Hakim ve Savcıların Maaşı Ne Kadar Artacak?

İlk kez kıstas aylık tanımı getiriliyor

Maddenin Önceki Hali

Madde 102 - Bu Kanunun 2 nci maddesinde belirtilenlerin; aylık ve ödenekleriyle diğer mali, sosyal hak ve yardımları bu Kanun hükümlerine tabidir.
Bu Kanunda geçen :
a)Aylık: Kadroya dayanılarak gösterge ve ek göstergelerle birlikte ay itibariyle ödenen parayı,
b) Ödenek: Görevin niteliği ve gereği olarak, brüt aylığın belli oranında ödenen parayı,
İfade eder.

Yeni Hali

"MADDE 102- Bu Kanunun 2 nci maddesinde belirtilenlerin; aylık ve yargı ödeneği toplamından oluşan malî hakları bu Kanun hükümlerine tabidir.
Bu Kanunda geçen:
a) Kıstas aylık: En yüksek Devlet memuruna malî haklar kapsamında fazla çalışma ücreti hariç, fiilen yapılmakta olan her türlü ödemeler toplamının brüt tutarını,
b) Yargı ödeneği: Görevin niteliği ve gereği olarak brüt aylığın 106 ncı maddede gösterilen oranda hesaplanan tutarını,
ifade eder."

Açıklama

Yapılan değişiklikle kıstas aylık tanımı yapılmıştır. Personel mevzuatında böyle bir tanımın ilk defa yapıldığını ifade edebiliriz. Buna göre kıstas aylık içerisine;
gösterge (1500),
ek gösterge(8000),
taban aylık(1000 x0,53377),
kıdem aylığı(20x 25x0,04265),
özel hizmet tazminatı( 9500 x 0,04265x% 345),
yan ödeme (4500 x 0,01353),
Makam ve temsil tazminatı (35000 x 0,04265)
girmektedir.

Bunların tamamının toplamı: 3.911 YTL

Başbakanlık müsteşarı makam tazminatı almaz

Maddenin Önceki Hali

Gösterge tablosu:
Madde 103 -Bu Kanuna tabi personelin aylıklarının hesabında, Devlet Memurlarının aylıklarına esas olan gösterge tablosu ve katsayı ile bu Kanuna ekli ek gösterge cetvelinde ünvan ve derecelere göre belirlenen ek gösterge rakamları dikkate alınır.
Ancak, daha yüksek ek göstergeli bir görevden Anayasa Mahkemesi asıl ve yedek üyeliğine atananların ek göstergeleri önceki görevlerinin ek göstergelerinden düşük olamaz.

Yeni Hali

Aylık tablosu:
MADDE 103- Kıstas aylığı oluşturan her bir ödeme unsurunun;
a) Anayasa Mahkemesi Başkanı, Yargıtay Başkanı ve Danıştay Başkanına % 100'ü,
b) Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Danıştay Başsavcısına % 98'i,
c) Anayasa Mahkemesi Başkanvekili, Anayasa Mahkemesi Üyeleri, Yargıtay ve Danıştay Birinci Başkan Vekilleri, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vekili, Yargıtay ve Danıştay Daire Başkanları ile Adalet Bakanlığı Müsteşarına % 88'i,
ç) Yargıtay ve Danıştay Üyelerine % 84'ü,
d) Birinci sınıf hâkim ve savcılara % 80'i,
e) Birinci sınıfa ayrılmış hâkim ve savcılara % 65'i,
f) Birinci derecede bulunan diğer hâkim ve savcılara % 55'i,
g) İkinci derecede bulunan hâkim ve savcılara % 53'ü,
ğ) Üçüncü derecede bulunan hâkim ve savcılara % 51'i,
h) Dördüncü derecede bulunan hâkim ve savcılara % 49'u,
ı) Beşinci derecede bulunan hâkim ve savcılara % 47'si,
i) Altıncı derecede bulunan hâkim ve savcılara % 45'i,
j) Yedinci derecede bulunan hâkim ve savcılara % 43'ü,
k) Sekizinci derecede bulunan hâkim ve savcılara % 41'i,
oranında aylık ödeme yapılır. Bu madde kapsamındaki ödeme unsurları arasında yer alan ikramiyenin hesabında, kıstas aylık içindeki ikramiyenin bir malî yıldaki toplam tutarının onikide biri dikkate alınır.
Birinci sınıf hâkim ve savcılardan, her üç yılda bir Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca yapılacak incelemede başarılı kabul edilenlerin almakta oldukları aylık oranlarına birinci fıkranın (ç) bendindeki oranı geçmemek üzere bir puan ilave edilir. Birinci sınıf hâkim ve savcılardan yüksek mahkemelerde görev yapanlar ile idari görevde bulunanlar Yargıtay ve Danıştay üyeliklerine seçilebilme yeterliliklerini kaybetmedikleri sürece bu ilaveden herhangi bir değerlendirme yapılmaksızın kendiliğinden yararlanırlar.
Sınıfları ve dereceleri yükselen hâkim ve savcılar yeni sınıf ve derecelerine ilişkin aylığa, söz konusu yükselmelerinin geçerlilik tarihlerini takip eden ayın 15'inden itibaren hak kazanırlar.
Kıstas aylığı oluşturan ödeme unsurlarından vergi ve diğer kesintilere tabi olmayanlar, bu maddeye göre yapılacak ödemelerde de aynı şekilde vergi ve diğer kesintilere tabi olmaz."

