Vergi indirimi raporu ile engellilikten veya malulen emekli olunur mu?

Merhabalar kolay gelsin öncelikle,

İlk sigorta giriş tarihim 22.04.2004 ve 03.03.2005 tarihinden bu yana 4c statüsünde jandarma Astsubayı yım. Sigortalılık sürem 17 yıl 11 ay 25 gün. Prim ödeme gün sayım 7697.

%42 oranında engelli bir vatandaşım. Raporuma istinaden vergi indirimine başvurdum. Onaylanmadı ve hastalıklarımdan birisi olan uyku apnesine istinaden ek rapor vs belgeler istenildi. Acaba bu ek belgeleri isteme nedeni ne olabilir vergi dairesinin? İki yıl önce yaptığım başvuruda hiç bir belge istemeden onaylanmıştı başvurum.

Birde vergi indirimine başvurmak için fiilen çalışıyor olmak lazım deniliyor her yerde. Bu süreçte ben istifa edersem ya da ihraç edilirsem mesela, ilerleyen dönemde engelli emeklilik için vergi indirimine nasıl başvuracağım çalışmıyorken, ya da o durumda nasıl bir yol izlemem gerekiyor?

Son olarak yukarıda belirttiğim bilgiler ışığında engelli emeklilik için şartlarım uyuyor mu? Gözümden kaçan bir durum varmı acaba? İyi çalışmalar. Saygılar

Vergi indirimine esas raporlar ile engellilik veya malulen emeklilik raporları görev ve emeklilik uygulamalarında farklı olmaktadır. Ayrıca, bu raporları inceleyecek Sağlık Kurulları da ayrı ayrıdır.

Detaylar:

Memurluğa başlamadan önce malul sayılmayı gerektirir rahatsızlığı olanlar malullük nedeniyle emekli olamazlar. Bu durum hem 5434'e hem de 5510'a tabi memurlar için geçerlidir. Malulen emekli olabilmek için, rahatsızlığın memurluğa başladıktan sonra ortaya çıkması gerekmektedir.

Memurluğa başlamadan önce malul sayılmayı gerektirir rahatsızlığı olanlar malullük nedeniyle emekli olamazlar.

Memurluğa başladıktan sonra ortaya çıkan rahatsızlıklarına istinaden ise 2 şekilde emeklilik olma durumları bulunur.

Birincisi malullük nedeniyle emeklilik, ikincisi de engellilik nedeniyle emekliliktir.

1)Malullük nedeniyle emeklilik

5434'e tabi memurlar, sağlık kurulu raporu almaları için ister kendileri ister Kurumları tarafından yönlendirilmek suretiyle tam teşekküllü Devlet hastanelerinden sağlık kurulu raporu alabilirler. Bu sağlık kurulu raporlarının Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca incelenmesi neticesinde şayet MALUL OLDUĞUNA şeklinde bir karar verildiğinde memur malul sayılır.

Malul sayılan memuru Kurumu malulen emekliye sevk işlemini yapar ve emeklilik belgelerini Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderir. Memurun da en az 10 hizmet yılı varsa (sigortalı süreler, memurluk süreleri, esnaflık süreleri, borçlanılan süreler vb. dahil) Sosyal Güvenlik Kurumu bu memura malullük aylığını bağlar.

Ancak, bu rahatsızlığın kesinlikle göreve girmeden önce olmaması gerekir, var ise malullük aylığı bağlanması işlemi yapılmaz.

2)Göreve başladıktan sonra ortaya çıkan rahatsızlıktan dolayı (engellilik nedeniyle) emeklilik:

5434 sayılı Kanunda bulunmayan ve ilk defa 5510 sayılı Kanunla getirilmiş olan bir uygulamada, göreve başladıktan sonra çalışma gücü kaybı ortaya çıkan memurlara yönelik olmaktadır. Bu durum malullük nedeniyle emeklilik değildir.

5434 e tabi memurlardan göreve başladıktan sonra haklarında düzenlenen sağlık kurulu raporlarının Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca incelenmesi neticesinde memurun çalışma gücü kayıp oranının;

- % 50 ila % 59 arasında olduğu kararı verildiğinde memurun en az 5760 gün (16 yıl)

- % 40 ila % 49 arasında olduğu kararı verildiğinde de memurun en az 6480 gün (18 yıl)

Sosyal Güvenlik Kurumu kesintileri bulunan çalışmalarının olması halinde bu memura yaşlılık aylığı bağlanmaktadır. Yani malullük aylığı olmayıp, engelliliklerinden dolayı yaşlılık aylığı bağlanmaktadır. Bu kapsamda olanlar için sigortalılık süresi aranmaz, sadece hizmet yılı aranır.

