Adalet Bakanlığında sadece hakim ve savcılar mı çalışıyor
Adalet Bakanı Sadullah Ergin, Meclis ve Plan ve Bütçe Komisyonunda yaptığı açıklamada ?Ülkemizde hâkim ve savcılar dosyaların başlangıcından sonlandırılmasına kadar, kalem işleri hariç bütün işlemlerini yaparlar. Duruşma hazırlığı, duruşmanın yapılması, ara kararların yerine getirilmesi, kararın yazılması, kesinleştirilmesi, kalemin idaresi gibi aklınıza gelen tüm işlemler hâkim ve savcılarımızca yerine getirilir. ? dedi. Bu konuşmaya hakim ve savcılar dışında kalan meslek mensuplarının tepkisi var.
Forum bölümü Adalet Hizmetleri kategorisi editörü Çotanak tarafından hazırlanan yazıyı ilgilierin dikkatine sunuyoruz
Gerek görsel basında, gerekse yazılı basında olsun bazı bakanların maiyetinde çalışan personelin özlük haklarında veya mali konularında iyileştirme yapılacağına ilişkin bir çok haberlere bir şekilde vakıf olmaktayız.
Açıklamada bulunan bakanlar, personelinin içinde bulunduğu sorunların neler olduğunu, bu sorunları giderme yollarının neler olduğunu ve nelerin yapılması lazım geldiğine ilişkin detaylı bilgiler vermektedir ve bu düşüncelerini ne zaman hayata geçireceklerine ilişkin ise takvim belirtmektedirler.
Memurlar.Net'te daha önce bir çok kez, adliye personelinin içinde bulunduğu sorunlara ilişkin detaylı haberler yayımlanmıştır; bu haberlerden özellikle personelin özlük haklarında yaşanılan sorunlar, mali konularda yaşanılan sorunlar gibi irdelenecek konular detaylandırılmıştır.
Bir kurum düşünün ki, bu kurumun tepesinde bulunan bakan, o kurumun çalışanlarından bir haber olsun ve o kurumun çalışanlarından bazılarının neler yaptığını bilmesin, böyle bir şey ne kabul edilebilir ne de izan ile izah edilebilir. Bahsettiğimiz bakan Adalet Bakanıdır, bu yazıda ; Adalet Bakanı Sadullah Ergin'in Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonunda yapmış olduğu ve adliye teşkilatında hakim ve savcıların dışında çalışan personelin olduğunun farkında olmayan şekilde yapmış olduğu konuşmasının bir bölümüne ilişkin adliye personelinin sitemi dillendirilecektir.
Şöyle ki; Adalet Bakanı Sadullah Ergin Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonunda; yargının içinde bulunduğu durumdan, yargının daha etkin ve suratli sonuçlanması için lazım gelen neler varsa onların neler olduğuna ilişkin detaylardan bahsetmiştir.
Adliye çalışanlarının asıl sitem ettiği konu; sayın Adalet Bakanı Sadullah Ergin Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonunda yapmış olduğu konuşmasının Yargının İş Yükünün Azaltılması konulu ve konuşmasının 13 üncü sayfasında yer alan; ?Ülkemizde hâkim ve savcılar dosyaların başlangıcından sonlandırıl asına kadar, kalem işleri hariç bütün işlemlerini yaparlar. Duruşma hazırlığı, duruşmanın yapılması, ara kararların yerine getirilmesi, kararın yazılması, kesinleştirilmesi, kalemin idaresi gibi aklınıza gelen tüm işlemler hâkim ve savcılarımızca yerine getirilir. ? şeklindeki konuşmasınadır.
Sayın bakanın konuşmasında bahsettiği hususları önce Hukuk Mahkemeleri Ticaret Yönetmeliğindeki maddelerine göre, sonra da adliyelerdeki uygulamalara göre izah etmek konunun bütünlüğü açısından önem arz etmektedir.
Şöyle ki; 3 Nisan 2012 tarihinde Resmi Gazete'nin 28253 sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yönetmeliği'nde; adli yargı ilk derece hukuk mahkemeleri ve bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin yargılama ve yazı işleri hizmetlerinin yürütülmesinde izlenilmesi gereken usul ve esasların neler olduğu belirtilmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yönetmeliği'nin Yazı işleri hizmetlerinin yürütülmesi başlıklı 6 ıncı maddesinin 1 inci fıkrasında ?Mahkemelerde ve hukuk dairelerinde bir yazı işleri müdürü, yeterli sayıda zabıt kâtibi, memur, mübaşir, hizmetli ve diğer görevliler bulunur? hükmünü düzenlemiş ve aynı yönetmeliğin aynı maddesinde Yazı İşleri Müdürlerinin görevlerinin neler olduğu, Zabıt Katiplerinin görevlerinin neler olduğu, Mübaşirlerin görevlerinin neler olduğu yani kısaca kalem hizmetlerinde çalışan memurların görevlerinin neler olduğu düzenlenmiştir.
