunmak,
f) Tasarruf önlemlerine ve yükümlülüklerine aykırı tutum ve davranışları zamanında tespit edecek sürekli bir takip ve kontrol mekanizması kurmak,
g) Mesleki konularda inceleme ve araştırma görevlerini yapmak,
h) Denetim elemanlarının düzenleyecekleri raporlar ile görüş yazılarını inceleyerek, esas ve usul yönünden saptanacak eksikliklere ilişkin başkanlık düşüncesini, basit veya maddi hatalar dışında, yazılı olarak bildirmek,
i) Ulusal güvenliği ilgilendiren ve kişi haklarını ihlal edecek nitelikteki hususlar hariç olmak üzere, denetim biriminin tüm faaliyetlerinin genel değerlendirmesini içeren yıllık faaliyet raporu hazırlamak ve yayımlamak ; faaliyet raporlarında denetlenen kurum, kuruluş ve birimlerin yıllık hedeflere ne ölçüde ulaştığını, hedeflere ulaşmanın toplam maliyetini ve erişilmeyen hedefler varsa bunların nedenlerini belirlemek,
j) Denetim elemanlarının mesleki gelişimini sağlamaya yönelik çalışmalar yürütmek,
k) Denetim hizmetleri kapsamında yürütülen faaliyetler sırasında gerektiğinde ilgililere yönelik rehberlik ve eğitim etkinliklerini yürütmek; iç kontrolün tasarımı da dahil olmak üzere merkezdeki denetim hizmetleriyle doğrudan ve dolayısıyla ilgili planlama çalışmalarına katılmak,
l) Kanun, tüzük ve/veya yönetmeliklerle belirlenen diğer görevleri yapmak,

İle yetkili ve görevlidirler.

Denetim elemanlığı uzmanlık, bilgi ve becerisini gerektirmeyenler hariç olmak
üzere, denetim birimi bulunan kurum ve kuruluşlarda bu kanunda tanımlanan denetim kapsamı içindeki görev ve faaliyetler, başkaca herhangi bir birim veya görevli tarafından yürütülemez.

Madde 9- İdari mercilere, denetim birimlerine ve denetim elemanlarına intikal eden ihbar ve şikayetler, belli bir konuyu içermediği, isim, imza ve açık adres ihtiva etmediği takdirde işleme konulmaz.

Özel kanunlarında muhbir veya şikayetçinin kimliğinin açıklanmaması hüküm altına alınmışsa veya muhbir veya müşteki kimliğinin gizli tutulmasını talep etmişse, bu hallerde muhbir veya müştekinin kimliği kanuni zorunluluklar ve adli makamların talebi dışında hiçbir şekilde açıklanamaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Genel Görev ve Yetkiler

Genel görev esası

Madde 10- Kamu kurum ve kuruluşları ; görev ve yetkilerin hukuka uygun olarak kullanılmasını; etkinliğin, verimliliğin tutumluluğun sağlanmasını ; kamu kaynaklarının önceden belirlenen program ve ilkelere uygun biçimde ve yerinde kullanılmasını sağlamakla yükümlüdür.

Denetim birimleri, denetim görevlerini kamu kurum ve kuruluşlarının genel görev esasına uygun olarak yürütür.

Denetim yetkisinin genelliği

Madde 11- Denetim elemanları bağlı oldukları makam adına görev ve yetki alanları içindeki tüm merkez taşra ve yurt dışı birimlerinde bağlı ve ilgili kuruluşlarda ve bağlı ortaklıklarda mevzuatlarında yazılı denetim faaliyetlerini yürütmekle yetkili ve görevlidirler.

Merkez ve taşra teşkilatındaki herhangi bir birim mutat ve makul süreler haricinde denetim dışında tutulamaz.

