Sendikalı Memura Tezsiz Yüksek Lisans Öğretim Ücretinde İndirim Kamu Zararı Sayıldı

Kanunda indirim yapılacaklar açıkça sayılmıştır

4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 1'inci maddesinin birinci fıkrasına göre; özel bütçeli idareler tarafından üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticari indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmaması gerekmektedir.

Söz konusu fıkradan sonraki fıkralarda çeşitli istisnalara yer verilmiş, ayrıca 2002/3654 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nda; 4736 sayılı Kanun'un 1'inci maddesinin birinci fıkrası hükmünden muaf olanlar sayılmıştır. Kanun maddesi ve Bakanlar Kurulu Kararı'nda sayılan bu istisna ve muafiyetler arasında, tezsiz yüksek lisans yapan sendika üyelerinin öğretim ücretine yer verilmemiştir. Dolayısıyla sorgu konusu edilen olayda, yukarıda yer verilen 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun ek 27'nci maddesine uygun olarak tespit edilen öğretim ücretinde, sendika üyesi kamu çalışanları için indirim yapılarak kamu zararına sebebiyet verildiği görülmüştür.

Daire: 8

Karar Tarihi: 19.11.2024

Karar No: 329

İlam No 81

KARAR

Tezsiz Yüksek Lisans Öğretim Ücretinde Yersiz İndirim Yapılması

. Üniversitesi 2022 yılı hesabının Dairemizde yargılanması sonucu düzenlenen. tarih ve. sayılı İlamın .'uncu maddesinde,

Tezsiz yüksek lisans öğretim ücretlerinde, sendika üyesi öğrenciler için uygulanan indirim nedeniyle kamu zararına yol açtığı iddia edilen protokolün 16.09.2020 tarihinde .. Müdürü tarafından imzalandığı ve 16.09.2021 tarihine kadar geçerli olduğu, ancak sorguya ekli kamu zararı tablosunda yer verilen öğretim ücreti ödemelerinin 2022-2023 eğitim öğretim yılı güz yarıyılına ilişkin olduğu, ". Üniversitesi 2022-2023 Eğitim Öğretim Yılı Akademik Takvimi"nde güz yarıyılı katkı payı yatırılması gereken tarihlerin 26-30 Eylül 2022 olarak belirlendiği, dolayısıyla indirimli kayıtların protokol süresi sona erdikten sonra gerçekleştirildiği görüldüğünden,

2022-2023 eğitim öğretim yılına ilişkin imzalanan ve kayıt tarihinde geçerli olan, indirimli ücret tahsiline yol açan başka bir protokolün bulunup bulunmadığının ya da indirimli ücret tahsilinin herhangi bir protokole dayanılmadan yapıldığının belirlenmesi durumunda, bütçe gelirinin eksik tahakkukuna sebebiyet veren kamu görevlilerinin tespit edilerek, savunmaları alındıktan sonra düzenlenecek ek raporun yargılanmasına değin konunun hüküm dışı bırakılmasına karar verilmişti.

Bu karar üzerine, Sayıştay Başkanlığının. tarihli ve. sayılı yazısı ile. Üniversitesi Rektörlüğünden bilgi talep edildiği, üniversiteden cevaben gelen. tarihli ve. sayılı yazının ise denetçi tarafından incelenerek ek rapor düzenlendiği görüldüğünden, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun 50'inci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü uyarınca konunun görüşülmesinin devamına karar verildi.

. Enstitüsünde tezsiz yüksek lisans yapanlardan. üyesi olan kamu çalışanlarının öğretim ücretlerine ilişkin olarak %20 indirim uygulanması sebebiyle. TL'lik kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin olarak;

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun ek 27'nci maddesinde, üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurulu kararı ile belirlenen ve belirtilecek tarihlerde asgari iki eşit taksitte alınan öğretim ücretlerinin, üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsünün muhasebe birimi hesabına yatırılacağı belirtilmiştir.

4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 1'inci maddesinin birinci fıkrasına göre; özel bütçeli idareler tarafından üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticari indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmaması gerekmektedir. Söz konusu fıkradan sonraki fıkralarda çeşitli istisnalara yer verilmiş, ayrıca 2002/3654 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nda; 4736 sayılı Kanun'un 1'inci maddesinin birinci fıkrası hükmünden muaf olanlar sayılmıştır. Kanun maddesi ve Bakanlar Kurulu Kararı'nda sayılan bu istisna ve muafiyetler arasında, tezsiz yüksek lisans yapan sendika üyelerinin öğretim ücretine yer verilmemiştir. Dolayısıyla sorgu konusu edilen olayda, yukarıda yer verilen 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun ek 27'nci maddesine uygun olarak tespit edilen öğretim ücretinde, sendika üyesi kamu çalışanları için indirim yapılarak kamu zararına sebebiyet verildiği görülmüştür.

