Emekli olduktan sonra yeniden memuriyete atananlara harcırah verilebilir mi?

6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun "harcırah verilecek kimseler" başlıklı 4'üncü maddesine göre;

" Bu Kanunda belirtilen hallerde:

1. Bu Kanun kapsamına giren kurumlarda çalışan memur ve hizmetliler ile aile fertlerine ve aynı kurumlarda fahri olarak çalışanlara;

2. Memur veya hizmetli olmamakla beraber kurumlarca geçici bir vazife ile görevlendirilenlere;

3. Kadrosuzluk dolayısıyla açıkta kalan memurlara ve bunların aile fertlerine;

4. Hizmetlilerden cezaen olmamak üzere vazifelerine son verilenlere ve bunların aile fertlerine;

5. Memur veya hizmetlinin vefatında aile fertlerine, çocuklara refakat ettirilecek memur ve hizmetlilere;

6. Hükümlü, tutuklu veya gözetim altında bulundurulanların sevkinde ya da refakatle görevlendirilen erbaş ve erlere;

7. (Mülga: 31/7/2003-4969/1 md.)

8. Milli ve resmi spor temasları dolayısıyla seyahat edecek sporcu ve idarecilere;

9. Birlik halinde yabancı memleketlere gönderilecek Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarına ve bunların Türkiye'de bırakacakları aile fertlerine;

10. Aile ile birlikte oturulması yasak edilen bölgelerdeki askeri şahısların aile fertlerine;

11. Bu Kanunda belirtilen özel hallerde askeri öğrenciler ile erbaş ve erlere;

Harcırah verilir.

(Mülga fıkra: 31/7/2003-4969/1 md.)"

6245 sayılı Kanunun "harcırahın unsurları" başlıklı 5'inci maddesine göre;

" Harcırah; yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafını ihtiva eder. İlgili, bu kanun hükümlerine göre bunlardan birine, birkaçına veya tamamına müstahak olabilir."

13.07.2001 tarihli 24461 mükerrer sayılı Resmi Gazete' de yayımlanan 631 sayılı "Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Mali ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname" Madde 14/A (Ek: 31/7/2003-4969/3 md.) ile yapılan düzenlemeye göre;
"10.2.1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu kapsamı dışında yer alan kamu kurum ve kuruluşlarında;

a) İstihdam edilme şekline bakılmaksızın; ilk defa veya yeniden göreve alınanlar ile bunların aile fertlerine ilk defa veya yeniden göreve alınma nedenlerine bağlı olarak harcırah ödenmez, bu amaçla başka bir adla ödeme yapılamaz.

b) (İptal: Anayasa Mahkemesi'nin 9/7/2009 tarihli ve E.: 2007/31, K.: 2009/109 sayılı Kararı ile.)

c) Emekliliğini isteyen veya emekliye sevk olunan, haklarında toptan ödeme hükümleri uygulanan veya emekli iken yeniden hizmete alındıktan sonra vazifelerine son verilen personele, bu nedenlere bağlı olarak harcırah ödenmez; bunlara ilgili mevzuatında öngörülmesi kaydıyla damga vergisi hariç hiçbir vergiye tabi tutulmaksızın (12.105) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçmemek üzere tazminat ödenebilir.

d) Yurt içi ve yurt dışı gündelik ödemeleri, emsali Devlet memurlarına 6245 sayılı Harcırah Kanunu uyarınca yapılan gündelik ödemelerinin bir buçuk katını geçemez. İlgili mevzuatında öngörülmüş olması halinde, bu kapsamda bulunanlardan yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere bu belge karşılığı yapılan ödemeler bir buçuk katın hesabında dikkate alınmaz.

Diğer mevzuatın bu maddeye aykırı hükümleri uygulanmaz."

Danıştay Beşinci Dairesinin bir kararında (Esas No: 1987 / 2438 Karar No: 1988 / 2204, Tarih: 20.10.1988); 25 Yılını doldurarak isteği ile emekliye ayrıldıktan sonra 8 aylık fiili hizmet süresinin eksik olduğu gerekçesiyle göreve çağrılan ve kalan süreyi tamamladıktan sonra 2. kez emekliye ayrılan davacıya yeniden yolluk verilmesi gerektiği şeklinde hüküm kurulmuştur.

Emeklilik, belirli bir yaşa ulaşmış ve muayyen bir süre hizmet etmiş olmak şartıyla kişiyi fiili hizmetten ayıran bir tasarruftur. Emeklinin yeniden memuriyete atanması, "ilk defa atanma olarak mütalaası" mümkün değildir. Yani, emekli olan bir kimsenin yeni görev mahallinden söz edilemeyecektir.

Yukarıda yer verilen mevzuata göre; emekli olduktan sonra yeniden memur olarak atananlara harcırah ödenmesinin mümkün olmadığını değerlendirmekteyiz. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü'nün 09.12.2021 tarihli 2412107 sayılı görüş yazıları da aynı niteliktedir.