Sayın Adalet Bakanının konuşmasına dönecek olursak; ?Ülkemizde hâkim ve savcılar dosyaların başlangıcından sonlandırıl asına kadar, kalem işleri hariç bütün işlemlerini yaparlar. Duruşma hazırlığı, duruşmanın yapılması, ara kararların yerine getirilmesi, kararın yazılması, kesinleştirilmesi, kalemin idaresi gibi aklınıza gelen tüm işlemler hâkim ve savcılarımızca yerine getirilir.? şeklindeki sayın bakanın açıklaması ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yönetmeliği tezatlık oluşturmaktadır. Yani Sayın bakanın dediği gibi, duruşmaların dosyalarının hazırlanması ve evrakların dosyalara takılması mübaşir tarafından, kesinleşecek dosyaların kesinleştirilme işlemleri Yazı İşleri Müdürleri tarafından, kalemin idaresi ise kısmen yazı işleri müdürleri tarafından, kalemi denetleme görevi ise hakimler veya savcılar tarafından ikame edilmektedir.
Benzer hususlar Ceza Mahkemeleri veya savcılık birimleri için de geçerlidir. Yani, adliyelerde sadece hakim ve savcılar görev yapmamaktadır, adliyelerde belki sayın bakanın farkında olmadığı;ama yargısal faliyetlerin olmazsa olmazları olan yazı işleri müdürleri, zabıt katipleri, mübaşirler ve hizmetlilerde vardır.
Belki sayın adalet bakanı farkında değildir;ama Memurlar.Net'in Adalet Personeli kategorisinde açılan bazı konuların tetkikinde; bazı hakim ve savcıların karar yazdırma işinden tutun da, asli görevlerini bile yapmaktan imtina ettiği, yani asli görevlerini maiyetinde çalışan zabıt katibine veya mübaşirine ya da yazı işleri müdürlerine yaptırdığı müşahade edilmiştir, burada irdelenmesi gereken husus; dosyanın kararını zabıt katibi yazdıktan sonra o hakimin hakimliğinin anlamının ne olduğudur.
Söz sayın bakanın hakim ve savcı dışındaki adliye personelini yok sayan açıklamasından açılmışken şu hususu da deklare etmeden geçmemek gerekir, şöyle ki; yukarıda da belirttiğimiz üzere bazı hakim ve savcılar kendi asli görevlerinden olan ve sadece karar yazdırma konusunda bile maalesef bu işi(karar yazmak değil, kararın bizzat zabıt katibi tarafından gerekçesi ile birlikte kendisinin yazmasını istemek) maiyetinde çalışan zabıt katibine yaptırmaktadır, zabıt katibinin asli görevi dışında hakimin veya savcının asli görevini yapmamasının bedeli ya görevi ihmalden hakkında soruşturma başlatılması ile oluyor ya da hakim veya savcı tarafından bir şekilde kitabına uydurularak hakkında disiplin soruşturması başlatılarak ödetilmektedir.
Memurlar.Net'te 25 Kasım 2010 tarihinde (http://www.memurlar.net/haber/182077/) adliye çalışanlarının yargılamalarında görülen tezatlıklar konusu işlenmiştir. Bu haberde, adliye çalışanlarının nasıl topun ucunda olduğu, hangi şartlarda hakkında soruşturma açıldığı, yargılama usullerinin diğer memurlar gibi yapılmadığı, adliye personeli hakkında soruşturma başlatılmasının hakim ve savcının iki dudağının arasında olduğu detaylandırılmıştır.
Sayın bakanın konuşma metnini hazırlayan bürokratlarına birileri; Adalet Bakanlığında hakim ve savcı ünvanı dışında çalışan zabıt katibi, mübaşir, hizmetli gibi ünvanlarda çalışan personelin de olduğunu ve bu personelin bazı hakim ve savcılar tarafından mobbinge maruz kaldığını ve adliye çalışanlarını yargılama usullerinde görülen tezatlıklardan, özlük sorunlarına ve daha bir çok konularda sorunlarının olduğunu hatırlatması yerinde olacaktır.
Sonuç itibariyle; Sayın bakanın yapmış olduğu bu konuşmayı adliye teşkilatının içinde bulunmayan birisi yapmış olsa, bilmeden yapmıştır, adliyede çalışmadığından dolayı adliyenin işlerinden haberdar değildir deriz;ama bu konuşmayı bir zamanlar avukatlık yapmış olan ve adliyeler ile sürekli sirkülasyon halinde olan birisinin yapmış olması ve bu kişinin de Adalet Bakanlığı gibi bir kurumun en tepesinde olması adliye çalışanlarını derinden yaralamıştır.
Umarız, sayın Adalet Bakanı, yapmış olduğu bu konuşması ile adliye çalışanlarını ne kadar yaraladığının farkına varır ve adliye çalışanlarının gönlünü alan açıklamayı, adliye çalışanlarına çok görmez.