PTT'den istifa eden sözleşmeli personel iş sonu tazminat davasını kazandı

Danıştay 12. Dairesi, Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş.'de sözleşmeli mühendis olarak görev yapmakta iken kendi isteğiyle görevden ayrılan davacının iş sonu tazminat talebini haklı buldu.

Kaynak : Memurlar.Net - Özel
Haber Giriş : 24 Nisan 2024 14:00, Son Güncelleme : 24 Nisan 2024 09:24
PTT'den istifa eden sözleşmeli personel iş sonu tazminat davasını kazandı

Kendi isteği ile istifa edenlere ilişkin eksik düzenleme yoktur
Uyuşmazlık; Posta ve Telgraf A.Ş.'de (PTT) sözleşmeli personel olarak görev yapmakta iken, kendi isteğiyle görevinden ayrılan davacıya, tazminat/iş sonu tazminatı ödenip ödenemeyeceğinden kaynaklanmakta olup; davacı tarafından, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin 109. maddesinin birinci fıkrası uyarınca kendisine tazminat/iş sonu tazminatı ödenmediğinden bahisle, anılan fıkrada "kendi isteği ile ayrılanlar/istifa edenler" ibaresinin yer almamasına ilişkin eksik düzenlemenin iptali istenilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat ve açıklamaların birlikte değerlendirilmesinden, 6475 sayılı Kanun'un mülga 27. maddesi, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 27. maddesi ve 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 391. maddesi uyarınca, PTT personelinin, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere bağlı olmaksızın idari hizmet sözleşmesiyle istihdam edileceği; söz konusu personelin mali ve sosyal hakları ile istihdamına ilişkin usul ve esasların 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik'le düzenlendiği; söz konusu Yönetmeliğin dava konusu edilen 109. maddesinde de işten ayrılan personele tazminat/iş sonu tazminatı ödenmesine ilişkin usul ve esasların düzenlendiği; bu düzenlemede, işten ayrılan personele talebi halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde PTT'de idari hizmet sözleşmeli olarak çalıştığı her yıl için tazminat ödenmesinin öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

Buna göre, Yönetmeliğin dava konusu edilen 109. maddesi uyarınca PTT'den ayrılan sözleşmeli personele, 657 sayılı Kanun'un 4. maddesinin (B) fıkrasına istinaden 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'yla yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesinde öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde tazminat/iş sonu tazminatı ödeneceği; anılan Esaslar'ın 7. maddesinde de, hangi hallerde iş sonu tazminatı ödeneceğinin sayma yoluyla belirlendiği ve iş sonu tazminatına ilişkin usul ve esasların ayrıntılı bir biçimde düzenlendiği; bununla birlikte davacının iddia ettiği gibi (kendi isteğiyle görevinden ayrılanlar yönünden) eksik bir düzenlemenin söz konusu olmadığı sonucuna ulaşıldığından, dava konusu düzenlemede, üst hukuk normlarına ve hukuka aykırılık görülmemiştir.

4/B Esaslarına yapılan yollama nedeniyle ilgili personele ödeme yapılmalıdır
657 sayılı Kanun'un 4. maddesinin (B) fıkrasına istinaden, 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'yla yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesinde de, sözleşmeli personele ödenecek iş sonu tazminatına ilişkin usul ve esaslar ayrıntılı bir biçimde düzenlenmiş olup; söz konusu düzenlemeye göre, "ilgilinin ek 6. maddenin ikinci fıkrası uyarınca (kendi isteği ile bir ay önceden haber vermek koşuluyla) sözleşmeyi feshetmesi" halinde ve en az 2 hizmet yılını tamamlamış olması kaydıyla, iş sonu tazminatı ödenmesi kurala bağlanmıştır.

Uyuşmazlık konusu olayda; sözleşmeli mühendis olarak 31/12/2013 tarihinde davalı idarede göreve başlayan davacının, 20/10/2020 tarihli dilekçe ile görevinden çekilme talebinde bulunduğu ve bu talebinin de 27/10/2020 tarihli onay ile uygun görülmesi üzerine, 16/11/2020 tarihinde görevinden ayrıldığı; 11/12/2020 tarihinde davalı idareye başvurarak, iş sonu tazminatı ödenmesi talebinde bulunduğu anlaşılmaktadır.

