Memurların yıllık izin süresi hesabı nasıl belirlenir?

Detaylar/Değerlendirmeler:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 102 hükmü gereği, Devlet memurlarının yıllık izin süresi, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl dahil) olanlar için yirmi gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür.
Dolayısıyla memurların yıllık izin süreleri hizmet sürelerinin azlığı veya çokluğuna bağlı olarak yıllık izin süreleri 20 veya 30 gün olarak belirlenmektedir.

Peki 10 yıl ve 10 yıldan fazla hizmet süresi neye göre belirlenir?
154 Seri Nolu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği bu konuyu açıklamıştır. Bu Tebliğ gereği, yıllık izin süresinin hesabında kamu kurum ve kuruluşlarında geçen süreler şartsız olarak, özel sektör de veya esnaflık statüsünde geçen sürelerin ise mutlaka kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen sürelerin olması gerektiği şeklinde şart koşulmuştur. Yani, kişinin özel sektörde geçen mesleki süresi vardır, mühendis, doktor vb. gibi, bu sürelerin kazanılmış hak aylığında geçen kısmı yıllık izin süresi hesabına katılmaktadır.
Ayrıca, askerlik süresi de 657 sayılı Kanun hükmü gereği borçlanmaya bağlı olmaksızın kazanılmış hak aylık intibakında sayıldığından bu süre de dahil edilmektedir.

5434 e tabi olanlar;
5434 e tabi olanlar mutlaka 1/10/2008 tarihinden önce memurluğa başlamış olanlardır. Direkt olarak memurluğa başlamamış olmakla birlikte yedek subaylık, vekil öğretmenlik, fahri imamlık, fahri asistanlık gibi görevlerde bulunanlar da memurlar gibi işlem görür ve 5434 e tabi olurlar.

5510 a tabi olanlar;
1/10/2008 tarihinden önce memurluk hizmeti olmayan veya yukarıda belirttiğimiz görevleri de bulunmayan kişiler olmakta ve bunlar hakkında 5510 sayılı Kanun hükümleri uygulanmaktadır. 1/10/2008 öncesi işçi, esnaf gibi hizmetleri olup da bu tarihten sonra memurluğa başlamış kişiler hakkında yalnızca emeklilik hizmet ve emeklilik yaş hesabı açısından 5434 hükümleri uygulanır.

1-İntibak işlemleri ;
5434 e tabi olanlar açısından;
5434 e tabi memurların intibak işlemlerinde 657 sayılı Kanun ve 5434 sayılı Kanun Ek Madde 18 hükmü uygulanır.
Özel sektörde işçi veya kendi hesabına esnaf olarak çalışılmış süreler tamamıyla memurların ek göstergeyi etkilemeyen emekli keseneğine esas aylık intibakında değerlendirilir.
Özel sektörde işçi veya kendi hesabına esnaf olarak çalışılmış süreler şayet memurun bitirmiş olduğu okul itibariyle mesleği ile ilgili geçmiş ise bu sürelerin belirli bir kısmı memurun ek göstergeyi etkileyen kazanılmış hak aylık intibakında değerlendirilir. Örnek; avukatlar, mühendisler, sağlık çalışanlarında ¾ ünün kazanılmış hak aylığında değerlendirilmesi gibi.
Kamu sektöründe geçen her çalışma memurun kazanılmış hak aylık intibakında değerlendirilmez, bunun için mutlaka bir yasal düzenlemenin olması gerekir. Örnek; 4 B sözleşmeli çalışırken memurluk kadrosunu tercih edip memurluk kadrosuna geçirilenlerle ilgili 632 sayılı KHK ve 6495 sayılı Kanun, 7433 sayılı Kanun ile yapılan düzenlemeler veya 657 sayılı Kanunun 36 /C 6. Fıkra hükmü gibi.
Bu şekilde intibak işlemlerinde değerlendirilen sürelerin karşılığı gelinen derece ve kademe memurun SGK kesintisinde uygulanır.
5510 a tabi olanlar açısından;
5510 a tabi olanlar açısından da yukarıdaki işlemler aynı şekilde geçerli olur, ancak memurun SGK kesintisinde emekli keseneği veya kazanılmış hak aylığı kesintisi gibi işlemler olmaz, bunlar hakkında prime esas kazançları üzerinden SGK kesintileri yapılır.

2-Yıllık izin hesabı açısından:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 102 hükmünde, Devlet memurlarının yıllık izin süresinin,, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl dahil) olanlar için yirmi gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gün olduğu belirlenmiştir.
Hizmet süresinin ne olduğu da, 154 sayılı Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği ile açıklanmış ve yıllık izin sürelerinin hesabında hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi Devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet sürelerinin dikkate alınması, gerektiği belirtilmiştir.
Bu bağlamda, hem 5434 e tabi memurlar, hem de 5510 a tabi memurlar açısından yıllık izin sürelerinin hesabında kamu işyerlerinde geçen süreler için herhangi bir şart aranmaksızın, özel sektör ve esnaf statüsünde geçen sürelerin ise tamamı dikkate alınmayıp, sadece bu sürelerin memurun 657 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak kazanılmış hak aylığı hesabında değerlendirilen kısmı yıllık izin sürelerinin hesabında sayılır. Yani özel sektörde hizmetleri bulunan memurun bu süreleri şayet bitirmiş oldukları okullar itibariyle ve memurluk mesleğinde geçmiş ve belirli kısmı memurun kazanılmış hak aylık süresinde değerlendirilmiş ise değerlendirilen bu süre memurun kullanacağı yıllık izin süresini kazanmadaki hesaplamada değerlenir. Yani 10 yılın hesabında değerlendirilir. Ancak, tamamı özel sektör olan ve mesleği ile ilgisiz bir süre ise değerlenmez.
Askerlik süresi ise borçlanılsın veya borçlanılmasın yıllık izin süresinde değerlendirilir.

3- 4 (B) sözleşmeli statüde çalışanların yıllık izin süresinin hesabı:
657 sayılı Kanun 4 (B) kapsamında sözleşmeli statüde çalışanlar işçi sayılmayan kamu görevlileridir ve genel olarak uygulanan şartlar Memurlar hakkında uygulanan şartlara tabi olmaktadır. Yıllık izin sürelerinin hesabında ise, daha önce sigortalı olarak çalıştıkları sürelerin dahil edilmesi için, bu çalışmalarının mutlaka kamu işyerlerinde geçmiş olması şartı aranmaktadır.
Bu kapsamda olanlar 6/6/1978 tarihli ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren ve günümüze kadar değişikliğe uğrayan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar hükümlerine tabi olmaktadırlar. Bu Esas'ların 9 uncu maddesi hükmü şu şekildedir.
"Madde 9- 217 sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde belirtilen kurumlarda geçen hizmet süresi, bir yıldan on yıla kadar olan personele yirmi gün, on yıldan fazla olanlara otuz gün ücretli yıllık izin verilir. Sözleşme döneminde kullanılmayan izinler, sözleşmenin devamı halinde müteakip sözleşme döneminde kullanılabilir. Cari sözleşme dönemi ile bir önceki sözleşme dönemi hariç, önceki sözleşme dönemlerine ait kullanılamayan izin hakları düşer."