Gümrük Personelinin Fazla Çalışması Değişiyor

"Tasfiye İşleri Döner Sermaye İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Gümrük Müsteşarlığına Bağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı" 04.05.2006 tarihinde TBMM'ye sevk edilmiştir. Tasarı öncelikle Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülecek daha sonra Meclis Genel Kuruluna gelecektir.

4458 sayılı Kanunun 221'inci maddesinin şuanki şöyledir:

Madde 221- (Değişik: 14/7/2004-5217/22 md.)
1. Yolcuların ve taşıt araçlarının giriş ve çıkışlarına ait işlem dışında, yükleme ve boşaltma ile her türlü gümrük işlemlerinin normal çalışma saatleri içinde yapılması gerekir.
Ancak, bu saatler dışında veya tatil zamanlarında hizmet talebinde bulunulduğunda, yazılı olarak yapılacak bu talep, işin yapılacağı gümrük idarelerince yerinde görülürse, gerekli önlemler alınmak ve çalışacak personelin fazla çalışma ücreti ve varsa kanunî yollukları karşılığı tutarlar, talep sahipleri tarafından ilgili saymanlık hesabına yatırılmak koşuluyla kabul edilir. Memurlar (gümrüklerdeki sorumlu saymanlık ve TASİŞ personeli dahil) bu suretle kendilerine verilecek işleri yapmakla görevlidirler. Başmüdür, müdür veya vekilleri normal çalışma saatleri dışında verilecek hizmetleri düzenler ve kontrol ederler.
2. Normal çalışma saatleri içinde veya dışında olduğuna bakılmaksızın, çalışma ücretinin yatırılması halinde, özel kurye taşımacılığı gümrük hizmeti ile özel yolcu servisi taleplerinin yetkili gümrük idarelerince karşılanması mümkündür.
3. Bu şekilde tahsil edilen fazla çalışma ücretleri tutarının % 50'si ile varsa kanunî yolluklarının tamamı hak sahibi personele ödenir. Fazla çalışma ücreti olarak yatırılan tutarların geriye kalan % 50'si ise bütçeye gelir kaydedilir. Ayrıca, gümrük idaresinin ihtiyaçlarında kullanılmak üzere Kurum bütçesine gerekli ödenek konulur.
4. İlgililerden tahsil edilecek çalışma ücretlerinin miktarı, dağıtımı ve tahsiline ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

4458 sayılı Kanunun 221'inci maddesinin tasarıdaki hali şöyledir:

"MADDE 221- 1. Yolcuların ve taşıt araçlarının giriş ve çıkışlarına ait işlem dışında, yükleme ve boşaltma ile her türlü gümrük işlemlerinin normal çalışma saatleri içinde yapılması gerekir. Ancak, bu saatler dışında veya tatil zamanlarında hizmet talebinde bulunulduğunda, yazılı olarak yapılacak bu talep, işin yapılacağı gümrük idarelerince yerinde görülürse, gerekli önlemler alınmak ve çalışacak personelin fazla çalışma ücreti ve varsa hak sahibine ödenecek kanunî yollukları karşılığı tutarlar, talep sahipleri tarafından ilgili muhasebe birimi hesabına yatırılmak koşuluyla kabul edilir. Fazla çalışma ücretinden yararlanan personel, bu suretle kendilerine verilecek işleri yapmakla görevlidir. Başmüdür, müdür veya vekilleri normal çalışma saatleri dışında verilecek hizmetleri düzenler ve kontrol eder.
2. Normal çalışma saatleri içinde veya dışında olduğuna bakılmaksızın, çalışma ücretinin yatırılması halinde, özel kurye taşımacılığı gümrük hizmeti ile özel yolcu servisi taleplerinin yetkili gümrük idarelerince karşılanması mümkündür.