Buna göre, Yönetmeliğin 109. maddesinin göndermede bulunduğu Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesi uyarınca, kendi isteğiyle usulüne uygun olarak görevinden çekilen ve 2 yıldan fazla hizmeti bulunan davacıya, davalı idarede geçen hizmet sürelerine karşılık olarak tazminat/iş sonu tazminatı ödenmesi gerekirken, aksi yönde tesis edilen dava konusu ... tarih ve ... sayılı işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

T.C.
DANIŞTAY
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No: 2021/3365
Karar No: 2023/2580

DAVANIN KONUSU:
Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş.'de sözleşmeli mühendis olarak görev yapmakta iken kendi isteğiyle görevden ayrılan davacı tarafından;
1) İş sonu tazminatı ödenmesi talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin . tarih ve . sayılı işlemin iptaline,
2) Anılan işlemin dayanağı olarak gösterilen 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin "Tazminat" başlıklı 109. maddesinin birinci fıkrasında "kendi isteği ile ayrılanlar/istifa edenler" ibaresinin yer almamasına ilişkin eksik düzenlemenin iptaline,
3) Yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine,
karar verilmesi istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI:
Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş.'de 31/12/2013 tarihinde sözleşmeli mühendis olarak göreve başladığı ve 16/11/2020 tarihinde kendi isteğiyle görevinden ayrıldığı; davalı idareye iş sonu tazminatı ödenmesi talebiyle yaptığı başvurunun, 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin 109. maddesi gerekçe gösterilerek reddedildiği; anılan maddede, kendi isteğiyle sözleşmeyi feshedenlere tazminat ödenmesi hususunda düzenlemeye yer verilmediği; göreve başladığı tarihte yürürlükte olan ve 04/10/2013 tarih ve 28785 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan (mülga) Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin "İş sonu tazminatı" başlıklı 102. maddesinde istifa edenler yönünden kısıtlayıcı bir düzenleme bulunmadığı; göreve başladığı tarihte yürürlükte olan söz konusu Yönetmeliğin, görevden ayrıldığı tarihte de yürürlükte olsa idi iş sonu tazminatından yararlanacağı; dava konusu Yönetmeliğin yürürlük tarihi olan 19/11/2019 tarihinden önce istifa edenlere tazminat ödendiği halde, bu tarihten sonra istifa edenlere ödenmediği, söz konusu tarihten önce var olan tazminat hakkının, 2019 yılında ortadan kaldırıldığı, bu düzenlemenin idari istikrarı zedelediği; ayrıca diğer kamu kurumlarında 4/B'li sözleşmeli personel olarak çalışan ve istifaen görevinden ayrılanlara "Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar" kapsamında iş sonu tazminatı ödendiği halde, davalı idarede çalışan sözleşmeli personele ödenmediği; 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu'nun 27. maddesi uyarınca, davalı idarede idari hizmet sözleşmesi ile çalışan personele, 4/B'li sözleşmeli personel ile aynı usul ve esaslar çerçevesinde iş sonu tazminatı ödenmesi gerektiği; davalı idarede idari hizmet sözleşmesi ile çalışan personele iş sonu tazminatı ödenmesine ilişkin olarak yapılan düzenlemelerde söz konusu Esaslar'ın da dikkate alınması gerektiği, kendi isteğiyle görevinden ayrılanlar yönünden eksik düzenleme içeren dava konusu Yönetmeliğin normlar hiyerarşisi ve kazanılmış hak ilkelerine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI:
