Millî Eğitim Bakanlığı Sosyal Bilimler Liseleri Yönetmeliği
Resmî Gazete : 17.11.2003/25292
Tebliğler Dergisi : ARALIK 2003/2555
Ek ve Değişiklikler:
1) 25.5.2004/25472 rG ( TEMMUZ 2004/2562 TD )
2) 5.4.2005/25777 rG ( NİSAN 2005/2571 TD )
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 ? Bu Yönetmeliğin amacı, Sosyal Bilimler Liselerinin işleyişi ile
ilgili esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 ? Bu Yönetmelik, Sosyal Bilimler Liselerine öğrenci seçimi,
kayıt-kabul ile öğrenci başarısının değerlendirilmesi, eğitim-öğretim,
yönetici-öğretmen seçimi ve hizmet içi eğitimde yetiştirilmeleri ile
ilgili esasları kapsar.
Dayanak
Madde 3 ? Bu Yönetmelik, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ile 3797
sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanuna
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 ? Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
b) Okul: Sosyal Bilimler Liselerini,
c) Bilim Danışma Grubu: Üniversitelerden görevlendirilecek bilim
adamlarından oluşan grubu,
d) Hazırlık Sınıfı: Sosyal Bilimler Liselerinde 9 uncu sınıftan önce
öğrencilere Türkçe ve yabancı dilde dinleme-anlama, okuma-anlama, konuşma
ve yazma becerilerini kazandırmayı amaçlayan sınıfı,
e) Veli: Öğrencinin anne, baba veya vasisi olan kişiyi,
f) Protokol: Bakanlık ile üniversiteler arasında yapılan protokolü
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Okulun Kuruluş ve Amacı
Kuruluş
Madde 5 ? Sosyal Bilimler Liseleri, Edebiyat ve Sosyal Bilimler
alanlarında öğrencileri yüksek öğretime hazırlamak üzere hazırlık
sınıfından sonra dört yıllık öğretim veren yatılı ve karma okullardır.
Ancak öğrenciler, velilerinin istekleri, okul yönetiminin uygun görmesi
hâlinde gündüzlü de öğrenim görebilirler.
Okulun Amacı
Madde 6 ? Okul:
a) Edebiyat ve Sosyal Bilimler alanlarında ihtiyaç duyulan üstün nitelikli
bilim adamlarının yetiştirilmesine kaynaklık eder.
b) Edebiyat ve sosyal bilimler alanlarındaki ilgi ve yetenekleri üst
düzeyde olan öğrencileri bu alanlarda yüksek öğretime hazırlar.
c) Öğrencilerin bilimsel, kültürel ve teknolojik gelişmeleri izleyebilecek
düzeyde Türkçe ve yabancı dil öğrenmelerini sağlar.
d) Öğrencilerde geçmiş nesiller ile çağdaşları arasında ortak duyguların
uyandırılmasını sağlar.
e) Türk sanat ve kültür birikimini anlayıp yorumlayabilen, yeni bilgi ve
projeler üretebilen bireyler yetiştirir.
f) Toplumun ekonomik ve kültürel kalkınmasına bilinçli bir şekilde katkıda
bulunur.
g) Öğrencileri edebiyat ve sosyal bilimler alanlarında araştırmaya
yöneltecek ve gelişmelere ilgilerini uyandıracak ortam ve şartları
hazırlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bilim Danışma Grubu
Bilim Danışma Grubu
Madde 7 ? Okulun eğitim-öğretim programlarının geliştirilmesi,
öğretmenlerin hizmet içi eğitimde yetiştirilmesi, eğitim alt yapısının
iyileştirilmesi, seminer ve projelerin nitelik yönünden geliştirilmesini
sağlamak amacıyla Bakanlıkla iş birliği içinde çalışmak üzere üniversite
öğretim üyelerinden Bilim Danışma Grubu oluşturulur. Bilim Danışma Grubu 3
yılı doldurduğunda her yıl bir üyesi yenilenir. İş birliğinin esasları,
Bakanlık ve Üniversitelerle yapılacak protokol ile belirlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kontenjan, Başvuru, Giriş Sınavı, Kayıt-Kabul, Nakil ve Okuldan Ayrılan
Öğrenciler (1)
Kontenjan
Madde 8 ? Okula her yıl alınacak öğrenci sayısı 96'yı, bir sınıftaki
öğrenci sayısı ise 24'ü geçemez.