Sorumlular tarafından gönderilen savunmalarda özetle; 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun ek 27'nci maddesi gereğince tezsiz yüksek lisans ücretlerini belirleme yetkisinin üniversitenin yönetim kurulunda olduğu ve bu nedenle yapılan indirimde bir eylem ve sorumluluklarının olmadığı ifade edilmişse de; öncelikle. Üniversitesi Rektörlüğünden bilgi talep edilmesi üzerine gelen. tarih ve. sayılı yazıda; 16.09.2020 tarihinde imzalanan ve 16.09.2021 tarihine kadar geçerli olan öğretim ücretlerinde indirim yapılmasına ilişkin protokolden sonra başka bir protokol düzenlenmediği dolayısıyla 2022-2023 eğitim öğretim yılına ilişkin imzalanan ve indirimli ücret tahsiline yol açan başka bir protokolün bulunmadığı belirtilmiştir. Ek olarak, 2022-2023 eğitim öğretim yılında indirim yapılmasına ilişkin olarak üniversitenin yetkili kurulları tarafından herhangi bir karar alınmadığı görülmektedir.

Diğer taraftan, . Üniversitesinin aynı yazısında; 2022-2023 eğitim öğretim yılı güz ve bahar yarıyıllarına ilişkin öğretim ücretlerinde indirim uygulayan personele ilişkin bilgi verilmiştir. İndirim uygulayan personel bilgileri bilgi sistemi üzerinden yapılan log incelemesi sonucunda tespit edilmiştir. Buna göre indirimi tanımlayan kişiler oldukları için. (.) ve .'nın (.) oluşan kamu zararından sorumluluğu bulunmaktadır.

Ayrıca. Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Enstitü Sekreteri Görev Tanımı'nda;

"3.3.Enstitünün üniversite içi ve dışı tüm idari işlerini yürütmek,

.

3.6. Enstitünün idari personeli üzerinde genel gözetim ve denetim görevini yapmak.

.

3.9.Enstitü Sekreteri; bütün faaliyetlerin gözetim ve denetiminin yapılmasında, takip ve kontrol edilmesinde ve sonuçlarının alınmasında Dekana/Müdüre karşı birinci derecede sorumludur."

Denilmektedir.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 16'ncı maddesinin (b) fıkrasında ise, "Fakültenin birimleri ve her düzeydeki personeli üzerinde genel gözetim ve denetim görevini yapmak" dekanın görev, yetki ve sorumlulukları arasında sayılmıştır. Anılan Kanun'un 19'uncu maddesinde ise "Enstitü müdürü, bu kanun ile dekanlara verilmiş olan görevleri enstitü bakımından yerine getirir." denilmektedir. Bu iki düzenlemeden yola çıkarak, dekanlık personeli tarafından mevzuata aykırı şekilde indirim uygulanırken, bu işlemleri kontrol ve gözetim görevini yerine getirmeyerek, bu işlemlere engel olmayan. (.) ve .'nın (.) da (.) oluşan kamu zararından sorumluluğunun bulunduğu değerlendirilmiştir.

İlave olarak, savunmalarda, harç tahakkuk ve indirim işlemlerinin Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı ve Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı tarafından yürütüldüğü belirtilmiş olsa da, bunu gösterecek şekilde bir belge, talimat veya yazı gönderilmemiştir.

Ayrıca, savunmalarda, 4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun'un l'inci maddesinde bulunan "işletmecilik gereği yapılması gereken ticari indirimler hariç" ifadesinin aslında özel bütçeli idareler tarafından üretilen mal ve hizmet bedellerinde indirim yapma hakkı tanıdığı belirtilmiş olsa da, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun 12'nci maddesinde Özel bütçe, "... bir bakanlığa bağlı veya ilgili olarak belirli bir kamu hizmetini yürütmek üzere kurulan, gelir tahsis edilen, bu gelirlerden harcama yapma yetkisi verilen, kuruluş ve çalışma esasları kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenen ve bu Kanuna ekli (II) sayılı cetvelde yer alan her bir kamu idaresinin bütçesidir." şeklinde tanımlanmıştır. Dolayısıyla, kamu hizmeti görmek üzere kurulan, giderleri kendisine tahsis edilen bütçe gelirlerinden karşılanan özel bütçeli bir kamu idaresi olan Üniversitenin, işletmecilik faaliyetinde bulunduğu veya bu bağlamda ticari indirimler uyguladığını kabul etmek mümkün gözükmemektedir.

Yukarıda yer verilen gerekçelerle, tezsiz yüksek lisans ücretinde indirim yapılması ile ilgili olarak;

6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun 50'nci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü uyarınca. tarih ve. sayılı İlamın .'uncu maddesine ilişkin hüküm dışı kaydının kaldırılmasına,

Belirtilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar çerçevesinde, belirlenen istisnalar dışında hiçbir kurum veya kişiye özel indirim uygulanamayacağı hüküm altına alınmışken 4736 sayılı Kanun'a aykırı hareket edilerek öğretim ücretlerinde indirim uygulanması sonucu oluşan toplam ... TL'lik kamu zararının;

Diğer Sorumlular (.) ., (.) ., (.) ., ile (.) .,'a ortaklaşa ve zincirleme,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun 53'üncü maddesi gereğince işleyecek faizleri ile ödettirilmesine, oy birliğiyle karar verildi.