Çok Sayıda Dilekçe Veren Memura Disiplin Cezası Verilmesi İfade Özgürlüğünün İhlali Sayılmaz

31.10.2018 tarih ve 30581 sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin kararında (başvuru numarası: 2015/3522; karar tarihi: 20.09.2018) özetle aşağıdaki hususlara vurgu yapılmıştır.

Başvurucunun idareye değişik tarihlerde 21 adet dilekçe vermesi üzerine idarece lüzumsuz yere dilekçe vererek idareyi meşgul ettiği şeklinde değerlendirilerek memura uyarma cezası verilmiştir.

Somut başvuruda başvurucunun ödev ve sorumluluklarına uygun hareket ettiği söylenemez. Bu nedenle söz konusu müdahalenin zorunlu bir toplumsal ihtiyacı karşıladığı sonucuna varılmıştır.

Üstelik muhakkik raporunda yer alan tespite göre -başvurucunun bu tespite itiraz ettiği bildirilmemiştir- şikayet dilekçelerinin 15 tanesi ne kendisiyle ne de mesleğiyle ilgilidir. Başvurucunun bir sendika üyesi ya da bir sendikanın o kurumdaki temsilcisi olması kendisine her konuda kurumsal işleyişe ilişkin şikayetlerde bulunma hakkını otomatik olarak sağlamaz.

Verilen disiplin cezasının kamu düzeninin ve disiplininin sağlanması amacını gerçekleştirmek için başvurulan araçlardan en hafifi olduğu anlaşılmış olup başvurucuya memurun görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile kendisine bildirilmesi şeklinde uyarma cezasının verilmesinin orantısız bir müdahale olduğu söylenemez.

Açıklanan gerekçelerle ifade özgürlüğüne yönelik bir ihlalin olmadığı açık olduğundan başvurunun açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna oyçokluğuyla karar verilmiştir.

657 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle düzenlenen müracaat, şikayet ve dava açma hakkı memurun genel haklarındandır. Ancak, memur dilekçesinde cevap vermek veya şikayet etmek için de olsa suçlayıcı ifadeler kullanamaz.

Devlet memurları hiyerarşik düzen gereği şikayet ve müracaatlarını belirli kurallara uyarak yapmak zorundadırlar. Bu kurallar Devlet Memurlarının Şikayet ve Müracaatları Hakkında Yönetmelik hükümleri ile tespit edilmiştir. Devlet memurlarının bahsedilen Yönetmelik hükümlerine uygun olmayan müracaat ve şikayette bulunmaları durumunda kendilerine uyarma cezası verilebilecektir.