Hukuk Müşavirliklerinin Genel Müdürlük Şeklinde Teşkilatlanması İyi Mi Oldu?
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi sonrası hukuk müşavirliklerinin genel müdürlük düzeyine çıkarılması, kamu yönetiminde "verimlilik" tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı.

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçilmeden önce bakanlıkların hukuk hizmetleri birimleri "Hukuk Müşavirliği" adıyla danışma birimi olarak görev yapıyordu. Yeni sistemle birlikte bu birimler "Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü" düzeyine yükseltildi. Ancak bu değişikliğin hem idari hem de mali açıdan etkinlik sorunu yarattığı yönünde tartışmalar sürüyor.
Eski sistemde hukuk müşavirlikleri nasıl çalışıyordu?
3046 sayılı Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkında Kanun kapsamında hukuk müşavirlikleri, bakanlıkların danışma ve denetim birimi olarak konumlandırılmıştı. Bu birimler;
- Bakanlığa ve bağlı kuruluşlara hukuki konularda görüş vermek,
- Mevzuat taslakları hakkında değerlendirme yapmak,
- Adli ve idari davalara ilişkin evrakı hazırlamak,
- Dava süreçlerini koordine etmek gibi görevler üstleniyordu.
Hukuk müşavirliklerinin ana hizmet birimleri gibi geniş bir teşkilata sahip olması ise yasal olarak mümkün değildi.
Neden genel müdürlük düzeyinde değillerdi?
3046 sayılı Kanun, danışma, denetim ve yardımcı hizmet birimlerinin genel müdürlük düzeyinde teşkilatlanmasına izin vermiyordu. İstisnalar dışında hukuk müşavirlikleri, yalnızca danışmanlık fonksiyonlarıyla sınırlı şekilde yapılandırılmıştı.
Yeni sistemle ne değişti?
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile hukuk müşavirlikleri genel müdürlük statüsüne
çıkarıldı. Bu değişiklikle birlikte birimlerde:
Genel Müdür,
Genel Müdür Yardımcıları,
Daire Başkanlıkları,
Avukatlar ve idari personel görev yapmaya başladı.
Ancak hukuk hizmetlerinin bakanlıkların ana faaliyet alanı olmaması nedeniyle bu yapılanmanın verimlilik ve kaynak kullanımı açısından gereksiz bir büyüme yarattığı ortadadır.
Kamuya faydası tartışmalı
Uzmanlara göre hukuk müşavirliği statüsündeki bir yapılanma, bakanlık işleyişinde herhangi bir aksama yaratmadan görevleri yerine getirebilir. Bu nedenle "tasarruf tedbirleri" çerçevesinde söz konusu genel müdürlüklerin yeniden müşavirlik düzeyine çekilmesinin, hem personel dengesi hem de bütçe kullanımı açısından fayda sağlayacağı belirtiliyor.
Kararname gözden geçirilebilir
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü'nün ilgili Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'ni yeniden değerlendirmesi, kamu yönetimi çevrelerinde sıkça dile getirilen bir öneri. Bu adımın, benzer şekilde genişleyen diğer yardımcı hizmet birimlerinde de tasarruf ve verimlilik yaratabileceği ifade ediliyor.