Denetim Eşgüdümü

Madde 12- Birden fazla kurum ve kurumu ilgilendirmesi nedeniyle değişik denetim birimlerinden denetim elemanlarının birlikte çalışmalarını gerektiren denetimin eşgüdümü bakanlık, kurum ve kuruluşların protokol sıraları dikkate alınmak suretiyle sağlanır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Denetlenenlerin Yükümlülükleri

Madde 13- Denetime tabi olan birim ve görevliler ile haklarında inceleme, araştırma , ön inceleme ya da soruşturma yapılan her derecedeki personel, denetim elemanının görevi nedeniyle gizli dahi olsa istediği her türlü bilgi, belge ve kayıtları ibraz etmek; para, mal ve kıymetli evrakın sayımına yardımcı olmak zorundadır.

Denetim elemanının görevini gerektiği biçimde yürütebilmesi amacıyla kuruluşun veya birimin en üst yöneticisi gerekli her türlü önlemi almakla yükümlüdür.

Gerçek ve tüzel kişiler, diğer kanunlarda aksine hüküm olmamak kaydıyla, denetim elemanın münhasıran teftiş, denetim, araştırma, inceleme, ön inceleme ya da soruşturma görevleri nedeniyle istediği bilgi , belge ve kayıtları ibraz etmek ve gerektiğinde onaylı bir örneğini vermekle yükümlüdürler.

Denetim elemanlarının denetim görevlerine ilişkin olarak bilgi ve belgelerin ibraz edilmemesi halinde CMUK hükümlerine istinaden yetkili ve görevli mercilerden zabıt ve arama kararı istenir.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Denetim Elemanlarının Davranış ve Etik Kuralları, Atanma Şartları ve Nitelikleri

BİRİNCİ BÖLÜM

Davranış ve etik kuralları

Madde 14- Denetim elemanları, mesleğin gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmazlar; yönetime ve karar alma süreçlerine müdahale edemezler. Görevin başarı ile yerine getirilmesi, adil ve nesnel bir sonucun ortaya çıkması amacıyla dürüstlük, bağımsızlık, tarafsızlık, güvenilirlik ve yeterlik ilkelerini gözeten bir yaklaşım içinde olmak zorundadırlar.

Denetim elemanları, mesleğe fiilen başladıkları tarihi takip eden on beş gün içinde bu maddenin birinci fıkrasında yazılı kural ve ilkelere uygun davranacaklarına ilişkin olarak kurum merkezlerinin bulunduğu mahallin asliye hukuk hakimi huzurunda yemin ederler.

Davranış ve etik kurallarına ilişkin ayrıtılar ile yemin metni yönetmelikle belirlenir.

İKİNCİ BÖLÜM
Denetim Birimlerine Giriş, Atama ve Yükselme

Giriş ve atama
Madde 15- Denetim birimlerine yardımcı olarak, kurumların tüzük veya yönetmeliklerine yapılacak seçme ve yarışma sınavını kazanmak suretiyle girilir.

Seçme ve yarışma sınavı eleme ve giriş sınavından oluşur.

Eleme sınavı, merkez usulle ÖSYM tarafından; yazılı ve / veya sözlü sınavından oluşan giriş sınavı ise, yetkili sınav kurulunca yapılır.

En az 3 yıl süreli yardımcılık süresi sonunda yapılan yeterlik sınavını kazananlar, tabi oldukları atama usulüne göre ilgili kadrolara atanırlar. Başarısız olanlar, kadro durumlarına göre, diğer hizmet sınıflarına veya birimlere nakledilirler.

Yukarıdaki fıkralara ilişkin özel kanunlardaki hükümler saklıdır.

Sınav kurulları
Madde 16- Giriş ve yeterlik sınavı kurulları, denetim birimi başkanının başkanlığında denetim elemanlarından oluşur. Sınav kurullarına hiçbir şekilde müdahale edilemez. Sınav kurulları, sınavların tarafsız ve objektif yapılmasından sorumludurlar.

Sınavlara ve sınav kurullarına ilişkin diğer usul ve esaslar ile sınav konuları, denetim birimlerinin görev ve çalışma yönetmeliklerinde düzenlenir.

