Engellinin, geçici görevi iptal edildi ama tazminat verilmedi

DOSYA NO:641-04-12-2608 KARAR NO:250

T.C.

MANİSA

1. İDARE MAHKEMESİ

ESAS NO: 2012/1385

KARAR NO: 2013/590

DAVACI:

DAVALI: TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ /ANKARA

DAVANIN ÖZETİ : Manisa Tapu Sicil Müdür Yardımcısı olarak görev yapan davacının 6 ay süreyle İzmir Kadastro Müdürlüğünde geçici olarak görevlendirilmesine dair 16/06/2012 tarih ve 11707 sayılı işlemin; hukuka aykırı olduğu, Erciyes Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümünden 1998 yılında başarı ile mezun olduğu, 4/8/2000 tarihinden bu yana da davalı kurumda çalıştığı, 12 yılı aşan bu dönemde başarılı çalışmalara imza attığı ve kurum içinde amirlerince disiplinli, çalışkan, fevkalade başarılı bulunduğu, ilk on yılda kurumda hiçbir soruşturma geçirmediği gibi uyarma dahil hiç bir disiplin cezası almadığı, %96 oranında bedensel engelli olduğu, akülü tekerlekli sandalye ile yaşamak mecburiyetinde olduğu ve bakıma muhtaç olduğu hususunun sağlık kurulu raporları ile sabit olduğu, ayrıca eşinin, Manisa Milli Eğitim Müdürlüğü'nde memur olarak çalıştığı, %4Q oranında engelli olduğu ve her ikisinin de evi ile işi arasındaki ulaşımını sahibi olduğu ve eşinin kullandığı bir adet özel tertibatlı araç ile sağladıkları ve oğlunun hidrosefali (beyinde su toplanması, zeki gelişimi sonunu ve ölüm riski) hastası olması nedenleriyle ortopedi, fizik tedavi, kalp, çocuk beyin cerrahisi ve çocuk zeka gelişim uzmanı olmayan yerlerde aile fertlerinin sağlığının tehlikeye gireceği hususunun doktor raporları ile sabit olduğu, kurum tarafından sürekli hukuka aykırı atamalara tabi tutulduğu ve her seferinde Mahkemece bu atamaların iptal edildiği, bu geçici görevlendirmenin de bunlardan bir tanesi olduğu ileri sürülerek iptali ile işlemden doğan üzüntü, elem ve sosyal statü ve itibar kaybı nedeniyle uğradığı zararların karşılığı olarak 5.000,00.-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tazmini istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Davacının Manisa Tapu Müdürlüğü emrinde görev yaptığı süre içinde farklı eylemleri nedeni ile birden fazla disiplin cezası ile tecziye edildiği, 04/05/2009 tarihinde Manisa Tapu Müdürlüğünde müdür yardımcısı olarak göreve başlayan davacının, değişik tarihlerde verilen görevi kabul etmeme, diğer personelin huzurunu bozma, Devlet memuru vakarına yakışmayacak davranışlarda bulunma, vatandaşa kötü muamele etme vb. eylemlerinden dolayı on yıl içinde birden fazla disiplin cezası ile tecziye edildiği, verilen disiplin cezalarından uyarma cezalarına itirazda bulunduğu ancak yapmış olduğu itirazların, Manisa İl İdare Kurulu'nun 4/3/2010 tarihli ve 04 sayılı ile 18/02/2010 tarihli ve 01 kararları ve Bölge Disiplin Kurulu'nun 14/03/2012 tarihli ve 2012/2 sayılı kararı ile reddedildiği, aynı şekilde 1/30 oranında aylıktan kesme cezası ile tecziyesine dair