Başvuru Şartları
Madde 9 ? Giriş sınavına, 8 inci sınıfta öğrenim görmekte olan
öğrencilerden 6 ncı, 7 nci sınıflarda Türkçe, Matematik ve Sosyal Bilgiler
derslerinin her birinin yıl sonu notu en az 3 ve bu derslerin yıl sonu
notlarının aritmetik ortalaması en az 4 olanlar başvurabilir.
İlgili mevzuata göre yurdumuzda öğrenim görme şartlarını taşıyan yabancı
uyruklu öğrenciler hakkında da diğer öğrenciler gibi işlem yapılır.
Birinci fıkradaki şartlar, 6 ncı ve 7 nci sınıf öğrenimlerini yurt dışında
yaparak sınavların yapılacağı öğretim yılında ilköğretim okulu 8 inci
sınıfta bulunanlara uygulanmaz. Bu sınıflardan birinin öğreniminin yurt
içinde yapılması durumunda, yukarıdaki şartlar sadece o sınıf için aranır.
Giriş Sınavı ve Kayıt-Kabul
Madde 10 ? Okula merkezî sistemle yapılan Orta Öğretim Kurumları Öğrenci
Seçme ve Yerleştirme Sınavı ile öğrenci alınır.
Öğrenciler, bu sınav sonuçlarına göre yüksek puandan başlayarak okula
yerleştirilirler.
Nakil ve Okuldan Ayrılan Öğrencilerin Durumu (2)
Madde 11 ? ( Değişik : 5.4.2005/25777 RG ) Öğrenci nakillerine esas olacak
açık kontenjanları tespit etmek ve öğrenci nakillerini değerlendirmek
üzere; okul müdürünün başkanlığında bir müdür yardımcısı, bir rehber
öğretmen, öğretmenler kurulunca seçilen bir öğretmen ve okul-aile
birliğini temsilen bir veliden meydana gelen bir komisyon oluşturulur.
Seviye belirleme sınavı, alanlara yönelme ve nakil sebepleriyle bütün
sınıflarda oluşacak açık kontenjanlar, şube öğrenci sayısı 24'ü aşmayacak
şekilde komisyonca tutanakla tespit edilir. Bu kontenjanlar, okulun ve
il/ilçe millî eğitim müdürlüklerinin web sayfalarında güncelleştirilerek
ilân edilir.
Bu okullar arasında öğrenci nakilleri, açık kontenjan bulunması,
öğrencinin giriş puanının naklen gitmek istediği okulun sınavını kazandığı
yıldaki giriş taban puanından az olmaması ve puan üstünlüğü esaslarına
göre yapılır.
Resmî ve özel orta öğretim kurumlarından Sosyal Bilimler Liselerine
öğrenci nakli yapılmaz.
Ancak Sosyal Bilimler Liselerinden, resmî ve özel diğer orta öğretim
kurumlarına geçiş , Millî Eğitim Bakanlığı orta öğretim kurumu öğrencileri
için uygulanan ilgili mevzuat hükümleri ile okulların ilgili
yönetmeliklerinde yer alan nakil şartlarına göre yapılır.
Nakil için başvuru, öğrenci velisi tarafından öğrencinin öğrenim gördüğü
okul müdürlüğüne Öğrenci Nakline Esas Durum Belgesi ile yapılır (EK-1).
Nakil başvuruları, Öğrenci Nakline Esas Durum Belgesinin nakil gidilecek
okulun evrak kaydına girişini izleyen üç iş günü içinde komisyonca; açık
kontenjan, okula en son giriş puanı ve puan üstünlüğü esaslarına göre
değerlendirilir. Sonuç, öğrenci velisine ve ilgili okul müdürlüğüne yazılı
olarak bildirilir.
Naklin yapılmasının uygun bulunması hâlinde öğrencinin tasdiknamesi ve
öğrenci dosyası okulundan istenir.
Kendi istekleriyle okuldan ayrılan öğrenciler on gün içinde okula geri
dönebilirler. Hazırlık sınıfı öğrencileri, kayıt döneminde ayrıldıkları
takdirde geri dönemezler.
Hazırlık sınıfından ayrılan veya ilişiği kesilen öğrenciler, kayıtkabul
süresi içinde kayıt-kabul şartlarını taşıdıkları diğer orta öğretim
kurumlarına kayıt yaptırabilirler."
