Hizmet sürelerinin çakışması nedir? Nasıl değerlendirilir?

Genelde kişilerin çalışma hayatları farklı statülerde geçebilmektedir. İşçi, esnaf, memur olarak geçen hizmetleri bulunanların bu hizmet süreleri bazı hallerde iç içe geçebilmektedir. Bu şekilde iç içe geçen süreler hizmet çakışması olmaktadır.

Örnek; 14/06/2007 yılında memurluğa başlamış bir kişinin sigortalı veya esnaflık hizmet çalışmaları da 14/07/2007 yılına kadar çıkıyorsa, bu durumda memurluk ile işçilik veya esnaflık süresi iç içe geçmiş olur, bu durumda hizmetlerin ayrıştırılması ve hangi statüde sayılacağının tespit edilmesi gerekir.

5510 sayılı Kanun gereği günümüzde;

- İşçi olarak çalışanlar 5510 sayılı Kanun 4 / a,

- Esnaf olarak çalışanlar 4/b,

- Memur olarak çalışanlar da 4/c,

şeklinde ifade edilmektedir.

Hizmet çakışmasında statü tespiti:

2008 öncesi hizmet çakışmalarında 2829 sayılı Kanun ve bu kanunun uygulanmasına yönelik mevzuat hükümleri esas alınmaktadır. Bu uygulamada;

- İşçilik, esnaflık, memurluk hizmetlerinde aynı anda bir hizmet çalışması söz konusu olduğunda;

Her zaman için öncelikli hizmet Memurluk hizmeti olmaktadır.

- Şayet işçilik ve esnaflık hizmetinin çakışması durumunda ise 2011 yılına kadar ve bu tarihten önce geçmiş olan süreler için halen uygulanmakta olan işlem, işçilik veya esnaflık hizmetinin başlangıcı hangisi önce ise önceki statü esas alınmakta, diğer statüdeki hizmet sayılmamaktadır. 2011 sonrası ise işçilik ve esnaflık hizmetinin çakışması durumunda esnaflık hizmeti yok sayılmakta bu süreler işçilik süresi kabul edilmektedir.

2008 sonrası hizmet çakışmalarında 5510 sayılı Kanun Madde 53 hükmü esas alınmaktadır.

- İşçilik, esnaflık, memurluk hizmetlerinde aynı anda bir hizmet çalışması söz konusu olduğunda;

Her zaman için öncelikli hizmet yine Memurluk hizmeti olmaktadır.

- Şayet işçilik ve esnaflık hizmetinin çakışması durumunda ise 2011 yılına kadar ve bu tarihten önce geçmiş olan süreler için halen uygulanmakta olan işlem, işçilik veya esnaflık hizmetinin başlangıcı hangisi önce ise önceki statü esas alınmakta, diğer statüdeki hizmet sayılmamaktadır. 2011 sonrası ise işçilik ve esnaflık hizmetinin çakışması durumunda esnaflık hizmeti yok sayılmakta bu süreler işçilik süresi kabul edilmektedir.

Sonuç değerlendirme;

Hizmet çakışmalarının önceden tespitinin yapılması özellikle 2008 sonrası ilk defa çalışmaya başlayanların en fazla sigortalılığının geçtiği statü esas alınarak aylık bağlanacağından, 1 gün bile aylık bağlanacak statüyü değiştireceğinden emeklilik öncesinde bu tespitin belirlenmesi ve çalışanın bu durumu bilmesi önem kazanmaktadır.