Her iki durumda da sigortalılık süresinin başlangıcına bakılmaz, yaş koşulu aranmaz, çalışılmış olan hizmet sürelerine bakılır.

Yetkili Sağlık Kurulları:

Malullük veya Engellilikten dolayı emeklilikte esas alınan sağlık kurulu raporlarını inceleme ve karar verme yetkisi tamamıyla Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulundadır.

Vergi indirimine esas raporları inceleme yetkisi ise 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 31. Maddesi hükmü uyarınca hazırlanmış olan Sakatlık İndiriminden Yararlanacak Hizmet Erbabının Sakatlık Derecelerinin Tesbit Şekli İle Uygulanması Hakkında Yönetmelik hükümleri gereği Gelir İdaresi Başkanlığı Merkez Sağlık Kurulundadır.

Dolayısıyla, emeklilik hakları sosyal güvenlik kanunları ile düzenlenmiş olduğundan malulen ve/veya engellilikten dolayı emeklilikte, sağlık kurulu raporlarını son inceleme yetkisi Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunda olmaktadır.

Esasen, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 3 hükmünde SGK Sağlık Kurulu, "Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca düzenlenecek raporlardaki teşhis ve bu teşhise dayanak teşkil eden belgeleri incelemek suretiyle, çalışma gücü kaybı ve meslekte kazanma gücü kaybı oranlarını, erken yaşlanma halini, vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücü kaybını ve malüllük derecelerini belirlemeye yetkili hekimlerden ve/veya diş hekimlerinden oluşan kurulları," şeklinde tanımlanmıştır.

Vergi indirimine esas raporlar neticesinde verilen Gelir İdaresi Merkez Sağlık Kurulu kararları ise sadece görevde iken vergi indirimi kapsamında kalmak ile sınırlı olmaktadır.

Ayrıca,

Vergi indirimine esas rapor alınması işlemi kişinin mutlaka aktif görevde olmasına bağlı olmaktadır. Yani, aktif görevde olmayan için vergi indirimi raporunun alınması bir anlam ifade etmeyecektir.

Memurların ise engellilikten, yani göreve başladıktan sonra ortaya çıkan çalışma gücü kayıplarına istinaden düzenlenecek olan raporların ise mutlaka görevde iken alınma koşulu bulunmamaktadır. Bu durumda olanlar görevlerinden ayrıldıktan sonra da bu durumlarını sağlık kurulu raporları ile belgeleyebilmektedirler. Bu durum Sosyal Güvenlik Kurumu Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği Geçici Madde 14 hükmünde 2021 yılında yapılan değişiklik ile sağlanmıştır.

Açıklamalarımız bağlamında durumunuzu değerlendirmemiz:

Görevinizde iken alacağınız vergi indirimi raporunuz sadece görevinizi sürdürmekte iken vergi indiriminden bir istisna sağlayacaktır. Ancak bu rapor sizin için engellilik yani çalışma gücü kaybı oranınıza bağlı bir emekliliği sağlamayacağını değerlendirmekteyiz. Emekliliğiniz için hakkınızda düzenlenen sağlık kurulu raporlarının Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca incelenmesi gerektiğini ve bu Kurulun vereceği karara göre emekli olup olamayacağınızın belli olması gerektiğini değerlendirmekteyiz.

Ayrıca, belirttiğimiz gibi vergi indirimi raporu sadece görevde olanları kapsar. Ancak, çalışma gücü kaybı oranınızı belirli oranlarda yitirdiğinize dair sağlık kurulu raporu almanız ve bu raporu da mutlaka görevde iken alınması şart değildir. Görevinizden ayrıldıktan sonra da bu raporu alabileceğinizi ve SGK Sağlık Kurulunca da çalışma gücü kaybı oranınızın tespitini yapması gerektiğini değerlendirmekteyiz.

Yapmanız gereken yol haritası:

Vergi indirimi raporu almak yerine hakkınızda düzenlenen sağlık kurulu raporları ve dayanağı tıbbi belgelerin Kurumunuz kanalı ile Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kuruluna gönderilmesi ve 5510 sayılı Kanun Geçici Madde 4 hükmü gereği, çalışma gücü kayıp oranınızı ve emekli olup olamayacağınızı tespit ettirmeniz gerektiğini değerlendirmekteyiz.

İkinci olarak, çalışma gücü kaybı görevde iken ortaya çıkanların istifa ettikten sonra dahi bu durumlarını belgelemeleri halinde yine çalışma gücü kaybı nedeniyle emeklilik haklarının bulunduğunu ve sağlık kurulu raporlarının yine Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde yapılan değişiklik neticesinde incelemesi gerektiğini değerlendirmekteyiz.