BEŞİNCİ BÖLÜM
Öğretim Programları, Türk Dili ve Edebiyatı ile Sosyal Bilimler Grubu
Derslerinin Ağırlığı
Öğretim Programları
Madde 12 ? (Değişik: 25.5.2004/25472 rG) Bu okullarda Bakanlıkça uygun
görülen ders çizelgeleri ve öğretim programları uygulanır.
Eğitim-öğretim Türkçe yapılır.
Uluslararası Bakalorya Programı (IB) uygulamasına da yer verilebilir.
Uluslararası Bakalorya Programını uygulayan okullarda Matematik ve Fen
Bilimleri dersleri yabancı dille okutulur.
Türk Dili ve Edebiyatı ile Sosyal Bilimler Grubu Derslerinin Ağırlığı
Madde 13 ? 10 uncu , 11 inci ve 12 nci sınıflarda Türk Dili ve Edebiyatı
ile Sosyal Bilimler Grubu derslerinin ağırlığı, haftalık ders
çizelgesindeki ders saatleri toplamının % 60'ından az olmayacak şekilde
düzenlenir.
ALTINCI BÖLÜM
Seviye Belirleme Sınavı, Başarının Değerlendirilmesi Proje, Seminer ve
Topluma Hizmet Çalışmaları
Seviye Belirleme Sınavı Sonucu 9 uncu Sınıfa Devam
Madde 14 ? 9 uncu sınıftaki yabancı dil derslerini izleyebilecek düzeyde
oldukları velileri tarafından kesin kayıt sırasında okul yönetimine yazılı
olarak bildirilen öğrenciler, okul yönetimince yabancı dil
öğretmenlerinden oluşturulan komisyonca ders yılının başladığı tarihten
itibaren bir hafta içinde hazırlık sınıfı düzeyinde yazılı ve sözlü seviye
belirleme sınavına alınırlar. Bu sınavda en az "3" alan öğrenciler,
başarılı sayılarak 9 uncu sınıfa devam ettirilirler.
Başarının Değerlendirilmesi
Madde 15 ? Hazırlık sınıflarında Türkçe ve yabancı dil dersleri dışındaki
dersler sınıf geçmeyi etkilemez. Ancak teşekkür veya takdirname belgesi
verilirken bütün derslerdeki başarı durumu dikkate alınır.
Hazırlık sınıfında başarısız olan öğrenciler, ikinci yıl hazırlık sınıfını
tekrar eder. İkinci öğretim yılı sonunda da hazırlık sınıfında başarısız
olan öğrencilerin okulla ilişkileri kesilir.
(Değişik üçüncü fıkra: 25.5.2004/25472RG) 9 uncu, 10 uncu, 11 inci ve 12
nci sınıflarda yıl sonu başarı ortalamasıyla sınıf geçilebilmesi için Türk
Dili ve Edebiyatı, Sosyal Bilimler, Bilgi Kuramı ve Matematik derslerinin
yıl sonu başarı ortalamasının en az 3.50 olması gerekir.
Proje Seminer ve Topluma Hizmet Çalışmaları
Madde 16 ? Her öğrencinin öğrenimi süresince bireysel veya grup hâlinde
Türk Dili ve Edebiyatı, Tarih, Coğrafya, Sanat Tarihi ve Felsefe Grubu
derslerinin en az birinden proje ve seminer çalışmalarına katılması
zorunludur.
Proje ve seminer çalışmaları, öğrencilerin ilgi, istek ve yeteneklerine
göre bireysel ya da grup hâlinde Bilim Danışma Gurubu üyelerinin veya
öğretmenlerin gözetiminde serbestçe yaptıkları çalışmalardır.
Okul yönetimi, çalışmaları belli bir plân dahilinde öğretmenler, Bilim
Danışma Grubu üyeleri, üniversite öğretim elemanları veya alanında
tanınmış kamu ve özel kurum ve kuruluşların iş birliği ve çalışanların
desteği ile yürütür.
Okullarda Bilim Danışma Grubu veya okul yöneticilerince sağlanacak
konuşmacılar aracılığıyla okulun amaçlarına uygun konferanslar
düzenlenebilir.