Yardımcıların yetiştirilme esasları
Madde 17- Yardımcı kadrolarına atanan denetim elemanlarının yetiştirilmesinde aşağıdaki esaslara uyulur:

a) Çalışma alanına giren mevzuat ile uluslararası denetim standartları ve belgeleri çerçevesinde; denetim ve ön inceleme yöntemleri konularında bilgi, deneyim ve uzmanlık kazanmalarını sağlamak,

b) Bilgisayar gibi çağdaş araç ve gereçlerden yararlanma alışkanlığını kazandırmak,

c) Kişiliklerini mesleğin gerektirdiği niteliklere göre geliştirmek,

d) Bilimsel çalışma ve araştırmalarla; mesleki, sosyal ve kültürel etkinliklerine katılımlarını özendirmek,

e) Yabancı dil bilgilerinin gelişmesini teşvik etmek

Yardımcı kadrolarına atananlar en az üç ay süreyle performans denetimi eğitimine tabi tutulur. Performans denetimi eğitimi, TODAİE tarafından verilir. Bu eğitim sırasında ve sonunda yapılan sınavlara göre tespit edilen başarı derecesi, yeterlik sınavı başarı değerlendirmesinde dikkate alınır.

Performans eğitimine ilişkin usul ve esaslar TODAİE'nin de görüşü alındıktan sonra bu kanuna göre çıkartılacak yönetmelikle; performans eğitimi sonuçlarının, yeterlik sınavı başarı değerlendirmesine hangi oranda yansıyacağına dair hususlar, kurumların kendi tüzük veya yönetmelikleriyle belirlenir.

Yükselme
Madde 18- Denetim elemanlarının başmüfettiş, baş hesap uzmanı, baş kontrolör, baş denetçi, baş murakıp veya benzeri unvanlı kadrolara atanabilmesi için kıdem sırası ve kadro şartları yanında mesleki bilgi birikimi, yeterliği ve temsil yeteneği konularında kurul başkanlığının olumlu kanaatinin bulunması gerekir. Kurul Başkanlığının görüşüne esas olacak değerlendirmeler; değerlendirmeye tabi denetim elemanlarının; geçmişteki çalışmaları, sicil raporları, disiplin durumu ve hizmet içi eğitim etkinliklerine katılımı ve başarısı dikkate alınarak, kurul içindeki en kıdemli (5) denetim elemanından oluşan bir Komisyonca yapılır.

Her halde yardımcılık süresi dahil, denetim mesleğinde 12 yıl geçmedikçe yükselme değerlendirmesi ve dolayısıyla bu maddenin birinci fıkrasında sayılan kadrolara atama yapılamaz. Özel kanunlarına göre atananlarla ilgili olarak kendi mevzuatlarındaki hükümler uygulanır.

Kıdem sırası ve kadro şartlarının oluşmasına rağmen kurul başkanlığının olumsuz görüşünün olması halinde buna ilişkin gerekçeler ilgili denetim elemanına yazılı olarak bildirilir. Bu durumda, yükselme değerlendirmesi, en fazla iki kez daha olmak üzere birer yıl arayla yenilenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Başkanlık, Güvence ve Merkez Dışı Görevlendirme

Denetim birimi başkanlığına atanma
Madde 19- Yeni oluşturulacak denetim birimleri ve yeterli kıdemli denetim elemanı bulunmaması hali saklı kalmak üzere, denetim birimi başkanlığına bu kanunun 18 inci maddesinin birinci fıkrasında sayılan kadro unvanlarına sahip ve kamu kurum ve kuruluşlarındaki hizmet süresi toplamı en az 20 yıl olan denetim elemanları arasında atama yapılır. Daha önce denetim elemanlığı yapmış olsa dahi atamanın yapıldığı tarihten önceki en az bir yıl içinde denetim elemanlığı dışındaki kadrolarda bulunanlar denetim birimi başkanlığına atanamaz.

