1999'da önce hizmeti olanların emekliliğinde, 23/05/2002 tarihinin önemi

SORU: 01.02.1972 doğumluyum.18.09.1995 tarihinde SSK girişim var, 08.05.1997 de ayrıldım ve 583 gün prim ödendi.13.05.1997 tarihinden itibaren memur olarak (4-C) ve halen çalışıyorum. Askerliğimi 30.11.1994-31.07.1995 tarihlerinde yaptım ve 2003 te 240 gün borçlanıp ödedim.Ayrıca 2008 e kadar 385 gün fiili hizmet zammı ödemesi var.

1-Bu duruma göre ne zaman emekli olunur.
2-Askerlik borçlanması ve fiili hizmet zammı ilk işe girişimi(4A veya 4C) yani çalışma başlangıcını öne çeker mi?
Askerlik borçlanması ve fiili hizmet zammı memurun çalışma başlangıcını öne çeker mi? Sorunuz özelinde durumunuzu değerlendirmekteyiz.

CEVAP: Memurların emeklilik hesabı mutlaka hizmet ve yaş olarak şartların yerine getirilmesine bağlıdır.

Hizmet tam olup yaşı tamamlamayan, yaşı tamamlayıp hizmeti eksik olan sosyal güvenlik kapsamında emekli aylığı ve emekli ikramiyesine hak kazanamaz.

5434'e tabi memurların emeklilik yaş gruplarında özellikle 23/05/2002 tarihinin büyük önemi olur ve bu tarihe kadar olan hizmetler (işçi, esnaf, memur, bu tarihten önce geçmiş olan ve bu tarihten sonra borçlanılan askerlik vb. gibi hizmetler, yıpranma payları) memurun emeklilik yaş grubunu belirler.

Yani, memurun ilk çalışmaya başladığı tarih esas alınmaz, 23/05/2002 tarihine kadar olan toplam hizmet süresi esas alınır.

Örnek; 1993 yılında 1 ay sigortalı çalışmış bir kişiyi ele alalım. Daha sonra bu kişi 1994-1996 yılları arasında 18 ay askerlik yapsın, 12/07/1998 yılında da memurluğa başlasın. Bu kişinin emeklilik yaş grubunun hesap edilmesinde 1993 yılı başlangıç olarak esas alınmaz. Bu kişinin 1 ay sigortalı, borçlanırsa 18 ay askerliği ve 12/07/1998 ila 23/05/2002 tarihi arasındaki hizmet toplamı esas alınır ve buna göre emeklilik yaş grubu belirler.

Aynı şekilde, yıpranma payı için de geçerlidir, yıpranma payı da ilk işe giriş tarihini öne çekmez ve aynı şekilde 23/05/2002 tarihindeki hizmet süresine eklenir.

5434 e tabi memurların emeklilik yaş hesaplamasında önemli iki tarih bulunur.

Birincisi 8 Eylül 1999 tarihi, ikincisi 23/05/2002 tarihidir.

8 Eylül 1999 tarihinden önce hiçbir statüde çalışması olmayıp, bu tarihten sonra göreve giren memurlardan kadın 58, erkek 60 yaş grubuna dahil olurlar ve her ikisinin de emeklilik hizmet süresinin 25 yıl olması gereklidir.

ANCAK, 8 Eylül 1999 tarihinden önce herhangi bir statüde (işçi, esnaf, memur) çalışmış olanlardan 23/05/2002 tarihine kadar olan süre içerisinde en az 3 yıl hizmetleri bulunuyorsa, bu durumdakiler kademeli yaş grubuna dahil olurlar. Kadın memurlar 20 yıl hizmet, erkek memurlarda 25 yıl hizmete tabi olurlar.

Hizmet süresinin hesabında memurların yıpranma payları da hesaplanır, yine 23/05/2002 tarihinden önce geçmiş olan askerlik sürelerinin borçlanılması halinde bu hizmet süresinin hesabına dahil edilir.

Yıpranma payları memurun tabi olduğu emeklilik yaş grubundan indirilir, böylece daha erken emekli olmayla katkı sağlar.

Memurların emeklilik yaş hesaplamasında ilk işe giriş tarihine bakılma işlemi kullanılmaz. Bu şekildeki işlem, işçi statüsünde olanların kademeli yaş gruplarının belirlenmesinde kullanılır, yani 506 sayılı Kanun geçici madde 81 hükmüne göre yaş gruplarının belirlenmesinde sigortalı olarak ilk işe giriş tarihine bakılmaktadır (staj sigortalılığı hariç).

Memurlarda ise belirttiğimiz üzere, 23/05/2002 tarihindeki toplam hizmet süresi uygulanır. Yani, 1989 yılında 1 ay sigortalı hizmeti var, 1992 yılında da 20 ay askerlik hizmeti var. 1997 yılında yine 1 yıl sigortalı hizmeti var, 1998 yılında da memurluğa başlamıştır. Bu kişinin 23/05/2002 tarihindeki hizmet toplamında sigortalı süresi, borçlanırsa askerlik süresi ve 1998 yılı ile 23/05/2002 tarihi arasındaki memurluk hizmeti toplamı bu kişinin emeklilik yaş grubunu belirler.

Bu bağlamda sonuç değerlendirmemiz;

Sizin emeklilik yaş grubunuzun hesaplanmasında 23/05/2002 öncesi geçen;

1 yıl 7 ay 13 gün sigortalı çalışmalarınız, borçlanılan 8 ay askerlik süreniz, 23/05/2002 tarihine kadar olan 5 yıl 1 ay memurluk hizmetiniz esas alınması gerekir. Ayrıca, 23/05/2002 tarihindeki bu toplam hizmetinize yine memurluk hizmetinizden kazanacağınız yıpranma paylarının da eklenmesi gerektiğini değerlendirmekteyiz.

Yani, askerlik borçlanması ve yıpranma paylarınız sizin emeklilik yaş grubunuzu daha erken bir tarihe almasında avantaj sağlar.

İlk çalışmaya başlangıç tarihi olarak geriye götürmez.