Seminer ve proje çalışmalarında öğrencilerin lâboratuvar, bilgisayar,
internet, kitaplık, spor salonu ve konferans salonu gibi imkânlarından en
verimli şekilde yararlanmaları için okul yönetimi gerekli tedbirleri alır.
(Değişik altıncı fıkra: 25.5.2004/25472 RG) Topluma hizmet etkinliklerine
önem verilir. Öğrencilerin bu etkinliklere katılmaları zorunludur. Proje
ve seminer çalışmaları ile topluma hizmet etkinlikleri notla
değerlendirilmez. Ancak, öğrencilerin mezuniyetlerinde belgelendirilir."
(Ek: 25.5.2004/25472 RG) Ayrıca, okulda Uluslararası Bakalorya (IB)
programının uygulanması durumunda Yaratıcılık-Etkinlik-Hizmet (CAS)
çalışmalarına ağırlık verilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Öğretmen, Yönetici Seçimi ve Zümre Başkanı
Öğretmen Seçimi
Madde 17 ? Okullarda görevlendirilecek öğretmenler, yazılı sınav ve
mülâkat sonucuna göre seçilir. Öğretmen seçimi ile ilgili duyuru
Bakanlıkça yapılır.
Başvurular, branşlara göre düzenlenerek onaylı listelerle birlikte ilgili
valilikçe Bakanlığa gönderilir ve bu birimde ilgili daire başkanının
başkanlığında bir komisyonca incelendikten sonra yazılı sınavı
gerçekleştirecek olan Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğüne gönderilir.
Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü, yazılı sınav sorularını
Üniversitelerle iş birliği yaparak hazırlar ve yazılı sınavların
gerçekleştirilmesiyle ilgili tüm iş ve işlemleri yapar. Yazılı sınav
sonuçlarını Ortaöğretim Genel Müdürlüğüne ve adaylara bildirir.
Yazılı sınavda 60 ve daha yukarı puan alanlar başarılı sayılır.
Mülâkatta okulun bağlı bulunduğu genel müdürün başkanlığında bir komisyon
kurulur. Komisyon, mülâkattan önce puanlama ile ilgili esasları belirler.
Mülâkat için yazılı sınavda başarılı olanlardan en yüksek puandan
başlayarak iki katı kadar aday çağrılır.
Mülâkatta 60 ve daha yukarı puan alanlar başarılı sayılır.
(Değişik yedinci fıkra: 25.5.2004/25472 RG) Öğretmen seçimiyle ilgili
olarak:
a) Başvurularda;
1) Alanında en az lisans düzeyinde öğrenim görmüş,
2) Alanında en az beş yıl öğretmenlik yapmış,
3) Öğretmenlikte son üç yılın sicil not ortalaması en az 80,
4) Öğretimi yabancı dille yapılan derslerin öğretmenleri için Kamu
Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Belirleme Sınavında en az "C"
düzeyinde başarılı,
5) Aylıktan kesme ya da maaş kesilmesi cezasından daha ağır bir disiplin
cezası almamış
olmak şartları aranır.
b) Atamalarda;
1) Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Belirleme Sınavında en az "C
" düzeyinde başarılı,
2) Alanında lisansüstü düzeyde öğrenim görmüş,
3) Alanlarında eser vermiş olanlar ile bilimsel yayın organlarında
makaleleri yayımlanmış,
4) Aylıkla ya da takdir veya teşekkür belgesi ile ödüllendirilmiş,
5) Alanında en az iki haftalık hizmet içi eğitim kursuna katılmış
olanlara yukarıdaki sıralama dikkate alınarak öncelik tanınır.
(Değişik sekizinci fıkra: 25.5.2004/25472 RG) Bu okullarda görev yapan
öğretmenler, en geç iki yılda bir hizmet içi eğitime alınırlar. Hizmet içi
eğitim sonunda yapılan sınavda başarısız olanların bir ders yılı daha
okullarında rehberlik yapılarak eksikliklerinin giderilmesine çalışılır ve
ders yılı sonunda tekrar hizmet içi eğitime alınarak yetişmeleri sağlanır.
Bunda da başarısız olanlar, Bakanlıkça uygun görülen okul veya kurumlarda
görevlendirilir.