Usule ilişkin olarak, davanın zımni red işleminin iptali istemiyle açıldığı, ancak uyuşmazlıkta zımni red işlemi bulunmadığı, dava konusu işlemin davacıya tebliğ edilememesi üzerine 28/12/2020 tarihinde e-posta yoluyla kendisine iletildiği dikkate alındığında, 16/03/2020 tarihinde açılan davada süre aşımı bulunduğu; esasa ilişkin olarak, davacı tarafından, 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu'nun "sözleşmeli personel" başlıklı 27. maddesine istinaden iş sonu tazminatı ödenmesi talep edilmiş ise de, söz konusu düzenlemenin 02/07/2018 tarih ve 703 sayılı KHK'nın 87. maddesiyle yürürlükten kaldırıldığı, dolayısıyla davacının talebinin hukuki bir dayanağının bulunmadığı; öte yandan, 15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 391. maddesiyle PTT personelinin, 375 sayılı KHK'nın Ek 26. ve Ek 27. maddelerine göre istihdam edilmesinin öngörüldüğü; 375 sayılı KHK'nın Ek 27. maddesinde de, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere bağlı olmaksızın sözleşmeli personel istihdamına imkan sağlandığı; bu kapsamda istihdam edilecek personelde kurumsal hizmetlerin gerektirmesi halinde aranacak öğrenim ve yabancı dil bilgisi şartı ile diğer şartlar, bunların işe alınmaları, sınav ve istisnaları, sözleşme süre, usul ve esasları, görev, yetki ve yükümlülükleri, sözleşmelerinin feshi ile istihdamlarına dair diğer hususların Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınarak kurumlarca çıkarılacak yönetmelikle belirlenmesinin öngörüldüğü; dava konusu Yönetmeliğin 109. maddesiyle de, PTT'den ayrılan personele ödenecek tazminata ilişkin usul ve esasların belirlendiği; dava konusu düzenlemenin mevzuatta yer alan diğer hükümlerle paralel olduğu, davacının iddia ettiği gibi bir eksiklik veya hukuka aykırılık bulunmadığı; nitekim, 657 sayılı Kanun'un 4. maddesinde, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın "iş sonu tazminatı"nı düzenleyen 7. maddesinde, 1475 sayılı İş Kanunu'nun "kıdem tazminatı"nı düzenleyen 14. maddesinde ve 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'nun "emekli ikramiyesi"ni düzenleyen 89. maddesinde de, dava konusu Yönetmelik'teki düzenlemeye benzer şekilde, kendi isteği ile görevinden ayrılanlara tazminat/ikramiye ödenmeyeceğinin açıkça belirtildiği; öte yandan, davacının işten ayrıldığı tarihte yeni Yönetmeliğin yürürlükte olması sebebiyle, bu düzenlemeye göre işlem tesis edildiği; önceki Yönetmelik hükümlerine göre iş sonu tazminatı ödenmesinin mümkün bulunmadığı ve davacının kazanılmış hakkın söz konusu olmadığı belirtilerek, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK H KİMİ : .
DÜŞÜNCESİ: Anayasa'nın 128. maddesindeki "kanunilik" ilkesi uyarınca, PTT'den ayrılan sözleşmeli personele ödenecek "tazminata/iş sonu tazminatına" ilişkin usul ve esasların kanunla düzenlenmesi gerektiği; her ne kadar 6475 sayılı Kanun'un mülga 27. maddesinin beşinci fıkrasındaki, "...Bu personele, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde iş sonu tazminatı ödenir." hükmünün dava tarihi itibarıyla yürürlükte olmadığı açık ise de, bu düzenlemenin yerine geçecek mahiyette (PTT personeline ödenecek iş sonu tazminatı hususunda) açık bir yasal düzenlemenin de yürürlüğe konulmadığı dikkate alındığında; PTT'den ayrılan personele ödenecek "tazminat/iş sonu tazminatı" hakkında, aksine bir yasal düzenleme olmadıkça, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrası ile bu maddeye istinaden yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'da yer alan düzenlemelerin uygulanması ve davalı idare tarafından yürürlüğe konulacak yönetmelik hükümlerinin de anılan Esaslar'daki düzenlemelerle uyumlu olması gerektiği sonucuna ulaşılmış olup; söz konusu Esaslar'ın 7. maddesinde de kendi isteğiyle görevinden ayrılan ve en az 2 yıl hizmeti bulunan personele iş sonu tazminatı ödenmesinin kurala bağlandığı dikkate alındığında; PTT'de görev yapan ve kendi isteğiyle görevinden ayrılan sözleşmeli personele, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesinde yer verilen usul ve esaslar çerçevesinde tazminat/iş sonu tazminatı ödenmesi gerekmekte iken; "kendi isteği ile ayrılan/istifa eden" personele iş sonu tazminatı ödenmemesini öngören Yönetmeliğin 109. maddesinin birinci fıkrasında üst hukuk normlarına ve hukuka uygunluk görülmediğinden; dava konusu Yönetmelik hükmünün ve bu düzenlemeye istinaden davacıya tazminat/iş sonu tazminatı ödenmemesine ilişkin . tarih ve . sayılı işlemin iptaline, yoksun kalınan tazminat tutarının, idareye başvuru tarihinden (11/12/2020) itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : .
DÜŞÜNCESİ: Dava, davalı idare bünyesinde mühendis olarak görev yapmakta
iken kendi isteğiyle görevinden ayrılan davacı tarafından, iş sonu tazminatı ödenmesi yolunda yapılan başvurunun reddine ilişkin işlem ile anılan işlemin dayanağı olan 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğ'in "Tazminat" başlıklı 109. maddesinin birinci fıkrasında "kendi isteği ile ayrılanlar/istifa edenler" ibaresinin yer almaması nedeniyle eksik düzenlemenin iptali ve yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.
Anayasa'nın 124. maddesinde (Değişik: 16/4/2017-6771/16 md.), Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabileceği hükmü yer almıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "İstihdam Şekilleri" başlıklı 4. maddesinde, "B) Sözleşmeli Personel: Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, kurumun teklifi üzerine Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşleri alınarak Bakanlar Kurulunca geçici olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir. (36 ncı maddenin II- Teknik Hizmetler Sınıfında belirtilen görevlerde yukarıdaki fıkra uyarınca çalıştırılanlar için, işin geçici şartı aranmaz.) Bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları (Ek ibare: 27.4.2005 tarihli R.G. ve 5335 sayılı Kanun) ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler ve bu hususlara ilişkin esas ve usüller Bakanlar Kurulunca kararlaştırılır. ..." hüküm altına alınmıştır.
9/5/2013 tarih ve 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu'nun "Kapsam" başlıklı 2. maddesinde, "(1) Bu Kanun; posta gönderilerinin kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimine ilişkin işlem ve hizmetlerin sunulması, yetkilendirme, tarife ilkeleri ve hizmet şartlarının tespit edilmesi, sektörde düzenleme ve denetimin gerçekleştirilmesi, bunlara ilişkin yaptırımların belirlenmesi ve posta hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin usul ve esasları kapsar." hükmü yer almıştır.
30/06/1989 tarih ve 20211 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin "Sözleşmeli personel istihdamı" başlıklı Ek 27. maddesinde, "14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (A) bendi kapsamında personel istihdam edilmeyen kamu kurum ve kuruluşlarından teşkilatlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülenlere ait hizmetler 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere bağlı olmaksızın idari hizmet sözleşmesiyle istihdam edilen personel eliyle yürütülür. Bunlara, mali ve sosyal hak ve yardımlar kapsamında yapılan bütün ayni ve nakdi ödemelerin bir aylık toplam net tutarı; 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 11 inci maddesi uyarınca belirlenen emsali personele mali ve sosyal hak ve yardımlar kapsamında yapılması öngörülen ödemelerin bir aylık toplam net tutarını geçememek üzere Cumhurbaşkanı veya yetkilendireceği makamca belirlenir." hükmüne yer verilmiştir.
15/7/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin "Sözleşmeli personel" başlıklı 391. maddesinde, "(1) PTT personeli, 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 26 ncı ve ek 27 nci maddelerine göre istihdam edilir. 2 (2) Sözleşmeli personelin unvan ve sayıları Genel Kurul kararıyla belirlenir. (3) PTT lehine sonuçlanan dava ve icra takipleri nedeniyle hükme bağlanarak karşı taraftan tahsil olunan avukat vekalet ücretlerinin dağıtılması 26/9/2011 tarihli ve 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre yapılır." hüküm altına alınmıştır.