3. Fazla çalışma ücreti olarak yatırılan tutarların % 50'si bütçeye gelir kaydedilir. Geri kalan % 50'si, personelin fazla çalışma süresi, görev yapmış olduğu yer, görevinin önem ve güçlüğü, sınıfı, kadro unvanı gibi hususlar dikkate alınmak suretiyle belirlenecek usul ve esaslar dahilinde Müsteşarlık merkez ve taşra teşkilatı kadrolarında bulunan personele ödenmek üzere Ankara Gümrük Muhasebe Birimi hesabına aktarılır. Söz konusu ödemeler, Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Gümrük Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan tarafından belirlenir ve bu ödemelerin aylık miktarı, (36.500) gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçemez. Ödenen fazla çalışma ücretinin net tutarı, 222 nci maddeye göre yapılması öngörülen ek ödemenin net tutarından mahsup edilir. Yapılan dağıtımdan sonra yıl sonu itibarıyla hesaplarda kalan tutarlar, takip eden Ocak ayı sonuna kadar bütçeye gelir kaydedilir. Ayrıca, gümrük idaresinin ihtiyaçlarında kullanılmak üzere Kurum bütçesine yeterli ödenek konulur.

4. 3 üncü fıkrada belirtilen ödemeden gümrük idarelerinin hizmetini yürüten muhasebe birimi personelinden Maliye Bakanlığı ile Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakan tarafından belirlenecekler ile hudut mülkî idare amiri kadrolarına atananlar da yararlandırılır. Kara sınır kapılarında, gümrük işlemleri ile bağlantılı, araç ve eşya geçişi için zorunlu ve bizzat hizmet veren diğer kurum memurları, ilgili kurumların görüşü alınmak suretiyle Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakan tarafından belirlenecek usul ve esaslara göre bu ödemeden yararlandırılabilir. Bu kapsamdaki personelin 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 3 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren personel olması halinde, anılan ek 3 üncü maddenin üçüncü fıkrası bu ödeme bakımından bunlar hakkında da uygulanır.

5. İlgililerden tahsil edilecek çalışma ücretlerinin miktarı ve tahsiline ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakanlık tarafından yürürlüğe konulacak yönetmelikle belirlenir."

DEĞERLENDİRME

1- Şuanki düzenlemede fazla çalışma ücreti sadece fazla çalışma yapan taşradaki personele ödenmekteydi. Ancak, tasarının yasalaşması halinde bu sistem değişecektir. Yeni düzenlemeye göre fazla çalışma ücreti olarak yatırırılan ücretin %50'si Ankara Gümrük Muhasebe Birimi hesabına aktarılacaktır. Para merkez ve taşra teşkilatındaki personele; personelin fazla çalışma süresi, görev yapmış olduğu yer, görevinin önem ve güçlüğü, sınıfı, kadro unvanı gibi hususlar dikkate alınmak suretiyle belirlenecek usul ve esaslar dahilinde ödenecektir.

2- Şuanki düzenlemede %50'nin bir sınırı bulunmamaktaydı. Yatırılan tüm ücret ödenmekteydi. Yeni düzenlemeye göre, ödenecek aylık miktar, (36.500) gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçemeyecektir. Şuankimemur aylık katsayısı 0,04265'dır. Buna göre, ödenecek miktar aylık olarak 1,556 YTL'yi geçemeyecektir.

3- Şuanki düzenlemede fazla çalışma tutarları 222'inci maddeye göre ödenen ek ödemeden mahsup edilmemektedir. Ancak tasarı yasalaştığında fazla çalışma ücretleri ek ödemeden mahsup edilecektir.

4- Fazla çalışma ücreti tutarı olarak Ankara Gümrük Muhasebe Birimi hesabına aktarılan miktardan tespit edilecek muhasebe birimi personeli ile hudut mülkî idare amiri kadrolarına atananlar da yararlandırılacaktır.

5- Kara sınır kapılarında, gümrük işlemleri ile bağlantılı, araç ve eşya geçişi için zorunlu ve bizzat hizmet veren diğer kurum memurları, ilgili kurumların görüşü alınmak suretiyle Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakan tarafından belirlenecek usul ve esaslara göre bu ödemeden yararlandırılabilecektir.