Sözlüde 'Etnik yapı ne demektir?' sorusuyla elenen aday haklı bulundu

İlk derece mahkemesi davayı reddetmişti
Sınav komisyonunun ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak oluşturulduğu, sınav komisyonunca, soru hazırlama komisyonu tarafından önceden hazırlanan sınav sorularından davacıya kura çektirilmek suretiyle soru yöneltildiği, komisyon üyeleri tarafından ayrı ayrı not takdir edilmek ve bu notların aritmetik ortalaması alınmak suretiyle sınav değerlendirmesinin yapıldığı, dolayısıyla sözlü sınavın usulüne uygun olarak gerçekleştirildiği anlaşılmıştır.

İstinaf bu kararı bozdu
Davacıya eğitim sonu sözlü sınavında sorulan 7 numaralı sorunun, "Etnik yapı ne demektir?" olduğu, idarece düzenlenen cevap anahtarında bu sorunun cevabının, "Etnik yapı, bir toplumda kültürel, bedensel, antropolojik ve tarihsel açıdan benzeşen grupların meydana getirdiği toplumsal ilişkiler bütünüdür" olarak belirtildiği, bu cevabın, net ve tek cümleden ibaret olduğu, davacının söz konusu soruya verdiği cevap dolayısıyla, mesleki bilgi düzeyi kriterine tüm sınav komisyon üyelerince (30)'ar puan verildiği, ancak "Aday polis memuru olamaz" kararına gerekçe olarak; "Çekmiş olduğu kartta yazan soruyu anlamada, kavramada zorluk çekerek, soruya cevap veremedi, güncel konulardan sorulan soruya da cevap veremedi" yazıldığı. dolayısıyla verilen not ile gerekçenin birbiriyle uyuşmadığı ve bu hali ile takdir yetkisinin objektif olarak kullanılmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Danıştay: Her bir komisyon üyesinin aynı puanı vermesi hayatın olağan akışına terstir
Davacı hakkında her bir kriter yönünden komisyon üyeleri tarafından ayrı ayrı değerlendirme yapılmasına rağmen "Mesleki bilgi düzeyi" kriteri için komisyon üyelerinin aynı puanı takdir etmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, takdir yetkisinin objektif kullanılmadığı sonucuna varıldığından, davacının yapılan sözlü sınav neticesinde başarısız sayılması işleminde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

T.C.
DANIŞTAY
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No: 2021/6406
Karar No: 2023/2382

