Özürlü çocukların eğitim giderlerine ilişkin soru ve cevaplar
2007/85 SAYILI GENELGE İLİŞKİN SORU VE CEVAPLAR
TEREDDÜDE DÜŞÜLEN HUSUSLARA YÖNELİK AÇIKLAMALAR
Özürlü çocukların eğitim giderlerinin, 5378 sayılı Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun gereği Bakanlığımızca karşılanmasıyla ilgili uygulamalarda yaşanan sorunların giderilmesi, Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğine göre faaliyette bulunan Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinin (RAM) daha aktif ve hızlı çalışmalarının sağlanması ve özürlü çocukların mağdur edilmemesi amacıyla 20/11/2007 tarihli ve B.08.0.ÖÖG.0.19.02.02.420/ 60180 (2007/85) sayılı Genelge hazırlanarak Valiliklere gönderilmiştir.
Söz konusu Genelgeyle ilgili Bakanlığımıza ulaşan sorulara ilişkin cevaplar aşağıda belirtilmiştir.
Soru 1- Resmî veya özel, özel eğitim okullarından herhangi birine veya özel eğitim sınıfına devam eden özürlü çocuklar ayrıca özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinden bireysel ve grup eğitimi aldıklarında eğitim giderleri Millî Eğitim Bakanlığınca karşılanacak mı?
Cevap 1- Aşağıda belirtilen resmî veya özel, özel eğitim okuluna/kurumuna devam eden özürlü öğrenciler için her türlü tedbir okul yönetimince alınarak, bireysel veya grup eğitimi okulda verileceğinden; resmî veya özel, özel eğitim okullarından herhangi birine veya özel eğitim sınıfına devam eden özürlü çocukların, ayrıca özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine devam etmeleri halinde eğitim giderleri Bakanlığımızca karşılanmayacaktır.
Özel veya resmi özel eğitim okul/kurumları;
Okul öncesi özel eğitim kurumları,
İşitme, görme, ortopedik engelliler ilköğretim okulları,
İşitme, ortopedik engelliler meslek liseleri,
Zihinsel engellilerin devam ettiği ilköğretim okulları,
Eğitim ve uygulama okulları,
Otistik çocuklar eğitim merkezleri,
İş okulları, (Mesleki Eğitim Merkezi)
İş eğitim merkezleridir.
Soru 2- Özel, özel eğitim kurumlarında sosyal hizmet uzmanları zorunlu personel olarak görevlendirilecekler mi?
Cevap 2- Özel, özel eğitim kurumlarında uygulanan öğretim programlarında yer alan aile eğitimi hizmetleri, kurumda bulunan rehber öğretmen, psikolog veya sosyal hizmet uzmanları tarafından verilecektir. Sosyal hizmet uzmanları zorunlu personel olmayıp kurumun isteğine bağlı olarak bu hizmet kapsamında görevlendirilebileceklerdir.
Soru 3-Dikkat eksikliği, davranış bozukluğu, hiperaktivite, dil ve konuşma bozukluğu ile özgül öğrenme güçlüğü tanısı konulan çocukların özel, özel eğitim kurumlarından bireysel ve grup eğitimi aldıklarında eğitim giderleri Millî Eğitim Bakanlığınca karşılanacak mı?
Cevap 3-Özel, özel eğitim kurumlarından eğitim alacak çocuklar için, Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu tarafından düzenlenen raporda bu özürleri nedeniyle destek eğitimi almalarının uygun olduğunun belirtilmesi ve çocuğun eğitim alacağı özel, özel eğitim kurumunda da bu özre ilişkin Talim ve Terbiye Kurulunca onaylanmış öğretim programının bulunması halinde eğitim giderleri Bakanlığımızca karşılanacaktır.
Soru 4- Kaynaştırma yoluyla eğitime devam eden özürlü çocuklara; özel, özel eğitim kurumları tarafından bireysel destek eğitimi verilmesi halinde eğitim giderleri Millî Eğitim Bakanlığınca karşılanacak mı?
Cevap 4-Kaynaştırma yoluyla eğitime devam eden özürlü çocuklara, ayrıca özel, özel eğitim kurumundan bireysel destek eğitimi almaları yönünde Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporu düzenlenmesi ve okulun günlük öğretim süresi dışında bireysel eğitim verilmesi halinde eğitim giderleri Bakanlığımızca karşılanacaktır.