Açıklama

Kıstas aylığı çerçevesinde unvan bazında ne tutarda ödeme yapılacağı tespit edilmeye çalışılmıştır. Buna göre, kıstas aylığı oluşturan her bir ödeme kaleminin belirli bir oranı kadar brüt ödeme yapılacaktır. Kıstas aylığı oluşturan kalemlerden hangi kesinti yapılacaksa bunlardan da aynı kesinti yapılacaktır.

Bu açıklama çerçevesinde Anayasa Mahkemesi Başkanı, Yargıtay Başkanı ve Danıştay Başkanına ödenecek brüt kıstas aylık tutarı 3.911 YTL dir.

Madde gerekçesinde; "Madde ile, hâkim ve savcıların aylıkları, en yüksek Devlet memuruna (Başbakanlık Müsteşarı) fazla çalışma ücreti hariç fiilen yapılmakta olan ödemeler (sözleşme ücreti, ikramiyeler, özel hizmet tazminatı ve kadrosu için öngörülen makam tazminatının yarısı) kıstas alınmak suretiyle yeniden belirlenmektedir." ifadesine yer verilmiştir.
Bu ifade de yer alan "makam tazminatının yarısı"nın ödendiği ifadesi yanlıştır. Çünkü, Kadro Karşılık gösterilerek sözleşmeli olarak çalıştırılan personele makam tazminatı hiçbir şekilde ödenmemektedir. Bu nedenle biz hesaplamalarımızda kadro aylığını esas aldık.

Burada ilginç bir husus bulunmaktadır. Düzenlemede ikramiyeden bahsedilmektedir. Halbuki Başbakanlık Müsteşarı hem kadro karşılık gösterilerek sözleşmeli çalıştırılmakta hemde kadrolu olarak çalıştırılmaktadır. Görülen o ki bu madde ciddi bir revizyona tutulacaktır. Düzenlemeden anlaşılan sözleşme ücretinin esas alındığı şeklindedir ki böyle bir düzenleme son derece yanlış sonuçlar ortaya çıkaracaktır. Ayrıca diğer maddelerde bu şekilde aylık alanlara makam ve temsil tazminatı ödenmeyeceği ifade edildiği görülmektedir ki kadro karşılık gösterilerek çalışan sözleşmeli personele zaten bu ödeme yapılmaz. Sonuç olarak düzenlemenin yeniden revizyona tutulması şarttır diye düşünüyoruz.

