Nisan 2008 SSK girişli, Nisan 2013'de memur olan engellilikten emeklilik hakkını nasıl ve hangi statüde kazanır?
5510 kapsamında olan memurların engellilik oranlarına göre hizmet ve sigortalılık süresi aranır, şartları yerine getirenler istekleri halinde emekli olurlar.

Soru: İlk işe giriş 24 Nisan 2008. İlk memurluk başlangıç Nisan 2013, Engellilik oranım yüzde 72, Ne zaman emekli olurum, 5510 a göre mi? 5434 e göre mi?
Detaylar/Değerlendirmeler:
2008 yılı Ekim ayı itibariyle ilk defa memur olanlar, yani 2008 yılı Ekim ayından
önce memurluk hizmeti bulunmayanlar veya memurluk hizmeti haricinde sigortalı
veya bağ-kurlu hizmeti bulunanlar 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu kapsamındadırlar. Yani, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa
bağlı memur olmayıp, 5510 sayılı Kanuna göre memur olmaktadırlar.
Engelli memurların sosyal güvenlikleri diğer memurlara nazaran, hem 5434 sayılı
T.C. Emekli Sandığı Kanununda, hem de 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanununda ayrıca korunmuştur.
Engelli memurlar için 5510 sayılı Kanunda aranılan koşullar;
1- Çalışma gücünün en az % 60'ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde
meslekte kazanma gücünü kaybettiğinin Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca
tespit edilen memur malul sayılmaktadır.
2- Ancak, memur olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce çalışma gücünün
% 60'ını veya vazifesini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği
önceden veya sonradan tespit edilirse, malullük aylığından yararlanamıyor.
Malullük aylığından yararlanamayan memurlar en az onbeş yıldan beri sigortalı
olursa ve bu sure içerisinde en az 3960 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları
primi bildirilmiş olursa yaşlılık aylığı bağlanabilmektedir.
3- Ayrıca, sağlık kurulu raporlarını inceleme mercii olan Sosyal Güvenlik Kurulu
sağlık kurulu, raporları inceleyip çalışma gücündeki kayıp oranının;
- % 50 ila % 59 arasında olduğunu tespit ederse, kişilerin en az 16 yıldan beri
sigortalı olmaları ve 4320 gün,
- % 40 ila % 49 arasında olduğunu tespit etmesi halinde de kişilerin en az 18
yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları
primi bildirilmiş olmaları şartıyla yaşlılık aylığına hak kazanmaları mümkün
olmaktadır.
4- Yaşlılık aylığı için bir yaş koşulu bulunmamaktadır.
5- Engelli memurlara engelli aylığı şeklinde değil de, yaşlılık aylığı şeklinde
aylık bağlanmaktadır.
6- Prim ödeme sayılarında sigortalı, bağ-kurlu ve memurluk hizmetlerinin tamamı
dikkate alınmaktadır.
7- Sigortalılık süresinin hesabı ilk defa SGK na uzun vadeli sigorta kollarına
tabi olarak prim ödedikleri tarihten başlar. Burada 18 yaşın dolumundan önce
geçen süreler sigortalılık süresinin başlangıcı sayılmaz.
Bu bağlamda sonuç değerlendirmemiz;
1-1 Ekim 2008 tarihinden önce memurluk hizmetinizin olmaması nedeniyle hakkınızda 5510 sayılı Kanun hükümleri uygulanacaktır. 5510 sayılı Kanunda yer alan kuralları yukarıda açıklamış bulunmaktayız.
2-Belirttiğiniz rahatsızlığınız göreve başlamadan önce ise ve de oranı
en az % 60 ve üzeri ise malullük aylığından yararlanamayacağınızı, Ancak, malullük
aylığından yararlanamayacak olmasa dahi en az onbeş yıldan beri sigortalılık
süreniz ve bu sure içerisinde en az 3960 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları
primi bildirilmiş olursa yaşlılık aylığından yararlanabileceğinizi,
SGK primleri tam ödenmiş tarih olarak kabul edilmesi halinde belirttiğiniz tarih
olan 24 Nisan 2008 + 15 yıl = 24 Nisan 2023 tarihinde sigortalılık sürenizi
tamamlamış durumda olursunuz. Bugün için de 11 yıl (3960 gün) SGK primleri ödenmiş
hizmetiniz varsa bu kapsamda hemen emekli olabileceğinizi değerlendirmekteyiz.
Şayet rahatsızlığınız göreve başlamadan önce var olmayıp görevde iken oluşmuşsa
ve bu oran da % 60 ve üzerinde olacağı için de malullük aylığından yararlanabileceğinizi
de ayrıca değerlendirmekteyiz.
3- Şayet yukarıda belirttiğimiz şekilde emekli olma imkanınızın olmaması
halinde ise engellilik oranınıza göre en az 16 yıldan beri sigortalı olma ve
4320 gün şartına bağlı olacağınızı,
Bu durumda da 24 Nisan 2008 + 16 yıl = 24 Nisan 2024 tarihi ve bu tarih itibariyle
de 13 yıl (4320 gün) SGK primleri ödenmiş hizmetiniz olduğunda da çalışma gücü
kaybı oranınıza göre emekli olabileceğinizi,
Değerlendirmekteyiz.
Ancak, söz konusu raporlara göre verilecek son karar SGK Sağlık Kurulunda
olduğunu belirtmek isteriz. Bunun için de öncelikli olarak sizin talebiniz ile
başlayacak süreçte Kurumunuz tarafından sizinle ilgili raporları, gerekli belgeleri
Sosyal Güvenlik Kurumuna göndererek durumunuzla ilgili işlemleri başlatabileceğini
söyleyebiliriz.
İncelemenin de;
Rahatsızlığınız göreve başlamadan önce var ise çalışma gücü kaybı oranına göre,
Rahatsızlığınız göreve başladıktan sonra oluşmuş ise malullük durumuna göre,
SGK Sağlık Kurulunca iki yönlü olarak incelenmesinin talep edilebileceğini de
belirmek isteriz.