19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin "Dayanak" başlıklı 2. maddesinde, "(1) Bu Yönetmelik, 9/5/2013 tarihli ve 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu, 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 27 nci maddesi ile 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 391 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır." hükmü, "Tazminat" başlıklı 109. maddesinde ise, "(1) Emeklilik, malullük, ölüm ve İdari Hizmet Sözleşmesinin süre bitiminde yenilenmemesi nedenlerinden biri ile işten ayrılan personele talebi halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde PTT'de idari hizmet sözleşmeli olarak çalıştığı her yıl için tazminat ödenir. (2) Tazminat için kendisi veya yasal varislerinin birinci fıkrada belirtilen hallerin gerçekleşmesini müteakip talepte bulunması gerekmektedir." hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinin ve olayın birlikte değerlendirilmesinden, davalı idare bünyesinde mühendis olarak görev yapmakta iken kendi isteğiyle görevinden ayrılan davacıya, kendi isteği ile görevinden ayrıldığından bahisle Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin 109. maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca tazminat ödenmemesine yönelik düzenlemenin, dayanağı 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu, 375 sayılı KHK'nin Ek 27. maddesi ile 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 391. maddesi hükümlerine aykırılık teşkil etmediği, dolayısıyla üst hukuk normlarına uygun olduğu anlaşıldığından, iptali istenilen söz konusu düzenlemede ve bu düzenlemeye dayalı tesis edilen bireysel işlemde hukuka, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmamaktadır.
Öte yandan, düzenleyici işlemin hukuka uygun bulunması karşısında, idarenin bu konuda tazminle yükümlü tutulmasına da hukuken imkan bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenle, davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, duruşma için önceden belirlenen 16/05/2023 tarihinde, davacı vekili Av. . ile davalı vekili Av. .'ın ve Danıştay Savcısı .'in katılımıyla açık duruşmaya başlanıldı. Taraflara usulüne uygun ikişer defa söz verildikten, Danıştay Savcısının düşüncesi alındıktan ve taraflara son kez söz verildikten sonra, duruşmaya son verildi.
Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, davalı idarenin usule ilişkin itirazları yerinde görülmeyerek, işin gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
23/05/2013 tarih ve 28655 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu'yla T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü, "Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi"ne dönüştürülmüştür.
Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş.'nde 6475 sayılı Kanun'un 27. maddesi kapsamında sözleşmeli mühendis olarak 31/12/2013 tarihinde göreve başlayan davacı, 20/10/2020 tarihli dilekçe ile görevinden çekilme talebinde bulunmuş ve bu talebinin 27/10/2020 tarihli onay ile uygun görülmesi üzerine, 16/11/2020 tarihinde görevinden ayrılmıştır.
Davacı, 11/12/2020 tarihinde davalı idareye başvurarak, iş sonu tazminatı ödenmesi talebinde bulunmuştur.
Davalı idarenin . tarih ve . sayılı işlemiyle; 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin "Tazminat" başlıklı 109. maddesi uyarınca, istifa edenlere iş sonu tazminatı ödenmesi mümkün olmadığından bahisle, davacının talebi reddedilmiştir.
Bunun üzerine, bakılmakta olan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu'nun "Sözleşmeli personel" başlıklı 27. maddesinin birinci fıkrasında, "PTT personeli, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmaksızın idari hizmet sözleşmesi ile istihdam edilir." kuralına; ikinci fıkrasında, "Kamu Personel Seçme Sınavına katılanlar arasından seçilecek olan sözleşmeli personelin; işe alma, unvan, sayı, atama, görevlendirme, eğitim, terfi, görevde yükselme, disiplin, izin, görevden alma, sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi veya sona erdirilmesine ilişkin hususlar Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan yönetmelikle düzenlenir." kuralına; beşinci fıkrasında da, "...Bu personele, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde iş sonu tazminatı ödenir." kuralına yer verilmiştir.