Ancak kaynaştırma yoluyla eğitime devam eden bu çocuklardan; Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu raporları veya 01.06.2006 tarihinden önce alınan sağlık kurulu raporları ile eğitime devam eden çocukların grup eğitimi giderleri 01/01/2008 tarihinden sonra Bakanlığımızca karşılanmayacaktır.
Soru 5-Kurumda görevlendirilmesi gereken zorunlu personelin tamamı Aylık Bireyselleştirilmiş Eğitim, Çalışma ve Rehabilitasyon Planı (Ek 4)'nı imzalayacaklar mı?
Cevap 5-Kurumda öğretim programına göre görevlendirilmesi gereken zorunlu personelin tamamının özürlü çocuğun bir ayda alması gereken bireysel veya grup eğitimi seansının en az birine girmesi ve Aylık Bireyselleştirilmiş Eğitim, Çalışma ve Rehabilitasyon Planını (Ek 4) imzalaması gerekmektedir.
Soru 6- Kaynaştırma yoluyla eğitime devam eden ve 01/01/2008 tarihinden önce düzenlenen Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporunda, ?grup eğitimi alması uygundur.? ifadesi bulunan özürlü çocuklar için 01/01/2008 tarihinden sonra grup eğitimi ücreti Millî Eğitim Bakanlığı tarafından karşılanacak mı?
Cevap 6-Kaynaştırma yoluyla eğitime devam eden özürlü çocuklara, okul yönetimince grup eğitimi konusunda gerekli destek sağlandığından ve Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğinin 28 inci maddesi gereğince destek eğitim odası açılarak grup destek eğitimi verilebileceğinden, ayrıca özel, özel eğitim kurumlarından 01/01/2008 tarihinden sonra grup eğitimi almaları halinde bu eğitim ücreti Millî Eğitim Bakanlığı tarafından karşılanmayacaktır.
Soru 7-Özel, özel eğitim kurumlarında zorunlu personel olan okul öncesi öğretmeni, hangi özür grubuna ve kaç yaşındaki özürlü çocukların bireysel veya grup eğitimi seanslarına girecek?
Cevap 7- Özel, özel eğitim kurumlarında zorunlu personel olan okul öncesi öğretmeni, zihinsel engelli çocuklar hariç 6 ve daha küçük yaştaki tüm özürlü çocukların bireysel veya grup eğitimi seanslarına girebilirler.
Soru 8- 01/06/2006 tarihinden önce alınmış sağlık kurulu raporları bulunan ancak, Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporu almamış olan özürlü çocukların, 01/01/2008 tarihinden sonra eğitim giderleri Millî Eğitim Bakanlığı tarafından karşılanacak mı?
Cevap 8- 5378 sayılı Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 16 ncı maddesinde özürlü çocukların eğitsel değerlendirmesinin Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu tarafından yapılacağı ve yıllık eğitim planları hazırlanacağı belirtilmektedir. Bu plânlama ile özürlü çocukların her yıl yeniden değerlendirilmesi öngörülmektedir. Bu Kanundan önce tıbbi değerlendirme sonucuna göre destek eğitim hizmetinden yararlanan özürlü çocukların bu kapsamda eğitsel değerlendirmesi, eğitim planlarının hazırlanması ve gelişimlerinin takibi mümkün olmamaktadır. Bu nedenle 01.06.2006 tarihinden önce alınmış ve sürekli ifadesi bulunan sağlık kurulu raporlarına göre eğitim alan özürlü çocukların destek eğitim kapsamındaki giderleri 01.01.2008 tarihinden itibaren Bakanlığımızca karşılanmayacaktır. Bu nedenle söz konusu bireylerin Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporu almaları gerekmektedir.
01.06.2006 tarihinden önce alınmış ve süreli olarak verilen sağlık kurulu raporlarına göre destek eğitim alan özürlü çocukların ise, rapor süresinin bitiminden önce Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporu almaları gerekmektedir. Ancak, bu çocukların eğitimine ara verilmeyecektir. 01.01.2008 tarihinden veya Rapor süresinin bitiminden önce yeniden RAM'dan rapor almak üzere müracaat etmeleri ve Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu raporunda destek eğitim alması uygun görülmesi durumunda o döneme ait eğitim ücretlerinin rapor düzenlendikten sonra müracaat tarihi esas alınarak geriye dönük ödemesi yapılacak, raporda eğitim alması uygun görülmeyenlere ise Bakanlığımızca ödeme yapılmayacaktır.
