Özürlülerin Özlük Haklarında Değişiklik Olacak
"Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Tasarısı" Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanmış olup, geçtiğimiz hafta içerisinde Bakanlar Kurulunca Türkiye Büyük Millet Meclisine sevk edilmiştir. Söz konusu tasarı ile Kanunun yürürlük tarihinden sonra kamuya girecek özürlülerin özlük haklarında önemli değişiklikler yapılmaktadır. Yapılan değişiklikleri görmek için tıklayın.
Geçtiğimiz günlerde, TBMM' ye (Türkiye Büyük Millet Meclisi) sevk edilen Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Tasarısı'nda, engelliler ile ilgili olarak, öngörülen düzenlemelerden büyük bir endişe duyuyoruz.
Sosyal devlet anlayışının, neredeyse tamamen yok edilmesi anlamına gelecek olan bu -haksız- düzenlemelerin, tasarı TBMM komisyonlarında görüşülürken düzeltilmesini ve uzun yıllar verilen mücadeleler sonucunda elde edilen bu hakların elimizden alınmasının önüne geçilmesini istiyoruz.
Tasarıda yer alan haksız düzenlemeler:
1- Eskiden ve halen, sakat statüsüne dahil olmak için %40 çalışma gücü kaybı oranı yeterliydi, yeni taslak yasalaşırsa, bu alt sınır %45'e çıkarılacak! (Tasarı Madde 38)
(Kurumca yetkilendirilen sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu Kurumca sakatlığının;
a) % 60-65 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4000 gün,
b) % 50-60 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4360 gün,
c) % 45-50 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar en az 20 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4720 gün,
malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartıyla birinci fıkranın (a) bendindeki yaş şartları aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanırlar.)
2- Eskiden ve halen, 15 yıl sigortalılık ve 3600 gün primle emekliliğe hak kazanılabiliyordu. Artık: Çalışma gücü kaybı; %45-50 olanların 20 yıl-4720 gün prim, %50-60 olanların 18 yıl- 4360 gün prim,
%60-65 olanların 16 yıl-4000 gün prim yatırması gerekiyor! (Madde 38)
3- Eskiden ve halen, malulen emeklilik için 5 yıl-1800 gün prim yeterliyken, bu oranlar %100 arttırılarak, 10 yıl-3600 gün prime çıkarılıyor! (Madde 33)
(Sigortalıya malûllük aylığı bağlanabilmesi için sigortalının;
a) 31 inci maddeye göre malûl sayılması,
b) En az 3600 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olması,
c) Malûliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrıldıktan veya işyerini kapattıktan veya devrettikten sonra Kurumdan yazılı istekte bulunması,
d) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların ayrıca, genel sağlık sigortası primi dahil kendi sigortalılığı nedeniyle prim borcunun olmaması,
şarttır.
Ancak, birinci fıkranın (b) bendinin uygulamasında başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olan sigortalılar için 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak yeterlidir.)
4- Eskiden ve halen, kamuda, işe girişte sakat statüsünde başlamak değil de sakat olmak ve bunu belgelemek yeterliyken, yeni düzenlemeyle bu iptal ediliyor.
Yukarıdaki maddeler yeni gireceklere ilişkindir. Şuan çalışanlar için şu madde geçerli olacaktır:
" Geçici Madde 5- Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce sakatlık kontenjanından göreve başlayan ve T.C. Emekli Sandığına tabi bir göreve devam edip bu Kanunun malûlen emeklilik şartlarını taşımayanlardan
onbeş yıl hizmeti bulunanlara istekleri halinde yaşlılık aylığı bağlanır."
Bizler, ne zaman olursa olsun, işe hangi şartlarda başlanırsa başlansın, bir yurttaşın sağlığının bozulup, çalışma gücünden belli oranda kaybetmesi halinde, o kişinin, sakatlık statüsüne dahil edilmesinin önündeki tüm engellerin kaldırılmasını istiyoruz.