Anılan Kanun'a istinaden 04/10/2013 tarih ve 28785 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin "İş sonu tazminatı" başlıklı 102. maddesinin birinci fıkrasında, "PTT ile ilişiği kesilen personele, Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde hesaplanan iş sonu tazminatı ödenir." kuralı; ikinci fıkrasında da, "Haklarında işten çıkarma cezasını gerektiren bir kusur nedeniyle disiplin soruşturması devam edenler ile disiplin soruşturması sonucunda işten çıkarma cezası verilerek PTT ile ilişiği kesilenlere ve çekilme isteği onaylanmadan görevini terk edenlere iş sonu tazminatı ödenmez. Diğer sebeplerle ilişiği sona erenlere ise iş sonu tazminatı ödenir...." kuralı yer almıştır.

2018 yılında Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçilmesi ve mevzuatın bu sisteme uygun hale getirilmesi kapsamında, 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 87. maddesiyle 6475 sayılı Kanun'un "Sözleşmeli personel" başlıklı 27. maddesi ilga edilmiş; 11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik ile de, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik hükümleri bütünüyle yürürlükten kaldırılmıştır.

15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum Ve Kuruluşlar İle Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin "Sözleşmeli personel" başlıklı 391. maddesinin birinci fıkrasında, "PTT personeli, 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 26 ncı ve ek 27 nci maddelerine göre istihdam edilir." kuralına yer verilmiştir.

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname"nin "Sözleşmeli personel istihdamı" başlıklı Ek 27. maddesinin birinci fıkrasında, "(Ek: 2/7/2018 - KHK-703/178 md.) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (A) bendi kapsamında personel istihdam edilmeyen kamu kurum ve kuruluşlarından teşkilatlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülenlere ait hizmetler 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere bağlı olmaksızın idari hizmet sözleşmesiyle istihdam edilen personel eliyle yürütülür." kuralı; dördüncü fıkrasında, "Bu kapsamda istihdam edilecek personelde kurumsal hizmetlerin gerektirmesi halinde aranacak öğrenim ve yabancı dil bilgisi şartı ile diğer şartlar, bunların işe alınmaları, sınav ve istisnaları, sözleşme süre, usul ve esasları, görev, yetki ve yükümlülükleri, sözleşmelerinin feshi ile istihdamlarına dair diğer hususlar Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınarak kurumlarca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir." kuralı yer almıştır.

Anılan düzenlemeye istinaden, 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin "Tazminat" başlıklı 109. maddesinin dava konusu edilen birinci fıkrasında, "Emeklilik, malullük, ölüm ve İdari Hizmet Sözleşmesinin süre bitiminde yenilenmemesi nedenlerinden biri ile işten ayrılan personele talebi halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde PTT'de idari hizmet sözleşmeli olarak çalıştığı her yıl için tazminat ödenir." düzenlemesine yer verilmiştir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrasına istinaden 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın dava tarihinde yürürlükte olan 7. maddesinde; "Kamu kurum ve kuruluşlarının yurt dışı teşkilatlarında sözleşmeli olarak çalıştırılan yabancı uyruklu personel ile haftalık çalışma saati süresi 40 (kırk) saatin altında bulunan personel (Milli Eğitim Bakanlığında norm kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla kapatılamaması hallerinde sözleşme ile çalıştırılacak öğretmenlerde 40 saat şartı aranmaz) hariç olmak üzere,... fiilen, askerlik ve doğum dışında kesintisiz en az 2 hizmet yılını tamamlayanlardan; ...
a) (Değişik:22/11/2010-2010/1169) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince sürekli tam iş göremezlik geliri, malüllük veya yaşlılık aylığı bağlanması veya toptan ödeme yapılması,
b) Hizmetlerine gerek kalmadığı için sözleşmesinin feshedilmesi veya yenilenmemesi,
c) İlgilinin ek 6 ncı maddenin ikinci fıkrası uyarınca sözleşmeyi feshetmesi,
ç) İlgilinin işe alınma açısından gerekli olan niteliklerden herhangi birini sonradan kaybetmesi,
d) İlgilinin ölümü,
hallerinden birinin vuku bulmasından dolayı hizmet sözleşmesi sona erenlere, görev yapmakta olduğu pozisyon unvanı itibariyle, Devlet Memurları Kanununa göre girebilecekleri hizmet sınıfındaki aynı veya benzeri kadro unvanı esas alınarak hizmet yılı ve öğrenim durumu aynı olan emsali personele 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesi tutarını geçmemek üzere, ... çalışılan her tam hizmet yılı için ayrılış tarihindeki hizmet sözleşmesinde yazılı aylık brüt ücret tutarında iş sonu tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de, tam yıl için hesaplanan miktardan o süreye isabet eden tutar kadar ödeme yapılır. ..." düzenlenmesine yer verilmiştir.
Aynı Esaslar'ın "Sözleşmenin feshi" başlıklı Ek 6. maddesinin ikinci fıkrasında; "Personel; kendi isteği ile bir ay önceden haber vermek koşuluyla .... sözleşmeyi tek taraflı feshedebilir." kuralı yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava, iptali istenilen düzenleyici işlem yönünden incelendiğinde;
Uyuşmazlık; Posta ve Telgraf A.Ş.'de (PTT) sözleşmeli personel olarak görev yapmakta iken, kendi isteğiyle görevinden ayrılan davacıya, tazminat/iş sonu tazminatı ödenip ödenemeyeceğinden kaynaklanmakta olup; davacı tarafından, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin 109. maddesinin birinci fıkrası uyarınca kendisine tazminat/iş sonu tazminatı ödenmediğinden bahisle, anılan fıkrada "kendi isteği ile ayrılanlar/istifa edenler" ibaresinin yer almamasına ilişkin eksik düzenlemenin iptali istenilmektedir.