Güvence
Madde 20- Hiçbir şahıs, makam veya merci, bu kanunun 8 inci maddesinin (h) bendinde yazılı istisnai hal dışında denetim yetkisinin kullanılmasında denetim elemanlarına telkin ve tavsiyede bulunamaz; belirli bir kanaatin belirtilmesi ya da değiştirilmesi için baskı yapamaz.

Denetim elemanları, kendi istekleri dışında ya da denetim hizmetlerinin gerekleriyle bağdaşmayan sıhhi, mesleki yetersizlikleri ile davranış kuralları ve meslek eğitime riayetsizlikleri tespit edilmedikçe görevden alınamaz ve diğer idari görevlere veya hizmet sınıflarına atanamazlar.

Sıhhi yetersizlik halinin tespitinde usulüne uygun sağlık kurulu raporu; mesleki yetersizlik ile meslek etiğine ve davranış kurallarına riayetsizliğin tespitinde ise, bu Kanunun 36 ncı maddesine göre verilen mahkumiyet kararının veya meslek vakarı ve haysiyeti ile kişisel onur ve itibarını kıran eylemlerden dolayı aleyhine verilmiş yargı kararının ya da en az iki denetim elemanı tarafından müştereken düzenlenmiş raporun bulunması zorunludur.

Bu rapor, 18 inci maddenin birinci fıkrasında sözü geçen komisyon tarafından incelendikten sonra ve görüşü alındıktan sonra işleme konulur.

Merkez dışı görevlendirme esasları
Madde 21- Denetim elemanlarının, taşra teşkilatlarında yürütecekleri denetim görevlerine ilişkin yıllık süreler, kıdem esası dikkate alınarak belirlenir.

Taşra teşkilatı bulunan kuruluşların denetim birimlerinin yönetmeliklerinde merkez dışı birimlerin denetimine ilişkin olarak kıdeme göre azami denetim sürelerine ve her yıl değişen coğrafi bölge esasına yer verilmesi zorunludur.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Denetim Sonuçları

Raporlama İlkeleri
Madde 22- Denetim sonucunda hazırlanacak raporlar, belirsizliklere yer vermeyecek şekilde, kolay anlaşılır bir tarzda yazılır; mevzuata, uluslararası raporlama ilkelerine, standartlarına uygun ve yeterli kanıtlara dayalı olarak düzenlenir.

Denetim elemanları, denetim sonucunda rapor düzenlenmesine ihtiyaç bulunmadığı kanaatine varırlarsa, gerekçelerini belirterek yazılı görüş bildirirler.

Rapor türlerine ve raporlama ilkelerine ilişkin değer hususlar, denetim birimlerinin kendi tüzük veya yönetmeliğinde belirlenir.

Rapor süresi
Madde 23- Denetim elemanlarınca inceleme, soruşturma, araştırma sonucunda düzenlenecek raporlar, işin kendilerine tevdi tarihinden itibaren azami altı ay içinde düzenlenir. Bu süre, geçerli nedenlerin bulunması halinde denetim birimi başkanlığının onayı ile bir kez uzatılabilir. Bu müddetlere izin, rapor ve geçici görevlendirmeler ile 4483 sayılı Kanuna göre yapılan ön inceleme süreleri dahil değildir.

Raporlar üzerine yapılacak işlemler
Madde 24- Denetim elemanları tarafından düzenlenecek rapor ve görüş yazılarının, denetim birimi başkanlıklarınca incelenmesine, ilgili ve yetkili makamlara gönderilmesine ve çıkacak görüş ayrılıklarının giderilmesine ilişkin usul ve esaslar denetim birimlerinin tüzük veya yönetmelikleriyle belirlenir.

Denetim birimi başkanlığınca incelenmesi tamamlanan raporlar, derhal onay, izin veya işlem mercilerine tevdi edilir.

Genel hükümlere göre soruşturulması gereken suç iddialarına ilişkin rapor ve görüş yazıları denetim elemanları tarafından doğrudan yetkili ve görevli makam ve mercilere gönderilir.

