Sağlıkta tehlikeli gidiş

hürriyet

Sağlık harcamaları yılın ilk yedi aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 92.3 oranın da artarak 3.5 milyar YTL'ye ulaştı. Sağlık ödeneklerindeki kullanımın ise aynı dönemde yüzde 88'e ulaştığı belirlendi. Yüksek ödenek kullanımının büyük ölçüde geçmiş dönem borçlarının ödenmesinden kaynaklandığı tahmin ediliyor.

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) İstikrar Enstitüsü tarafından hazırlanan Mali İzleme Raporu-Temmuz 2006 Bütçe Sonuçları yayımlandı. Rapor'a göre, sağlık harcamalarının artışı temmuz sonu itibariyle de devam etti. İlk yedi ay sonunda, toplam sağlık ödeneklerinin yüzde 88'i kullanıldı. Ödenek kullanım oranı toplam sağlık harcamalarında olduğu gibi yeşil kartta da bir önceki ayın üzerinde çıktı ve yüzde 137 oranında gerçekleşti. Bu oran ilaçta yüzde 40.3 düzeyinde belirlendi. 2006 yılı sağlık harcamalarının ödeneğe göre gerçekleşme oranı, 2004 ve 2005 yıllarının oldukça üzerinde hesaplandı. 2004 yılında yüzde 34.5, 2005 yılında yüzde 54.4 olan ödeneğe göre kullanım oranı, 2006 yılında önemli düzeyde artarak yüzde 90' a yaklaştı.

Gerek sağlık harcamalarında 2006 yılında gözlemlenen dönemsel artış, gerekse ödenek kullanım oranlarının yüzde 90'na ulaşması bu alanda yapılan harcamaların önemli bir kısmının önceki yıllarda gerçekleşmiş olan mal ve hizmet alımlarının karşılığı olduğu izlenimini kuvvetlendiriyor. Sağlık Bakanlığı'na ve üniversitelere ait döner sermayelerin toplulaştırılmış bilançolarındaki ticari alacakların 2005 yılı sonunda 5 milyar YTL'yi aşması bu durumun temel göstergesi olarak değerlendiriliyor.

DEVLETİN CİDDİYETİNİ VE KREDİBİLİTESİNİ OLUMSUZ ETKİLİYOR

Rapor'da Sağlık Bakanlığı'na bağlı döner sermayeli işletmelerin 2005 yılı sonunda 4 milyar YTL'ye yaklaşan kamu kurumlarından olan alacaklarının, 2-2.5 milyar YTL düzeyinde olduğu tahmin edilen 2004 yılı ve öncesine ait miktarının, 2006 yılı içinde çıkarılan çeşitli yasal düzenlemelerle silindiğine işaret edildi.

Kamu hesapları açısından iki temel sorun gündeme geldiği anlatılan Rapor'da birincisinin, bu alacağın silinmesi durumunda genel yönetim gelir ve giderlerinde ne şekilde bir revizyon yapılacağı, ikincisinin ise kamu kesimi genel dengesine ve faiz dışı fazla performansına bu düzeltmenin ne şekilde yansıyacağı olduğu belirtildi.

Raporda, genelde pek fazla kimsenin dikkatini çekmeyen bu hesaplar yoluyla yıl içinde yükümlülük biriktirmenin, bunları ait olduğu yıl bütçesinde ödenek yokluğu veya yetersizliği gibi gerekçelerle ödememenin harcama olarak göstermemenin ve gelecek yıllara ertelemenin, hem mali saydamlığa aykırı hem de devletin ciddiyetini ve kredibilitesini olumsuz etkileyen uygulamalar olarak yaygınlık kazandığı değerlendirmesi yapıldı