Zamla, hakim maaşı Başbakanlık Müsteşarını geçecek

Maddenin Önceki Hali

Ödenek:
Madde 106 - Bu Kanunun 2 nci maddesinde belirtilenlerden;
a) Anayasa Mahkemesi Başkanı, Yargıtay Başkanı, Danıştay Başkanı, Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Danıştay Başsavcısı için brüt aylıkları tutarının % 240'ı ile bu Kanuna göre hesaplanacak en yüksek aylık tutarının % 200' ünün,
b) Anayasa Mahkemesi Üyeleri,Yargıtay-Danıştay Birinci Başkan Vekilleri, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vekili, Yargıtay-Danıştay Daire Başkanları, Yargıtay-Danıştay Üyeleri ile Adalet Bakanlığı Müsteşarı için brüt aylıkları tutarının %180'i ile bu Kanuna göre hesaplanacak en yüksek aylık tutarının % 200' ünün,
c)Birinci sınıf ve birinci sınıfa ayrılmış hâkimler ve savcılar için brüt aylıkları tutarının % 175'i ile bu Kanuna göre hesaplanacak en yüksek aylık tutarının % 200'ünün,
d) Diğerleri için brüt aylıkları tutarının %175'i ile bu Kanuna göre hesaplanacak en yüksek aylık tutarının % 230'unun,
toplamı kadar ödenek verilir.
Adalet Müfettişlerine, bu Kanuna göre hesaplanacak en yüksek aylık tutarının % 30'undan az olmamak üzere brüt aylıkları tutarının % 40'ı oranında özel hizmet tazminatı ödenir. Ancak Adalet Müfettişlerine yapılacak aylık, ek gösterge, yüksek hakimlik tazminatı ile bu madde uyarınca yapılacak ödemelerin net tutarı, yüksek mahkeme daire başkanına yapılacak aylık, ek gösterge, yüksek hakimlik tazminatı ile ödeneklerin net tutarını geçemez.
Hakim ve savcı adaylarına, bu Kanuna göre hesaplanacak en yüksek aylık tutarının % 200'ü oranında ek ödemede bulunulur. (2)
Bu maddeye göre ödeme yapılanlara, ayrıca 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Zam ve Tazminatlar" başlıklı ek maddesi uyarınca ödeme yapılmaz. Bu maddeye göre yapılacak ödemeler hakkında aylıklara ilişkin hükümler uygulanır ve damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz.

Yeni Hali

Yargı ödeneği ve ek ödeme:
MADDE 106- 103 üncü maddede unvanları belirtilenlere aynı maddeye göre ödenmekte olan brüt aylıklarının % 10'u oranında yargı ödeneği verilir.
Sağlık kurulu raporu üzerine verilen hastalık izinleri ile kanser, verem, akıl hastalığı, şeker hastalığı, açık kalp ameliyatı gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa yakalananların kullandıkları hastalık izinleri ve hastalıkları sebebiyle yataklı tedavi kurumlarında yatarak gördükleri tedavi süreleri hariç olmak üzere, bir takvim yılı içinde kullanılan hastalık izin süreleri toplamının yedi günü aşması halinde, aşan günlere isabet eden yargı ödeneği % 50 eksik ödenir.
Hâkim ve savcı adaylarına kıstas aylığın % 25'i oranında ek ödemede bulunulur.

Adalet Müfettişlerine, 103 üncü maddeye göre ödenmekte olan brüt aylık tutarlarının % 10'u oranında ek ödemede bulunulur. Ancak Adalet Müfettişlerine yapılacak aylık, yargı ödeneği ve ek ödemenin toplam net tutarı, yüksek mahkeme daire başkanına yapılacak aylık ve yargı ödeneği toplam net tutarını geçemez.
Bu maddeye ve 103 üncü maddeye göre ödeme yapılanlara, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında yapılan ödemeler ile temsil, makam ve yüksek hâkimlik tazminatları ödenmez, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 152 nci maddesi uyarınca ödeme yapılmaz.
Bu maddeye göre yapılacak ödemeler hakkında aylıklara ilişkin hükümler uygulanır ve damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz.
Yargı ödeneği, her ne şekilde olursa olsun başka bir ödemenin hesaplanmasında dikkate alınmaz.

Açıklama

Bu düzenlemeye göre yargı mensuplarına Başbakanlık Müsteşarına yapılan ödemeden daha fazla ödeme yapılacağı kabul edilmektedir. Başbakanlık Müsteşarının fazla çalışma ücreti almakta olduğunu dikkate aldığımızda dahi Başbakanlık Müsteşarı aleyhine bir durum ortaya çıkmaktadır. Zira %10 oranındaki yargı ödeneği, 3.911 YTL x% 10= 391 YTL tekabül etmektedir.