İdari makam veya mercilerce rapor üzerine yapılan işlemler, raporun tevdi tarihinden itibaren en geç altmış gün içinde denetim birimi başkanlığına; Başbakan, bakanlar ve idari makam veya merciler ile adli merciler ve yargı organları tarafından yapılan işlemler veya alınan kararlar, denetim birimi başkanlığının tebellüğ tarihlinden itibaren on beş gün içinde denetim elemanına bildirilir.

Denetim elemanının rapor veya görüş yazısında belirttiği öneriler uygun olarak işlem yapılmaması ya da önlem alınmaması halinde, buna ilişkin gerekçeler de denetim birimlerinin adına görev yaptığı makamlara ve denetim birimi başkanlıklarına ait olanlar da dahil olmak üzere- bildirim yazılarında yer alır.

Denetim elemanının kanaatinden dolayı sorumlu tutulamayacağı
Madde 25- Denetim elemanları, düzenledikleri raporlar ile görüş yazılarında belirttikleri kanaatlerinden veya kanunla verilen yetkilere dayanarak aldıkları tedbirlerden dolayı sorumlu tutamazlar.

Kanaatleri veya aldıkları tedbirler nedeniyle açılacak özel hukuk davalarında husumet, denetim elemanının görevli bulunduğu kamu kuruluşuna tevcih edilir. Denetim elemanının suç sayılan eylemleri ile kin, garez ve hatıra dayalı olarak veya baskı ve telkinle kanaat oluşturduğu ya da değiştirdiği disiplin kurulu yahut kesinleşmiş yargı kararıyla tespit edilirse, idarenin, denetim elemanına rücu hakkı saklıdır.

BEŞİNCİ BÖLÜM
Diğer, Değiştirilen ve Uygulanmayacak Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM
Diğer Hükümler

Kamu denetimi istişare konseyi
Madde 26- Sayıştay; Başbakanlık, Bakanlık, Müsteşarlık teftiş kurulları; Yüksek Denetleme Kurulu, Maliye Bakanlığı Hesap Uzmanları Kurulu, İş Teftiş Kurulu, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlıkları Kontrolör Kurulları ile Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu, Yüksek Öğretim Kurumu, Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü, Milli Prodüktivite Merkezi, Türk Standartlar Enstitüsü ve TÜRMOB tarafından belirlenecek birer temsilciden oluşan Kamu Denetimi İstişare Konseyi kurulmuştur. TODAİE tarafından görevlendirilecek profesör unvanlı öğretim üyesi, aynı zamanda Konseyin başkanıdır. İki başkan yardımcısı ilk toplantıda gizli oyla seçilir. Konsey üyelerinin süresi dört yıldır. Ayrılan üyelerin yerine kurumlarınca yenileri bildirilir.

Konsey, kararlarını üye tam sayısının beşte üçü ile alır.

Konsey oy hakkı olmamak kaydıyla uzman kişileri de toplantıya çağırabilir veya üniversitelerin öğretim üyeleri ile çeşitli kurum ve kuruluşların uzmanlarından oluşan geçici çalışma komiteleri kurabilir.

Konseyin sekreterya hizmetleri TODAİE tarafından yürütülür.

Konsey iki ayda bir toplanır. Konsey Başkanı, konsey toplantılarına yılda ikiden fazla mazeretsiz olarak katılmayan üyenin değiştirilmesi için üyenin kurumundan talepte bulunur. Talebin kurumca reddi halinde üyeliğin düşürülmesi konsey kararına bağlıdır. Konsey üyelerine katıldıkları her toplantı için (5000) gösterge rakamının memur maaş katsayısı ile çarpımı sonunda bulunacak tutarda huzur hakkı ücreti ile şartları oluştuğunda, Harcırah Kanunu hükümlerine göre tahakkuk ettirilecek geçici görev yolluğu ve yol parası ödenir. Belirtilenlerin dışında herhangi bir ödemede bulunamaz.

Yukarıdaki fıkrada belirtilen tüm ödemeler, Konsey üyesinin kadrosunun bulunduğu kurumların bütçesinden; basın, yayın, dağıtım, kırtasiye, şura, sempozyum gibi diğer harcama kalemlerine dair ödemeler TODAİE bütçesinden karşılanır.