Türk kamu personel sisteminde, kamu kurum ve kuruluşlardaki görevleri çeşitli nedenlerle sona eren kamu personeline, ilgili mevzuatta aranan koşulların gerçekleşmesi kaydıyla, geçmiş hizmetlerine karşılık olarak ve hukuki statüleri dikkate alınarak kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya emekli ikramiyesi gibi adlar altında toplu ödeme yapılmaktadır.

Bu kapsamda, 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14. maddesiyle işçilere "kıdem tazminatı"; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrasına istinaden 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesiyle, sözleşmeli personele "iş sonu tazminatı"; 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'nun 89. maddesiyle de memurlara ve diğer kamu görevlilerine "emekli ikramiyesi" ödenmektedir.

6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu'nun mülga 27. maddesi, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 27. maddesi ve 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 391. maddesinde; PTT personelinin, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere bağlı olmaksızın idari hizmet sözleşmesiyle istihdam edilen personel eliyle yürütülmesi öngörülmüş; söz konusu personelde aranacak öğrenim ve yabancı dil bilgisi şartı ile diğer şartlar, bunların işe alınmaları, sınav ve istisnaları, sözleşme süre, usul ve esasları, görev, yetki ve yükümlülükleri, sözleşmelerinin feshi ile istihdamlarına dair diğer hususların Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınarak çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği kurala bağlanmıştır.

19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik'le; PTT'de görev yapan idari hizmet sözleşmeli personelin hak, yükümlülük ve sorumlulukları ile işe alma, atama, görevlendirilmesi ile eğitim, terfi, görevde yükselme, pozisyon değişikliği, disiplin, izin, görevden alma, sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi ve sona erdirilmesine ilişkin hususlar ile diğer özlük haklarına ilişkin usul ve esaslar ayrıntılı bir biçimde düzenlenmiştir.

Anılan Yönetmeliğin dava konusu edilen 109. maddesinde de, PTT'den ayrılanlara "tazminat" ödenmesine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiş olup; bu düzenlemeyle emeklilik, malullük, ölüm ve sözleşmenin süre bitiminde yenilenmemesi nedenlerinden biri ile işten ayrılan personele talebi halinde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde, PTT'de idari hizmet sözleşmeli olarak çalıştığı her yıl için tazminat ödenmesi öngörülmüştür.

657 sayılı Kanun'un 4. maddesinin (B) fıkrasına istinaden, 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'yla yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesinde de, sözleşmeli personele ödenecek iş sonu tazminatı ve bu tazminatın ödenmesine ilişkin usul ve esasları ayrıntılı bir biçimde düzenlenmiş olup; söz konusu düzenlemeye göre, "ilgilinin ek 6. maddenin ikinci fıkrası uyarınca (kendi isteği ile bir ay önceden haber vermek koşuluyla) sözleşmeyi feshetmesi" halinde ve en az 2 hizmet yılını tamamlamış olması kaydıyla, iş sonu tazminatı ödenmesi kurala bağlanmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat ve açıklamaların birlikte değerlendirilmesinden, 6475 sayılı Kanun'un mülga 27. maddesi, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 27. maddesi ve 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 391. maddesi uyarınca, PTT personelinin, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere bağlı olmaksızın idari hizmet sözleşmesiyle istihdam edileceği; söz konusu personelin mali ve sosyal hakları ile istihdamına ilişkin usul ve esasların 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik'le düzenlendiği; söz konusu Yönetmeliğin dava konusu edilen 109. maddesinde de işten ayrılan personele tazminat/iş sonu tazminatı ödenmesine ilişkin usul ve esasların düzenlendiği; bu düzenlemede, işten ayrılan personele talebi halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde PTT'de idari hizmet sözleşmeli olarak çalıştığı her yıl için tazminat ödenmesinin öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