25/03/2010 tarihli ve 1220 sayılı davalı idare işleminin iptali talebi ile Manisa İdare Mahkemesi nezdinde açmış olduğu davasının da anılan Mahkeme'nin 26/10/2010 tarihli ve E:2010/848, TK:2010/1902 sayılı kararı ile reddedildiği, bir yıl süre ile kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile tecziyesine dair 12/05/2010 tarihli ve 294 sayılı davalı idare işleminin iptali talebi ile mezkur Mahkeme'nin 2010/1113 Esas sayılı dosyasında açmış olduğu davada verilen "dava konusu işlemin iptaline" ilişkin 30/12/2010 tarihli ve E:2010/1113, K:2010/2563 sayılı kararın davalı idare tarafından temyizi üzerine anılan kararın yürütmesini durdurma talebinin Danıştay 12. Daire'nin 14/06/2011 tarihli ve 2011/1008 Esas sayılı kararı ile kabul edildiği, davacının 23/02/2012 tarihli ön inceleme raporu ile getirilen öneri ve geçmişte aldığı disiplin cezalarına sebep olan eylemleri göz önünde bulundurulmak suretiyle İzmir Kadastro Müdürlüğünde geçici görevle görevlendirildiği, Tapu Dairesi Başkanlığının 03/04/2012 tarih ve 2561 sayılı yazısı ile eski Manisa Tapu Müdürü ve halen Kandıra Tapu Müdürlüğü görevini yürütmekte olan ........... ve Manisa Tapu Müdür Yardımcısı ......... hakkında yapılan ön inceleme ve 23/02/2012 tarih 1595 sayılı kişisel tanıtım raporunda müdür yardımcısı ......... gerek fiziki yapısı gerekse özürlü oluşunu duygu sömürüsü yaparak kullanması, cüretkar konuşma ve davranışları, Tapu Müdürü ile polemiğe girerek sözlü ve yazılı emirleri dinlememeye başlaması, müdür tarafından sürekli takip edilmesi gerektiği müdür yardımcılarının yükünü artırması nedeniyle daha küçük ölçekli bir tapu müdürlüğünde işlem sahipleriyle karşı karşıya getirilmeden çalıştırmak üzere atamasının yapılmasının uygun olacağının ifade edildiği, müdür yardımcısı ........... ile ilgili düzenlenen 23/02/2012 tarih ve 1595 sayılı kişisel tanıtını raporunda, gerek fiziki yapısı gerekse özürlü oluşunu duygu sömürüsü yaparak kullanması cüretkar konuşma ve davranışları, tapu müdürü ile polemiğe girerek sözlü ve yazılı emirleri dinlememeye başlaması, müdür tarafından sürekli takip edilmesi gerektiği müdür yardımcılarının yükünü artırması gibi somut tespitlerin yapılmış olması, adı geçenin halen mevcut görev mahallinde görevini devam ettirmesi noktasında kamu hizmetinin sunumu, kamu hizmetinin etkinliğinin, kurumun imajının ve halk nezdindeki konumunun zedelenmesini engelleyebilmek amacıyla davacının görev yerinin değiştirilmesinin elzem olduğunun anlaşıldığını; bu kapsamda yukarıda anılan mahkeme kararında yapılan tespitlere de aykırı hareket edilmeden davacının kendisinin ve eşinin sağlık durumları ile ilgi (Bakanlığa gönderilmediği anlaşılan) Manisa Merkez Efendi Devlet Hastanesi Sağlık Kurulunca 11/11/2010 tarih ve 1544 sayılı rapor gereğince %96 oranında çalışma gücünü kaybetmiş olduğuna dair raporda göz önüne alınarak, kendisinin ve ailesinin daha fazla yıpranmaması, %96 çalışma gücünü kaybetmesi nedeniyle vatandaşlarla doğrudan diyaloga giren ve aktif çalışma gerektiren tapu müdürlüklerinde çalışmasının kendisi ve kurum açısından telafisi mümkün olmayan zararlara sebebiyet verebileceği göz önüne alınarak, sağlık açısından her türlü merkeze başvurabileceği, tekerlekli sandalye ile kolay bir şekilde çalışabileceği, %96 işgücü kaybı nedeniyle kendisini daha az sorumlu ve yükümlü tutulabileceği, İzmir Bölge Müdürlüğü giriş katında yer alan bölge müdürlüğü arşiv biriminde 6 ay süre ile geçici görevle görevlendirilmesinin ve geçici görevlendirilmenin ilgili müdürlüğe ulaşmasını müteakip ilk iş günü içerisinde ayrılışının müdürlüğünce sağlanması" nın teklif edildiği, mezkur teklif üzerine davacının önce 19/04/2012 tarihli ve 8381 sayılı olur ile Manisa Kadastro Müdürlüğü emrinde geçici görevle görevlendirildiği, ancak, davacı henüz görevinden ayrılmamış iken, 15/06/2012 tarihli ve 11707 sayılı olur ile İzmir Kadastro Müdürlüğünde altı ay süre ile geçici görevle görevlendirildiği, tazmin sorumluğunun doğabilmesi için hukuka aykırı bir işlemin olmasının şart olduğu, tazminat istemine dayanak teşkil eden işlemlerin haklı ve gerektirici sebeplere binaen hukuka uygun olarak ve uygun prosedür takip edilmek suretiyle tesis edildiği bu açıdan da davacının manevi tazminat taleplerinin reddine karar verilmesinin gerektiği savunulmaktadır.

TÜRK MİLLETİ ADİNA

Karar veren Manisa 1. İdare Mahkemesi'nce duruşma için önceden bildirilen tarihte davalı taraftan gelen olmadığı, hazır bulunduğu görülen davacıya usulüne göre söz verilip açıklamaları'dinlendikten sonra dosya incelenip işin gereği görüşüldü:

Dava, Manisa Tapu Sicil Müdür Yardımcısı olarak görev yapan davacının 6 ay süreyle İzmir Kadastro Müdürlüğünde geçici olarak görevlendirilmesine dair 15/06/2012 tarih ve 11707 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

1982 Anayasası'nın "Kanun Önünde Eşitlik" başlıklı 10.maddesine 5982 sayılı Kanun'un 1.maddesiyle eklenen 3.fıkrasında "Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz." hükmü getirilerek, sayılan grup içindeki vatandaşlar lehine açık olarak pozitif ayrımcılık yapılması öngörülmüş ve bu yöndeki tedbirler eşitlik ilkesine istisna tutulmuştur.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununda, aynı kurum içinde geçici görevlendirme konusu düzenlenmemiş olmakla birlikte, bir kamu kurumunun mevzuatla belirlenmiş olan görev alam içinde geçici nitelikteki bir hizmeti ya da değişen ve gelişen sosyal, kültürel koşulların sonucu olarak ortaya çıkan henüz örgütsel alt yapısı oluşturulmamış yeni bir kamu hizmetini yürütmek amacı ile durumu uygun olan kamu görevlilerinin kadroları ile hukuki bağlarını sürdürmek ve belli bir süre ile sınırlı olmak üzere atamaya yetkili amir tarafından görevlendirilmeleri olanaklıdır.