Konsey üyeleri, konsey toplantılarının yapıldığı günlerde kurumlarınca görevli sayılır.
Uygunluk ve performans denetimi rehber ilkeleri ve denetlenenlerin performanslarının ölçülmesine ilişkin tavsiye kararları ile Konseyin çalışma esas ve usulleri, Konsey tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Madde 27- Kamu Denetim İstişare Konseyi, aşağıdaki görevleri yapar :
a) a) Harcama sonrası denetimler de dahil olmak üzere kamu yönetim standartlarını hazırlamak ve yayımlamak,

b) b) Kamu idarelerinde yolsuzluk ve usulsüzlükleri doğuran risk faaliyet alanlarını belirlemek ve risk değerlendirme yöntemleri geliştirmek, yolsuzlukların önlenmesi için önerilerde bulunmak,

c) c) Kamu denetiminin, kamu yönetimine en uygun katkıyı sağlaması amacıyla kamu idarelerine önerilerde bulunmak,

d) d) Denetim ve denetim elemanlarının sorunlarına ilişkin konularda tespit ve değerlendirmeler yapmak ve çözüm önerilerinde bulunmak üzere iki yılda bir defa şura ve gerektiğinde sempozyum ve benzeri etkinlikler düzenlemek.

Denetim elemanlarının yapamayacakları işler ve yasaklar
Madde 28-Denetim elemanları, vakıflarda yönetici olarak görev alamazlar.

Devlet memurluğundan istifa, emeklilik veya başka nedenlerle ilişiği kesilen denetim elemanları, son üç yıl içinde denetledikleri özel sektör kuruluşlarında, Devlet memurluğundan ayrıldıkları tarihten itibaren üç yıl süreyle görev alamazlar. Bu süre içinde, bu kuruluşların iş ve işlemleri ile ilgili ücretli veya ücretsiz hiçbir şekilde sorumluluk üstlenemezler.

Denetim elemanları, görevleriyle ilgili olarak haksız menfaat temin edemez; beşeri ve sosyal münasebetler ile nezaket icabından sayılan haller dışındaki hediye ve ikramları kabul edemezler. Bu yasak, denetim elemanlığıyla herhangi bir şekilde ilişiğin kesilmesinden sonra da iki yıl süreyle devam eder. Bu fıkraya ilişkin diğer hükümler ile beşeri ve sosyal münasebetler ile nezaket icabından sayıldığı gerekçesiyle istisna tutulacak hediye ve ikramlar yönetmelikle düzenlenir.

Denetim elemanları, görevleri esnasında ya da görevlerinden ayrıldıktan sonra, yasalar veya diğer hukuki düzenlemelerle belirlenmiş sorumluluklarını yerine getirmek amacıyla ya da kendilerine yetkili makam veya mercilerce verilen izinler çerçevesinde yapılan açıklamalar dışında denetim sürecinde elde ettikleri bilgi, belge ve diğer kayıtları üçüncü şahıslara yazılı veya sözlü olarak aktaramazlar ve bunlardan dolayı kendilerine ya da üçüncü şahıslara herhangi bir menfaat sağlayamazlar.

Denetim birimlerinin meslek içi eğitim etkinlikleri
Madde 29- Denetim birimleri, gerektiğinde üniversiteler ve bilimsel alanda etkinlikte bulunan kurum ve kuruluşlarla da işbirliği yaparak yılda en az bir kez kurs, seminer ve benzeri etkinliklerde bulunurlar.

Meslek içi eğitim etkinlikleri için bir program yapılarak etkinlik tarihinden en az bir ay önce denetim elemanlarına duyurulur.

Muhakeme usulü
Madde 30- Kendi istekleri dışında, diğer idari görevlere veya hizmet sınıflarına atanan denetim elemanlarının ve bu Kanunun 18 inci maddesinde yazılı yükselme değerlendirmesi sonucunda anılan maddenin birinci fıkrasında yazılı unvanlara atanamayanların açtığı davalar ile 31 inci maddede zikredilen işler ve davalar acele işlerdendir.