Atamalar
Madde 18 ? Başvuruda bulunanların başarı durumları, yazılı sınav ve
mülâkatta aldıkları puanlara göre değerlendirilir. Başarı sıralaması,
yazılı sınavda alınan puanın % 60'ı ile mülâkatta alınan puanın % 40'ı
esas alınarak belirlenir. Bu sıralamaya göre 100 tam puan üzerinden 60 ve
daha yukarı puan alanlar başarılı sayılır.Yarım puanlar tama yükseltilir.
Puan eşitliği durumunda atamalarda öncelik sırası göz önünde bulundurulur.
Başarılı olanların listesi Bakanlıkta uygun görülen yerde ilân edilir ve
adaylara duyurulur.
Başarılı olanlar, ihtiyaçlar dikkate alınarak ve puanı en yüksek olandan
başlanılarak Personel Genel Müdürlüğü'ne bildirilir. Atamalar puan
sıralamasına göre yapılır. Bir sonraki sınava kadar bu değerlendirmenin
sonuçları geçerlidir.
Bu Yönetmelik hükümlerine göre atanan öğretmenlerin yer değiştirme
suretiyle atanma istekleri, "Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul ve Kurum
Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği" hükümlerine göre
değerlendirilir.
Bu sınav sonuçları diğer sınav yapılıncaya kadar geçerlidir.
Yönetici Seçimi
Madde 19 ?(Değişik: 25.5.2004/25472 rG) Yönetici seçiminde öğretmen
görevlendirilmesindeki şartlar ile 11/1/2004 tarihli ve 25343 sayılı Resmî
Gazete'de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları
Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Zümre Başkanı
Madde 20 ? Zümre öğretmenleri, koordinasyon yeteneğini, verimliliğini,
öğrenim durumunu ve kıdemini dikkate alarak kendi aralarından birini zümre
başkanı seçerler.
Zümre başkanı, ilgili mevzuatta belirtilen görevlerin yanı sıra eğitimin
niteliğinin geliştirilmesi yönünde aşağıda belirtilen görevleri de yapar:
a) Yönetim, Bilim Danışma Grubu ve ders öğretmenleri arasında
koordinasyonu sağlar.
b) Öğretimin daha iyi yapılabilmesi için zümre öğretmenleriyle yıllık
çalışma plânı hazırlar ve uygulanmasını gerçekleştirir.
c) Ders programlarının, dersin amaç ve ilkelerini gerçekleştirecek şekilde
uygulanmasını sağlayarak ders öğretmenleri arasındaki iş birliğini
geliştirir.
d) Öğretimde verimliliğin artırılması amacıyla ders öğretmenlerince
gerekli araştırmaların yapılmasını sağlar ve benzeri sonuçların
değerlendirilmesini izler.
e) Lâboratuvar, proje ve seminer çalışmalarının düzenli yürütülmesini
sağlayıcı işlevleri üstlenir.
f) Diğer derslerin zümre öğretmenleri başkanları ile yakın iş birliği
yaparak öğrencilerin daha iyi yetişmelerine yardımcı olur.
g) Ders öğretmenleri ile birlikte çevredeki eğitim kurumları ile iş
birliği yapılmasını sağlar. Eğitim programlarının uygulanması ve
geliştirilmesi yönünde oluşan görüşleri okul yönetimine bildirir.
h) Diğer bölüm başkanları ile yapılan toplantılarda alınan kararları ders
öğretmenlerine ulaştırır. Programların ve çalışmaların aynı doğrultuda
yürütülmesi için gerekli önlemleri alır.
ı) Okul müdürlüğünce verilecek diğer görevleri yapar.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Yönetmelikte Bulunmayan Hususlar
Madde 21 ? Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hâllerde orta öğretim
kurumlarında uygulanan mevzuat hükümleri esas alınır.
Yürürlük
Madde 22 ? Bu Yönetmelik, yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 23 ? Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.
(1) Bu bölüm başlığı "Kontenjan, Başvuru, Giriş Sınavı, Kayıt-Kabul ve
Okuldan Ayrılan Öğrenciler " iken, 5/4/2005 tarihli ve 25777 sayılı Resmî
Gazete'de yayımlanan yönetmeliğin 1 inci maddesiyle madde işlendiği
şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu madde başlığı "Ayrılan Öğrencilerin Durumu" iken, 5/4/2005
tarihli
ve 25777 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan yönetmeliğin 1 inci maddesiyle
metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
Ek-1 ÖĞRENCİ NAKLİNE ESAS DURUM BELGESİ