TBMM Araştırma Komisyonu 2001'de 'su' konusunda uyarmış

Türkiye'de yaşanan kuraklık ve su sorunu 2001 yılında da TBMM gündemine geldi. Su konusunda kurulan, 4 ay çalıştıktan sonra 141 sayfalık rapor hazırlayan Komisyon uyarmıştı: "Türkiye su zengini bir ülke değil. Ülkemiz gerekli önlemler alınmadığı takdirde, yakın gelecekte su sorunları yaşamaya aday ülke konumundadır."

Meclis Araştırma Komisyonunun raporu, Genel Kurulda görüşülemeden arşivdeki raflara gönderildi.

"Yeraltı ve Yerüstü Su Kaynaklarımızın Daha Etkin Kullanımını Sağlamak ve Komşu Ülkelerle Olan Su Sorununa Çözüm Bulmak" amacıyla kurulun Meclis Araştırıma Komisyonu raporuna göre, Türkiye sularının yüzde 75'i sulama amaçlı kullanılıyor. 1990 yılında suların yüzde 72'si sulama için kullanılırken 2000 yılında bu oran yüzde 75'e çıktı. 2030 yılında ise bu oranın yüzde 65'e düşürülmesi öngörülüyor.

1990 yılında yüzde 17 olan içme-kullanma suyu tüketimi ise 2000 yılında yüzde 15'e düştü. Bu oranın 2030 yılında yüzde 23'e yükseltilmesi planlanıyor.

Türkiye'de kişi başına günlük su tüketimi ise 250 litre olarak hesaplandı.

Su kaynaklarının rasyonel kullanımı için ilgili kurumların taşra teşkilatlarının idari sınırlarının havza büyüklüğü dikkate alınarak yeniden belirlenmesi önerilen raporda, "Ülkemizde halen kullanılabilir 110 milyar metreküp suyun 39.3 milyar metreküpü kullanılmakta olup, sektörler arasında su kullanımından dolayı bir sıkıntı yaşanmamaktadır" denildi.

Su ve Toprak Konseyleri kurulması önerilen raporda, toplam sulanabilir alanların yüzde 25'lik bir bölümünde damla sulama yöntemine geçilmesinin yüzde 40 oranında su tasarrufu sağlayacağı bildirildi

Su kaynaklarının sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi için kirletilen suların kirletenler tarafından arıtılarak geri dönüşünün sağlanması istenen raporda, "(suyu kirleten öder) prensibi benimsenmeli ve bu konuda caydırıcı önlemler alınmalıdır" denildi.

Raporda devletin hüküm ve tasarrufu altında olan suyun kullanıcılara bedeli karşılığında verilmesi istendi.

Raporda, Türkiye'deki yıllık ortalama yağışın 643 mm (milimetre) olduğu belirtilerek, bu yağışla harekete geçen 186 milyar metreküp suyun akarsular ile denizlere ve göllere aktığı bildirildi. Raporda, komşu ülkelerden Türkiye'ye akarsularla 7 milyar metreküp su girdiği bilgisine de yer verildi.

Su kaynaklarının korunması amacıyla su kullanımına yasaklama getirecek sahaların tespit edilmesi önerilen raporda, kirli suların artılarak kullanımı ve suni yağmurlama ile su miktarının artırılması ve verimli sulama konusunda gerekli tedbirlerin vakit geçirilmeden alınması istendi.