İmsak
Güneş
Öğle
İkindi
Akşam
Yatsı

ÜAK'ın yağmacı/şaibeli dergiler kararını yeniden gözden geçirmeli!

Üniversitelerarası Kurul Başkanlığının yağmacı/şaibeli dergiler hakkındaki kararı yeniden gözden geçirilmeli.

Kaynak : Memurlar.Net - Özel
Haber Giriş : 20 Ekim 2019 00:03, Son Güncelleme : 15 Ağustos 2021 18:59
ÜAK'ın yağmacı/şaibeli dergiler kararını yeniden gözden geçirmeli!

Bilindiği üzere, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı doçentlik başvurusunda kullanılamayacak olan yağmacı/şaibeli dergilere ilişkin kriterleri belirledi. Yükseköğretim Kurulunun 07 Mart 2019 tarihli Genel Kurulunda alınan karar çerçevesinde; 07 Mart 2019 tarihinden sonra yayınlanmış makaleler için geçerli olmak üzere yağmacı/şaibeli dergilerin belirlenmesinde aşağıda belirtilen kriter dikkate alınacaktır.

"Makale kabulünden sonra yayımlanması için yazardan ücret veya ek ücret talep eden dergiler (Yağmacı/Şaibeli Dergiler), bu ilişkinin bir çıkar çatışması içermesi nedeniyle doçentlik başvuru şartlarında (beyannamede) kullanılamayacaktır. Ancak özgeçmiş ve eserler listesine eklenecektir. "

Ayrıca Üniversitelerarası Kurul tarafından alınan karar ile doçentlik başvuru şartlarında kullanılabilecek dergilerin belirlenmesinde aşağıda belirtilen kriterlere dikkat edilecektir.

1- Makale başvurusu sırasında -kabul/red şartına bağlı olmaksızın- ücret alan dergiler,

2- Abonelik usulü ile çalıştığı halde ilgili makaleyi açık erişimli yapmak için ücret talep eden dergiler,

3- Makale basımı sürecinde yazarlardan herhangi bir ücret talep etmeyen dergiler.

Yine aynı kararda, doçent adayları makalenin yayımlandığı dergi şeklen "beyannamede kullanılamaz dergiler" nitelemesine uysa bile, ilgili derginin bu kapsamda değerlendirilmemesi gerektiğini gerekçesini belirterek ilgili makaleyi doçentlik beyannamesinde kullanabilecektir.

Doçentlik başvurusu yapacak adayların diğer şartları düşünmeden özel olarak "beyannamede kullanılamaz dergiler" nitelemesine uyan bir derginin gerekçesini açıklayarak müracaatını sunması halinde şayet gerekçesi kabul edilmez ise, bu durumun Doçentlik Yönetmeliğine göre karşılığı; Asgari şartlarını karşılamadan başvurusunun edilmesi mi yoksa adayın başarısız sayılması mıdır?

Eğer jüri üyesi asgari şartları karşılamadığından dolayı başvuruyu iptal ederse aday en erken Mart-2020 döneminde tekrar doçentlik başvurusunda bulunabilecektir. (Bknz. Doçentlik Sıkça sorulan sorular 9). Ancak, jüri üyesi adayı başarısız sayılmıştır şeklinde rapor düzenlemesi halinde kişi en erken izleyen üçüncü dönemde başvuru yapabilecektir. (Bknz Doçentlik Sıkça sorulan sorular 8) İşin özeti, jüri üyesi değerlendirme raporuna başarısız yazarsa aday makalesinin neden yağmacı/şaibeli olmadığını ispatlamaya çalışırken cezalandırılacaktır. Eğer bu durumdan korkup başvuru yapamaz ise Yağmacı/Şaibeli dergide yayın yaptığını zımnen kabul etmiş olacaktır.

Bu sorunu/soruyu Üniversitelerarası Kurul Başkanlığının Doçentlik Bilgi Sisteminin destek hesabına soran doçent adaylarının aldığı cevap ise tam da ülkemizin mevcut durumunu özetleyen cinsten! "JÜRİ ÜYESİNİN TAKDİRİNE GÖRE SONUÇ DEĞİŞEBİLİR"

Yüzlerce jüri üyesinin takdirine bırakılacak bir işten nasıl düzgün bir sonuç elde edilebilir ki!

Üniversitelerarası Kurul Başkanlığının yağmacı/şaibeli dergilerin doçentlik başvurusunda kullanımına ilişkin aldığı bu kararların jüri üyeleri tarafından değerlendirilmesi sürecinde uygulama ve karar birliği açısından sorun teşkil edeceği aşikardır. Bu kararların uygulanmasında ortaya çıkabilecek bazı sorunlar maddeler halinde ele alınmıştır.

- TÜBİTAK Uluslararası Bilimsel Yayınları Teşvik (UBYT) Programı dergi listesinde olmasına rağmen "beyannamede kullanılamaz dergiler" niteliğine uyan dergilerde yayımlanmış makaleler nasıl değerlendirilecektir? Doçent adayları ilgili derginin bu kapsamda değerlendirilmemesi gerektiğini beyan ederken hangi kanıtları gerekçe olarak gösterecektir? Jüri üyeleri bunları nasıl ve neye göre objektif bir şekilde değerlendirecektir?

- Doçent adayı tarafından gerekçesi belirtilen derginin beyannamede kullanıp kullanılamayacağına jüri üyeleri mi karar verecektir? Jüri üyelerinin karar vermesi durumda "AYNI DERGİ İLE DOÇENT OLAN AKADEMİSYENLER" ve "AYNI DERGİ İLE DOÇENT OLAMAYAN AKADEMİSYENLER" olmak üzere iki grup oluşacaktır. Bu durumda oluşacak mağduriyetler ilerleyen süreçte hukuki sorumluluklar doğuracaktır.

- Bilindiği üzere dergiler basım ücretlerini karşılamak için "Article Processing Charge" veya "Publication Fee" adı altında yazarlardan ücret talep etmektedirler. Bu ücretler yazar tarafından makalesi kabul olması durumunda ödenmektedir. Bu dergiler Üniversitelerarası Kurulun kararı ile yağmacı/şaibeli dergiler sınıfına girmektedir. Bazı dergiler ise hakem sürecinden önce makale gönderimi aşamasında yazarlardan "Submission Fee" adı altında ücret talep etmektedirler. Bu ücretler yazarlara makaleleri red olması durumunda geri ödenmemektedir. Bu dergiler ise alınana karara göre yağmacı/şaibeli dergi olarak değerlendirilmemektedir. Bu iki durum birlikte değerlendirildiğinde, hangi dergi grubu yağmacı/şaibeli olarak değerlendirilmelidir?

Yağmacı/şaibeli dergilerin belirlenmesinde aşağıda verilen hususların dikkate alınmasının uygulamada birliğin sağlanması ve jüri kaynaklı mağduriyetlerin giderilmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

1. SCI, SCI-E, SSCI ve AHCI kapsamındaki dergilerinin doçentlik başvurusunda beyannamede kullanıp kullanılamayacağına TÜBİTAK UBYT dergi listesi dikkate alınarak karar verilebilir. Bu indekslerde taranmasına rağmen TÜBİTAK UBYT dergi listesinde olmayan dergiler için "uluslararası tanınırlığı olan yayınevleri" tarafından basılan dergiler kriteri getirilebilir. Bu yayınevleri ise ÜAK tarafından belirlenebilir.

2. Diğer uluslararası indekslerde taranan dergiler için ise yazarlardan kabul/red şartına bağlı olmaksızın "Submission Fee", "Publication Fee" ve "Article Processing Charge" adı altında ücret talep eden dergilerin doçentlik başvurularında beyannamede kullanılamayacağına çıkar çatışması olması nedeniyle karar verilebilir.

Yukarıda belirtilen sorunların ve çözüm önerilerinin Üniversitelerarası Kurul Başkanlığınca dikkate alınarak ilgili kararın devam eden doçentlik başvuruları üzerindeki etkisi göz önüne alınarak süratli bir şekilde yeniden gözden geçirilmesi oluşabilecek mağduriyetleri önleyecektir.

Yavuz Selim KAPLAN

Bu Habere Tepkiniz

Sonraki Haber