Geçici görevlendirme işlemlerinde, yukarıda nitelendirilen kamu hizmetlerinin yürütülmesi amaç edinilmeli, kamu yararı ile bağdaşmayan, ilgiliyi görevinden fiilen uzaklaştırma veya cezalandırmak gibi hizmet gereklerine ters düşen bir sonuç amaçlanmamalıdır.

Dava dosyasının incelenmesinden, Manisa Merkez Efendi Devlet Hastanesi Ozürlü Sağlık Kurulunun 11.11.2010 tarih ve 1544 sayılı raporu ile %96 oranında çalışma gücünü kaybeden ve eşi de özürlü olan davacının, kendisinin ve ailesinin daha fazla yıpranmaması, vatandaşlarla doğrudan diyolağa giren ve aktif çalışma gerektiren tapu müdürlüklerinde çalışmasının kendisi ve kurum açısından telafisi güç zararlara neden olabileceği göz önüne alınarak, sağlık açısından her türlü merkeze ulaşabileceği, tekerlekli sandalye ile kolay bir şekilde çalışabileceği, iş gücü kaybı nedeniyle daha az sorumlu ve yükümlü tutulabileceği gerekçeleriyle, İzmir Bölge Müdürlüğü giriş katında yer alan Bölge Müdürlüğü arşiv biriminde 6 ay süreyle geçici görevlendirilmesi üzerine bu işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Geçici görevlendirmelerde, görevlendirmeyi gerektiren halin açıkça ortaya konulması, bir başka anlatımla kişinin gideceği yerde hizmetine ihtiyaç duyulması gerekmektedir.

Bakılan davada, dava konusu işlemin kişinin özürlü olması, işyerinin zemin katta ve yapılacak işin daha az sorumluluk gerektiriyor nitelikte olması, dolayısıyla kişi yararı gözetilerek tesis edildiği görülmekte ise de; idare hukukunda bunun yolu görevlendirme değil atama işlemi olmaktadır.

Buna göre, %96 oranında özürlü olan ve günlük yaşamını tek başına sürdürme imkanı bulunmayan davacının, 6 ay süreyle hizmetine ihtiyaç bulunmadığı tartışmasız olan bir başka ilde görevlendirilmesi yolunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamıştır.

Davacının manevi tazminat talebine gelince;

Manevi tazminat, ilgilisinin malvarlığında meydana gelen bir eksilmeyi karşılamaya yönelik bir tazmin aracı olmayıp, manevi tatmin aracıdır, idarenin kusurlu sorumluluk ilkesine dayanarak manevi tazminata mahkum edilebilmesi için açık ve ağır bir hizmet kusurunun bulunması gerekir, idarenin hatalı bir işlem yapması hizmet kusurunun malvarlığını akla getirir ise de, bir idari işlemin yargı mercilerince iptal edilmiş olması her halükarda idarenin sorumluluğunu ve tazminat ödemesini gerektirmemektedir. Zira kamu hukuku alanındaki kusurun özel hukuk alanındaki kusurdan farklı olarak nesnel nitelikli olduğu ve "kasıt", "ağır kusur" gibi öznel öğelere dayandığı doktrinde ve idare hukukuna ilişkin içtihatlarda kabul edilmektedir, idari işlemden dolayı idarenin manevi tazmin sorumluluğunu kabul edebilmek için işlemdeki sakatlığın ağır olması ve sakatlığın idareye yüklenebilir ağır bir hizmet kuşum teşkil etmesi gerekmektedir.

Olayda davacı hakkında tesis edilen geçici görevlendirme işlemi hukuka aykırı bulunarak iptal edilmiş ise de tazmin isteminin dayandırıldığı idari işlem sürecinde idarenin ağır kasıt veya ihmalinin olmadığı, dolayısıyla manevi tazminat şartlarının da oluşmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerde, dava konusu işlemin İPTALİNE, tazminat talebinin REDDİNE, aşağıda dökümü yapılan 231,60.-TL yargılama gideri 115,80.-TL'sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geri kalan 115,80.-TL'sinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 600.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye „verilmesine, fazladan alman nispi harçtan maktu karar harcının mahsubuyla kalan 922,95.-TL harç ile görüşülmeyen 34,80.-TL (E:2012/1375 dilekçe ret dosyasından) yürütme durdurma itiraz harcının istem halinde, artan posta avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine, kararın tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde Danıştay'a temyiz yolu açık olmak üzere 09/05/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.