Belediye başkanına usulsüz lojman kiralaması Sayıştay raporunda

İstanbul Bakırköy Belediye Başkanının kendisi için mevzuata aykırı lojman kiralattırmasını da Sayıştay raporunda görüyoruz. Raporun 11 nolu bulgusunda "Mevzuatın Öngördüğü Şartlar Yerine Getirilmeksizin Lojman Olarak Kullanılmak Üzere Konut Kiralanması" detaylarıyla açıklanmıştır. Mevzuatta çok açık bir düzenleme olmasına rağmen belediye başkanının niçin gerekli izin sürecini tamamlamadan kendisine lojman kiralatmasını anlamak zor olmasa gerektir. Üstüne üstlük izin süreci başlatılmış ve lojman için izin verilmemesine rağmen lojman kiralaması yapıldığını düşününce konu daha iyi anlaşılıyor.

Özellikle mahalli idarelerde amirlere itiraz oldukça zordur ve ciddi bedeller ödenmesini gerektirir. Bu nedenle belediye başkanına gerekli izinlerin alınmadan lojman kiralanamayacağı hatırlatırlmıştır. Belli ki hatırlatmaların dikkate alınmadığı görülüyor.

Sayıştay raporunda neler yer alıyor?

Sayıştay raporunda belediye başkanına usulsüz lojman kiralanması detaylı bir şekilde açıklanıyor. Buna göre; Lojman kiralanması için yasal zemin oluşturulmadan konut kiralanmış ve belediye başkanına tahsis edilmiştir.Kamu Konutları Kanunu'nun kapsam başlıklı 2'nci maddesinde; "Bu Kanun;

a) Genel bütçeye giren daireler, katma bütçeli kurumlar, il özel idareleri, belediyeler, il özel idareleri ve belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar,

b) İktisadi devlet teşekkülleri, kamu iktisadi kuruluşları, sermayesinin tamamı bu kamu teşebbüslerine ait müesseseler, sermayesinin yüzde ellisinden fazlası iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşlarına ait olan bağlı ortaklıklar,

c) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları hariç olmak üzere, özel kanunlarla veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle kurulan bankalar ile kamu kurum ve kuruluşları,

d) Kanunlarla kurulan fonlar, kefalet sandıkları, beden terbiyesi bölge müdürlükleri,

Tarafından yurt içinde ve yurt dışında inşa ettirme, satın alma, kiralama suretiyle temin olunan ve bu kurum ve kuruluşlar personelinin yararlanması için ayrılan kamu konutlarını kapsar. Ancak kiralama zaruri hallerde ve kısıtlı olarak yapılabilir. Bunun uygulaması yönetmelikte belirtilir." denilmektedir.

Anılan Kanun hükümlerine dayanılarak çıkarılan Kamu Konutları Yönetmeliği'nin "Kapsam" başlıklı 2'nci maddesinde; "Bu Yönetmelik, 2946 sayılı Kamu Konutları Kanununun 2 nci maddesinde sayılan kamu kurum ve kuruluşları personelinin yararlanması için yurt içinde ve yurt dışında inşa ettirme, satın alma ve kiralama suretiyle sağladıkları kamu konutlarını kapsar.Kurum ve kuruluşlarınca bir bölümü kamu konutuna tahsis edilen hizmet binalarındaki konutlar hakkında da bu Yönetmelik hükümleri uygulanır." hükmü yer almaktadır.Buna göre belediyeler adı geçen Kanun ve Yönetmelik hükümlerine tabi olmaktadır.Yine Yönetmelik'in "Kiralama Suretiyle Konut Sağlanması" başlıklı 4'üncü maddesinde; "... Bütçelerinde yeterli ödeneğin bulunması kaydıyla, bağlı ve ilgili bulunulan Bakanlığın teklifi, Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Başbakanlıktan izin alınması suretiyle kamu kurum ve kuruluşlarının diğer personeli, için konut kiralanabilir." denilmektedir.04.07.2018 tarih ve 30468 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan (Karar Sayısı:KHK/698) "477 Sayılı Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname"nin 72'inci maddesine göre Bakanlar Kurulu ve bakanlara yapılmış olan atıflar Cumhurbaşkanına yapılmış sayılmaktadır.Şu halde yukarıda yer alan yönetmelik hükmüne göre belediye adına ancak Bakanlığın teklifi, Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Cumhurbaşkanından izin alınması suretiyle konut kiralanabilecektir.Lojman kiralanmasına izin verilmemiş

İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; İdare tarafından, belediye başkanı için 01.06.2014-01.06.2020 tarihleri dönemi için bir adet konut kiralandığı, söz konusu konut kiralaması için gerekli görüşlerin ve izinlerin ilgili kurumlardan istendiği ancak görüş ve izinlerin verilmediği tespit edilmiştir. Diğer bir ifade ile kiralama suretiyle lojman tahsisi için gerekli görüş ve izinlerin verilmemesine rağmen konutun kiralandığı ve belediye başkanına tahsis edildiği görülmüştür.Yukarıda yer alan denetim tespitine binaen, İdare tarafından; Başkanlık Lojmanı olarak kiralanan konutun kira sözleşmesinin bitim tarihi olan 01.06.2020 tarihi itibariyle fesih edileceğinin ilgilisine tebliğ edildiği ifade edilmektedir.Netice olarak; yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar uyarınca söz konusu kiralama işlemi için ilgili Bakanlığın teklifi, Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü ve nihai olarak Cumhurbaşkanından izin alınmadan kiralama yapılması mümkün
değildir.

Dolayısıyla belediye tarafından tesis edilen bu işlem anılan mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir.