Boşanmalarına rağmen birlikte yaşayarak yetim veya dul aylığı alanlar!

5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 1 Ekim 2008 tarihine kadar, boşanmalarına rağmen birlikte yaşamaya devam edenler, sosyal güvenlik hukukunda yetim veya dul aylığı almaya devam edebilmekteydiler.

Ancak, 1.10.2008 tarihinden itibaren bu halde bir şikayet sonucunda veya ihbar sonucunda Sosyal Güvenlik Kurumunca yapılan inceleme sonucunda bir tespit olduğunda ister 2008 yılından önce ister 2008 yılından sonra bağlanmış olan yetim aylıkları kesilmektedir.

5510 sayılı Kanun Madde 56 da bulunan hüküm ile, Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilmektedir ve bu kişilere ödenmiş olan tutarlar geri alınmaktadır.

Hak sahiplerinden eş ve kız çocuklara aylık bağlanmasında aranılan genel şartlarla birlikte artık yukarıda belirttiğimiz şart da aranmaktadır. Bu şartın mutlaka ilk aylık bağlanmasında tespit edilmesi imkanı bulunmadığından, bu tespit Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan şikayetler sonucunda sonradan yapılsa da bağlanmış olan aylıklar geri alınmaktadır.

Değerlendirmemiz:

Sosyal güvenlik kapsamında bazı şartlara bağlı olarak yapılan ödemelerin, bu şartları bir şekilde farklı kazanma yollarının seçilmesinin uygun olmadığını, yani toplumda rahatsızlık uyandıran ve yine toplumda ifade edildiği şekliyle anlaşmalı boşanmalar ile Devletten haksız maddi kazanç sağlama, kazanmadan para edinme yolunun seçilmesini belirttiğimiz madde hükmü bir anlamda engellemektedir.

Sonuç bağlamında,

Anlaşmalı boşanarak Devletten haksız maddi çıkar sağlama doğru bir işlem değildir.

İhtiyacı olan veya ihtiyacı olmayan ancak bu şekilde aylık alma kapsamına girme yolunu seçenlerin bazı hak kayıplarının da olabilme ihtimali bulunmaktadır. Yani bu şekliyle eşinden boşanıp sırf yetim aylığı alma düşüncesinde olanların bu süre zarfında boşandığı eşinin vefatı halinde bu kişiden miras hakkının da yok olabileceği unutulmamalıdır. Yine, sadece aylıkları alayım düşüncesiyle hiç resmi nikah yaptırmayan ve dini nikah kıymak suretiyle hayatlarını devam ettirenlerin de ileride olası bir sosyal güvenlik hakkından mahrum kalabileceklerini de unutmamalıdırlar.