Buna göre, Yönetmeliğin dava konusu edilen 109. maddesi uyarınca PTT'den ayrılan sözleşmeli personele, 657 sayılı Kanun'un 4. maddesinin (B) fıkrasına istinaden 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'yla yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesinde öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde tazminat/iş sonu tazminatı ödeneceği; anılan Esaslar'ın 7. maddesinde de, hangi hallerde iş sonu tazminatı ödeneceğinin sayma yoluyla belirlendiği ve iş sonu tazminatına ilişkin usul ve esasların ayrıntılı bir biçimde düzenlendiği; bununla birlikte davacının iddia ettiği gibi (kendi isteğiyle görevinden ayrılanlar yönünden) eksik bir düzenlemenin söz konusu olmadığı sonucuna ulaşıldığından, dava konusu düzenlemede, üst hukuk normlarına ve hukuka aykırılık görülmemiştir.

Dava, "bireysel işlemin iptali ile yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesi" istemi yönünden incelendiğinde;

Yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere; 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin dava konusu edilen 109. maddesinde, işten ayrılan personele talebi halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personele ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde, PTT'de idari hizmet sözleşmeli olarak çalıştığı her yıl için tazminat ödenmesi öngörülmüştür.

657 sayılı Kanun'un 4. maddesinin (B) fıkrasına istinaden, 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'yla yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesinde de, sözleşmeli personele ödenecek iş sonu tazminatına ilişkin usul ve esaslar ayrıntılı bir biçimde düzenlenmiş olup; söz konusu düzenlemeye göre, "ilgilinin ek 6. maddenin ikinci fıkrası uyarınca (kendi isteği ile bir ay önceden haber vermek koşuluyla) sözleşmeyi feshetmesi" halinde ve en az 2 hizmet yılını tamamlamış olması kaydıyla, iş sonu tazminatı ödenmesi kurala bağlanmıştır.

Uyuşmazlık konusu olayda; sözleşmeli mühendis olarak 31/12/2013 tarihinde davalı idarede göreve başlayan davacının, 20/10/2020 tarihli dilekçe ile görevinden çekilme talebinde bulunduğu ve bu talebinin de 27/10/2020 tarihli onay ile uygun görülmesi üzerine, 16/11/2020 tarihinde görevinden ayrıldığı; 11/12/2020 tarihinde davalı idareye başvurarak, iş sonu tazminatı ödenmesi talebinde bulunduğu anlaşılmaktadır.

Buna göre, Yönetmeliğin 109. maddesinin göndermede bulunduğu Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesi uyarınca, kendi isteğiyle usulüne uygun olarak görevinden çekilen ve 2 yıldan fazla hizmeti bulunan davacıya, davalı idarede geçen hizmet sürelerine karşılık olarak tazminat/iş sonu tazminatı ödenmesi gerekirken, aksi yönde tesis edilen dava konusu ... tarih ve ... sayılı işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

Ayrıca, dava konusu bireysel işlemin hukuka aykırı olduğu saptandığından, yoksun kalınan tazminat tutarının, idareye başvuru tarihinden (11/12/2020) itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik'in "Tazminat" başlıklı 109. maddesinin birinci fıkrasında "kendi isteği ile ayrılanlar/istifa edenler" ibaresinin yer almamasına ilişkin eksik düzenlemenin iptali istemi yönünden DAVANIN REDDİNE oyçokluğuyla,
2. Davacının iş sonu tazminatı ödenmesi talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin . tarih ve . sayılı dava konusu işlemin İPTALİNE, işlem nedeniyle yoksun kaldığı tazminat tutarının, idareye başvuru tarihinden (11/12/2020) itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ÖDENMESİNE oyçokluğuyla,
3. Dava kısmen iptal-kabul, kısmen retle sonuçlandığından, ayrıntısı aşağıda gösterilen ve davacı tarafından yapılan toplam .-TL yargılama giderlerinin yarısı olan .-TL'nin davacı üzerinde bırakılmasına, diğer yarısı olan .-TL'nin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için öngörülen .-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye, .-TL vekalet ücretinin de davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
5. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 16/05/2023 tarihinde karar verildi.

Bu Habere Tepkiniz

Sonraki Haber