Cumhuriyet başsavcılıklarının ve yargı organlarının bildirimi
Madde 31- Cumhuriyet başsavcılıkları, denetim elemanı raporu veya görüş yazısı uyarınca kendilerine intikal eden iddia konularına yönelik olarak verdikleri takipsizlik, yetkisizlik ve görevsizlik kararlarıyla tanzim ettikleri iddianameleri; mahkemeler de, nihai kararlarına ilgili yargılama usulü kanunları ve tebligat mevzuatı hükümlerine göre denetim birimi başkanlıklarına re'sen tebliğ ederler. Tebligat giderleri, genel bütçeden karşılanır.

İKİNCİ BÖLÜM
Değiştirilen Hükümler

Madde 32- 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 17 nci maddesinin 1 inci fıkrasına ".....zam ve cezaları toplamı bir milyar lirayı aşan vergi davalarında" ibaresinden sonra gelmek üzere "..........sayılı Kamu Denetimi Temel Kanununun 30 uncu maddesine göre açılan davalarda" ibaresi eklenmiştir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uygulanmayacak Hükümler

Madde 33- Diğer kanunların bu Kanunun 5 inci maddesinin ikinci fıkrasına aykırı hükümleri uygulanmaz.

ALTINCI KISIM
Cezai Hükümler

Madde 34- Bu Kanunun 13 üncü maddesinin birinci ve üçüncü fıkralarında yazılı yükümlülüğü verilen süre zarfında yerine getirmeyenler veya bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi için talimat verenler on günden bir aya kadar hafif hapis cezasıyla cezalandırılır. Bu ceza paraya çevrilemez ve tecil edilemez.

Madde 35- Bu Kanunun 20 nci maddesinin birinci fıkrası ile 28 inci maddesine aykırı hareket edenler altı aya kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.

Madde 36- Bu Kanunun 25 inci maddesinin ikinci fıkrasının ikinci cümlesinde yazılı eylem ve davranışları tespit edilen denetim elemanları, suçun daha ağır bir cezayı gerektirmesi hali saklı kalmak üzere, Türk Ceza Kanununun 228 inci maddesi hükümlerine göre cezalandırılırlar.

YEDİNCİ KISIM
Geçici Hükümler, Yürürlük ve Yürütme

BİRİNCİ BÖLÜM
Geçici Hükümler

Geçici Madde 1- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte denetim birimlerinde görev yapmakta olan denetim elemanlarının kazanılmış hakları ile ilgili hükümler saklıdır.

Geçici Madde 2- Kamu kurum ve kuruluşları, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde denetim birimlerine ilişkin tüzük ve/veya yönetmeliklerini bu kanuna uygun hale getirirler.

Geçici Madde 3- Bu Kanunun 26 ncı maddesinde belirtilen Kamu Denetimi İstişare Konseyini oluşturacak üyeler, kurumları tarafından bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren en geç iki ay içinde Konsey Başkanlığına bildirilir.

Konsey, ilk toplantısını Konsey Başkanının çağrısı üzerine tüm üyelerin bildirilmesini takiben bir ay içinde yapar.
Geçici Madde 4- Bu Kanunun 14, 17 ve 28 inci maddelerinde sözü edilen yönetmelik, Bakanlıkların görüşü alındıktan sonra Bakanlar Kurulunca bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde yapar.

Yönetmelik tasarısı, Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığınca hazırlanır.
Geçici Madde 5- Unvanında stajyer sözcüğü bulunan denetim elemanlarının kadro ünvanları başkaca bir işleme gerek olmaksızın "yardımcı" olarak değiştirilmiştir.

İKİNCİ BÖLÜM
Yürürlük ve Yürütme

Yürürlük
Madde 37- Bu Kanun hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme
Madde 38- Bu Kanun hükümleri Bakanlar Kurulu tarafından yürütülür.