Hakim ve savcılara bir adet bilgisayar verilecek

Yeni Hali

112 nci maddenin başlığı "Mesleki Kıyafet, Kitap ve Bilgisayar Yardımı:"şeklinde değiştirilmiş ve son fıkra olarak;

"Hâkim ve savcılara mesleğe atandıklarında görevlerinde kullanmak üzere zati demirbaş olarak bir adet bilgisayar verilebilir. Yedi yıl için verilen bu bilgisayarlar, iki yıldan az olmamak üzere, garanti sürelerinin sona erdiği tarihte edinme bedelinin % 40'ı karşılığında aylıklarından 10 eşit taksitte ödenmek ve bütçeye gelir kaydedilmek üzere isteyen hâkim ve savcıya devredilir. Bu fıkranın uygulanması ile ilgili usul ve esaslar Sayıştay Başkanlığının ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca belirlenir." İbaresi eklenmiştir.

Açıklama

Hakim ve savcılara mesleğe atandıklarında görevlerinde kullanmak üzere zati demirbaş olarak bir adet bilgisayar verilecektir.

Yeni Hali

MADDE 6- a) 2802 sayılı Kanunun ek geçici 1 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Birinci sınıf Sayıştay meslek mensupları ile Sayıştay savcı ve savcı yardımcıları, birinci sınıfa ayrılma niteliklerini kaybetmedikleri sürece 103 üncü maddenin ikinci fıkrasında öngörülen ilaveden herhangi bir değerlendirme yapılmaksızın yararlanırlar."

Açıklama

Bu düzenlemelerin Sayıştay mensuplarını kapsayacak şekilde yeniden düzenlenmesi gerektiğini düşünüyoruz.
Çünkü, 832 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde; "Sayıştay mensupları şunlardır:
1. Meslek mensupları:a) Birinci Başkan, Daire Başkanları ve Üyeleri, b) (Mülga: 21/5/1970 - 1260/17 md.) c) Raportörler, ç) Uzman Denetçi, Başdenetçi, Denetçi ve Denetçi Yardımcıları,
2. Yönetim mensupları: a) (Mülga: 21/5/1970 - 1260/17 md.) b) Müdürler, Müdür Yardımcıları ve Memurlar.
3. Savcı ve Savcı Yardımcıları."ifadesine yer verilmiştir.

Diğer yandan 2802 sayılı Kanunun Ek Geçici 1'inci maddesinde; "Kendi kanunlarında gerekli değişiklik yapılıncaya kadar aylık, ödenek, mali, sosyal ve diğer özlük hakları bakımından;
a) Sayıştay Başkanı, Daire Başkanları, üyeleri sırasıyla Yargıtay birinci başkanı, daire başkanları ve üyeleri,
b) Yukardakiler dışında kalan Sayıştay meslek mensupları ile Sayıştay savcı ve savcı yardımcıları, kıdem, sınıf ve derecesindeki birinci sınıf, birinci sınıfa ayrılmış, ikinci sınıf ve üçüncü sınıf hakim ve savcılar,
hakkındaki hükümlere tabidir. Ek göstergelere ilişkin olarak birinci sınıfa ayrılmış hakim ve savcılar için aranan "Yargıtay ve Danıştay üyeliklerine seçilme hakkını kaybetmemiş olmak" şartı Sayıştay meslek mensupları ile sayıştay savcı ve savcı yardımcıları için "birinci sınıfa ayrılma niteliklerini kaybetmemiş olmak" şeklinde uygulanır.
Denetçi yardımcıları, hakim ve savcı adayları gibi aylık ve ek ödeme alırlar."hükmüne yer verilmiştir.

Yani Sayıştay mensuplarına Adli hakim ve savcılara uygulanan mali hükümler uygulanmakta olup, düzenlemenin bunları da kapsayacak şekilde düzeltilmesi gerekmektedir.
Madde gerekçesinde "Sayıştay meslek mensupları ve Sayıştay savcı ve savcı yardımcıları ile askeri hâkim ve savcıların, emsali hâkim ve savcılara kıstas aylık esas alınarak uygulanacak yeni sisteme uyumu sağlanmaktadır." ifadesine yer verilmesine rağmen dikkatlice bakıldığı takdirde madde metninden aynı sonuç çıkmamaktadır.