İSTEMİN KONUSU: . Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin . tarih ve E:., K:. sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
Bursa Polis Meslek Eğitim Merkezinde eğitimini tamamlayan davacının, 22/07/2019 tarihinde yapılan eğitim sonu sözlü sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:
... İdare Mahkemesinin. tarih ve E:., K:. sayılı kararıyla; davacının, 3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanunu'nun ek 1. maddesine dayanılarak hazırlanan Emniyet Genel Müdürlüğü Kadrolarına Polis Memuru ve Komiser Yardımcısı Rütbelerine Aday Memur Olarak Atanacaklara Uygulanacak Sınav Yönetmeliği uyarınca sözlü sınava tabi tutulduğu, sınav komisyonunun ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak oluşturulduğu, sınav komisyonunca, soru hazırlama komisyonu tarafından önceden hazırlanan sınav sorularından davacıya kura çektirilmek suretiyle soru yöneltildiği, komisyon üyeleri tarafından ayrı ayrı not takdir edilmek ve bu notların aritmetik ortalaması alınmak suretiyle sınav değerlendirmesinin yapıldığı, dolayısıyla sözlü sınavın usulüne uygun olarak gerçekleştirildiği anlaşıldığından, davacının eğitim sonu sözlü sınavında (50) puan alarak başarısız sayılmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
. Bölge İdare Mahkemesi... İdari Dava Dairesince; davacıya eğitim sonu sözlü sınavında sorulan 7 numaralı sorunun, "Etnik yapı ne demektir?" olduğu, idarece düzenlenen cevap anahtarında bu sorunun cevabının, "Etnik yapı, bir toplumda kültürel, bedensel, antropolojik ve tarihsel açıdan benzeşen grupların meydana getirdiği toplumsal ilişkiler bütünüdür" olarak belirtildiği, bu cevabın, net ve tek cümleden ibaret olduğu, davacının söz konusu soruya verdiği cevap dolayısıyla, mesleki bilgi düzeyi kriterine tüm sınav komisyon üyelerince (30)'ar puan verildiği, ancak "Aday polis memuru olamaz" kararına gerekçe olarak; "Çekmiş olduğu kartta yazan soruyu anlamada, kavramada zorluk çekerek, soruya cevap veremedi, güncel konulardan sorulan soruya da cevap veremedi" yazıldığı, başka bir deyişle, (40) puan üzerinden değerlendirilen mesleki bilgi düzeyi kriteri için davacıya (40) üzerinden (30) puan verilmesine karşın, aynı tutanakta davacının soruya cevap veremediğinin belirtildiği, dolayısıyla verilen not ile gerekçenin birbiriyle uyuşmadığı ve bu hali ile takdir yetkisinin objektif olarak kullanılmadığı sonucuna ulaşıldığı, bu nedenle, davacının sözlü sınavda başarısız sayılmasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Sözlü sınavın ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda oluşturulan sınav komisyonu tarafından yapıldığı, sınavda önceden hazırlanan sorular arasından çektirilen sorunun davacıya sorulduğu, soruya verilen cevabın komisyon üyeleri tarafından değerlendirildiği ve her bir komisyon üyesi tarafından puan verildiği, hangi komisyon üyesinin hangi notu takdir ettiği hususunun tutanak altına alındığı, böylelikle sınavın usulüne uygun şekilde yapıldığı belirtilerek, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Bölge İdare Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK H KİMİ: .
DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince; Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Bursa Polis Meslek Eğitim Merkezinde 18. dönem öğrencisi iken güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığından bahisle ilişiği kesilmekle birlikte, yargı kararı üzerine eğitimine devam eden davacı, 22/07/2019 tarihinde eğitim sonu sözlü sınavına tabi tutulmuştur.
Sınavı gerçekleştirmek üzere Emniyet Genel Müdürlüğü Kadrolarına Polis Memuru ve Komiser Yardımcısı Rütbelerine Aday Memur Olarak Atanacaklara Uygulanacak Sınav Yönetmeliği hükümleri uyarınca beş kişilik bir sınav komisyonu oluşturulmuş olup, komisyonun her bir üyesi tarafından, Yönetmelikte belirlenmiş olan dört konu başlığı altında önceden hazırlanmış bulunan sorulara verilen cevaplar için ayrı ayrı puan takdiri neticesinde, davacının aldığı (50) puan ile (70) puanın altında kalması nedeniyle başarısız sayılmasına karar verilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen bu dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacı hakkında düzenlenen sözlü sınav puan değerlendirme karar formu incelendiğinde; bir başkan ve dört üyeden oluşan sınav komisyonu tarafından (40) puan üzerinden değerlendirilen mesleki bilgi düzeyine komisyon üyelerinin her biri tarafından (30)'ar puan takdir edildiği anlaşılmaktadır.

Davacı hakkında her bir kriter yönünden komisyon üyeleri tarafından ayrı ayrı değerlendirme yapılmasına rağmen "Mesleki bilgi düzeyi" kriteri için komisyon üyelerinin aynı puanı takdir etmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, takdir yetkisinin objektif kullanılmadığı sonucuna varıldığından, davacının yapılan sözlü sınav neticesinde başarısız sayılması işleminde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

Bu durumda; Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçesi yerinde bulunmamış ise de, bu husus sonucu itibarıyla hukuka uygun olan temyize konu kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddine ilişkin ... İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılması ve dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu . Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:., K:. sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de . Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 03/05/2023 tarihinde, kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Dava; Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrencisi olan davacının, eğitim sonu sözlü sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
Sözlü sınavda başarısız sayılma işleminin, diğer tüm idari işlemlerin yargısal denetiminde olduğu gibi yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden yargısal denetiminin yapılması esastır. Bu itibarla, davacının girdiği sözlü sınav öncesinde, sınav komisyonunca sınavda sorulacak soruların önceden hazırlanması ve tutanağa bağlanması, her adaya sorulan soruların kayda geçirilmesi ve sorulan sorulara adayların verdiği yanıtlara hangi komisyon üyesince, hangi notun takdir edildiğinin tutanakta ayrı ayrı gösterilmesi, sözlü sınavın nesnel olarak yapılması ve yargısal denetimin tüm unsurlarıyla gerçekleştirilmesi açısından önemlidir.
Dava konusu işlemin dayanağı olan tüm bilgi ve belgelerin incelenmesinden; sınavda sorulacak soruların önceden hazırlandığı, tutanağa bağlandığı, her adaya sorulan sorunun kayıt altına alındığı ve sınav komisyonu üyelerince ayrı ayrı not takdir edilmek suretiyle yargısal denetim için aranan bütün koşulların sağlandığı anlaşılmakta olup, davacının sınav sorularına verdiği yanıtların, tüm komisyon üyelerince aynı not takdir edilmek sureti ile değerlendirilmesinin, tek başına sözlü sınavın subjektif yapıldığını ortaya koyduğundan söz etmek mümkün değildir.
Bu durumda; Yönetmeliğe uygun olarak yapılan sözlü sınavda davacının başarısız sayılmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği görüşüyle, Daire kararına katılmıyorum.