5 bin müşavir ataması Anayasa'ya aykırı değil

Anayasa Mahkemesi bugünlü görüşmesinde 634 sayılı Avrupa Birliği Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile 645 sayılı Orman ve Su İşleri Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamelerini ele aldı.

Yüksek Mahkeme, Orman ve Su İşleri Bakanlığına ilişkin kararnamenin incelemesinde üst kademe yöneticilerinin müşavir veya araştırmacı kadrolarına atanmasını Anayasa aykırı görmedi.

Kurulun red kararı verdiği 645 sayılı KHK'nın geçici 3. maddesinin birinci fıkrası şu şekildedir:

Mevcut personel
GEÇİCİ MADDE 3 - (1) Çevre ve Orman Bakanlığında; Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı, Orman-Köy İlişkileri Genel Müdürü, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürü, Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Genel Müdürü, Genel Müdür Yardımcısı, Teftiş Kurulu Başkanı, I. Hukuk Müşaviri, Strateji Geliştirme Başkanı, Personel Dairesi Başkanı, İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanı, Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Dairesi Başkanı, Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanı, Bilgi İşlem Dairesi Başkanı, Daire Başkanı, Bakanlık Müşaviri, Özel Kalem Müdürü, Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri, İl Çevre ve Orman Müdürü ile İl Çevre ve Orman Müdür Yardımcısı kadrolarında bulunanların görevi bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihte sona erer. Bu fıkra uyarınca görevleri sona erenlerden İl Çevre ve Orman Müdür Yardımcısı unvanlı kadrolarda bulunanlar ekli (4) sayılı liste ile ihdas edilen Araştırmacı, diğerleri ise ekli (4) sayılı liste ile ihdas edilen Bakanlık Müşaviri kadrolarına halen bulundukları kadro dereceleriyle atanmış sayılır.... Bu madde uyarınca ihdas edilen Bakanlık Müşaviri ile Araştırmacı kadroları, herhangi bir sebeple boşalması halinde hiçbir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır. (RED)

Benzer bir karar 634 sayılı Avrupa Birliği Bakanlığının KHK'sında da yer almıştır. 634 sayılı KHK'nın üst yöneticileri müşavir kadrosuna atayan hükümleri Anayasa'ya aykırı görülmemiştir.

Kurulun red kararı verdiği 643 sayılı KHK'nın geçici 2. maddesinin birinci fıkrası şu şekildedir:

Personelin devri
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte; kapatılan Genel Sekreterlikte Genel Sekreter, Genel Sekreter Yardımcısı, Genel Sekreterlik Müşaviri ve Basın Müşaviri kadrolarında bulunanların görevleri hiçbir işleme gerek kalmaksızın sona erer.
Bunlar ekli (3) sayılı listede ihdas edilen Bakanlık Müşaviri kadrolarına hâlen bulundukları kadro dereceleriyle hiçbir işleme gerek kalmaksızın atanmış sayılırlar. Bu fıkra ile ihdas edilen Bakanlık Müşaviri kadroları, herhangi bir sebeple boşalması hâlinde hiçbir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır.(RED)

MÜFETTİŞLİĞE GİRŞİN YÖNETMELİKLE DÜZENLENMESİ ANAYASAYA AYKIRI

Diğer taraftan Yüksek Mahkeme, 645 KHK'ya ilişkin olarak iki fıkrada iptal kararı vermiştir. İptal kararları verilen fıkralar aşağıda koyu olarak gösterilmiştir.

Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı
MADDE 10 - (1) Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Bakanlık teşkilatının her türlü faaliyet ve işlemleriyle ilgili olarak teftiş, inceleme ve soruşturmalar yapmak.
b) Bakanlığın amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuata, plan ve programlara uygun çalışmasını temin etmek amacıyla gerekli teklifleri hazırlamak ve Bakana sunmak.
c) Kanunlarla ve Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
(2) Birinci fıkrada ve diğer mevzuatta verilen görevleri yapmak üzere Başkanlıkta Müfettiş istihdam edilir.
(3) Müfettiş Yardımcılarının giriş ve yeterlik sınavlarının usul ve esasları, Müfettişliğe yükselmeleri, görev, yetki ve sorumlulukları, Başkanlığın çalışma usul ve esasları ile diğer hususlar yönetmelikle belirlenir. (İPTAL)

Orman ve Su İşleri Uzmanlığı
MADDE 29 - (1) Bakanlık, görev alanına giren konularda çalıştırılmak üzere Orman ve Su İşleri Uzmanı ile Orman ve Su İşleri Uzman Yardımcısı istihdam eder.
(2) Orman ve Su İşleri Uzman Yardımcılığına atanabilmek için 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlara ek olarak aşağıdaki şartlar aranır:
a) En az dört yıllık eğitim veren siyasal bilgiler, hukuk, iktisadi ve idari bilimler, iktisat, işletme ve mühendislik fakülteleri ile Bakanlığın görev alanına giren ve yönetmelikle belirlenen fakültelerden veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt içi veya yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olmak.
b) Yapılacak yarışma sınavında başarılı olmak. (İPTAL)

ÖZEL SEKTÖRDEKİ KİŞİ, YURT DIŞINA GÖREVLENDİRİLEMEZ

Diğer taraftan Yüksek Mahkeme, 643 KHK'ya ilişkin olarak bir ibarede iptal kararı vermiştir. İptal kararları verilen fıkralar aşağıda koyu olarak gösterilmiştir.

Yurt dışı teşkilatı
MADDE 28- (1) Bakanlık, 189 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yurtdışı Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararname esaslarına uygun olarak yurt dışı teşkilatı kurmaya yetkilidir.
(2) Yurt dışı teşkilatında görevlendirileceklerin Bakanlık teşkilatında en az dört yıl süreyle çalışmış olmaları ve hâlen Avrupa Birliği İşleri Uzmanı veya daha üst kadrolarda çalışıyor olmaları gerekir. Ayrıca, en az dört yıllık yükseköğretim kurumlarından mezun, kamu veya özel sektörde yurt içinde ya da yurt dışında Avrupa Birliği alanında en az beş yıllık deneyime sahip kişiler de yurt dışı teşkilatına atanabilir. (İPTAL)
(3) Müsteşar yardımcılarından biri, Avrupa Birliği nezdinde Daimi Temsilci Yardımcısı olarak atanabilir. Bu şekilde atananlara, Daimi Temsilci Yardımcısı kadrosuna atananların malî ve sosyal haklarına ilişkin hükümleri aynı usûl ve esaslar çerçevesinde uygulanır.