Soru 9-Özel, özel eğitim kurumlarında uygulanan öğretim programlarına göre zorunlu personel olarak, üniversitelerin zihinsel engelliler sınıf öğretmenliği, işitme engelliler sınıf öğretmenliği ve görme engelliler sınıf öğretmenliği bölümlerinden mezun olanlar mı görevlendirilecek?
Cevap 9-Özel, özel eğitim kurumlarında; üniversitelerin zihinsel engelliler sınıf öğretmenliği, işitme engelliler sınıf öğretmenliği ve görme engelliler sınıf öğretmenliği bölümleri ile özel eğitim bölümlerinden mezun olanlar görevlendirilecektir. Ancak özel, özel eğitim kurumlarının sınıf öğretmeni ihtiyacının giderilmesi amacıyla zihinsel engelliler sınıf öğretmenliği ile işitme engelliler sınıf öğretmenliği için Bakanlığımız Hizmetiçi Eğitim Dairesi Başkanlığının düzenlediği kurslara katılarak sertifika alan sınıf öğretmenleri de görevlendirilebilecektir.
Soru 10-Özel, özel eğitim kurumlarına devam eden özürlü çocuklardan kaç yaşındakilerin eğitim giderleri Millî Eğitim Bakanlığı tarafından karşılanacaktır?
Cevap 10-Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün 29/06/2006 tarihli ve B.07.0.BMK.0.18.100 / 12013 sayılı yazısının; ?. . . devam etmeleri uygun görülen özürlü çocukların (zihinsel özürlülerde yaş koşulu aranmaz) eğitim giderleri Millî Eğitim Bakanlığınca karşılanacaktır. . .? hükmü gereği, zihinsel özürlüler hariç 18 yaşını doldurmamış olan özürlü çocukların eğitim giderleri Millî Eğitim Bakanlığınca karşılanacaktır.
Soru 11-Resmi veya özel özel eğitim okulu bulunmayan il/ilçelerde zorunlu eğitim çağındaki özürlü öğrencilerin eğitim ihtiyaçları nasıl karşılanacak?
Cevap 11- Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğinin 25 inci maddesi uyarınca kaynaştırma uygulamaları kapsamında her tür ve seviyedeki özür grubu için özel eğitim sınıfları açılabilmektedir. Dolayısıyla resmi ya da özel eğitim okul ve kurumları bulunmayan il/ilçelerdeki özürlü öğrenciler için bu kapsam da gerekli tedbirler millî eğitim müdürlüklerince alınacaktır. Ancak, milli eğitim müdürlüklerince gerekli tedbirler alınıncaya kadar bu öğrencilerin eğitim giderleri Bakanlıkça karşılanacaktır.
Soru 12- İl/ilçe milli eğitim müdürlüklerince rehberlik ve araştırma merkezleri olmayan yerleşim birimlerinde eğitsel değerlendirme ve tanılama işlemi nasıl yapılacaktır?
Cevap 12. Eğitsel değerlendirme ve tanılama hizmetlerini yerine getirmek üzere ülke genelinde her ilde ve bazı ilçelerde toplam 191 rehberlik ve araştırma merkezi bulunmaktadır. Rehberlik ve araştırma merkezi bulunmayan ilçelerdeki eğitsel değerlendirme ve tanılama hizmetleri ise, o il sınırları içindeki en yakın rehberlik ve araştırma merkezine bağlı olarak oluşturulacak özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından yürütülecektir. Bu kurul tarafından düzenlenen raporlar bağlı bulunduğu RAM müdürlüğüne verilecek ve işlemler burada yürütülebilecektir. İl milli eğitim müdürlükleri bu yönde gerekli tedbirleri alacaktır.
Soru 13- Özürlü öğrencilerin ders yılı başladıktan sonra resmi veya özel, özel eğitim okullarına kaydı yapılabilir mi?
Cevap 13- Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğinin 75 inci maddesine göre zorunlu öğrenim çağında olup özel eğitime ihtiyacı olduğu tespit edilen veya tanısı konulmamış ve yerleştirme kararı alınmamış her bireyin tüm okul ve kurumlara kaydı, yıllık çalışma takviminde belirlenen süreye bakılmaksızın yapılır.
Soru 14- Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporunda, özürlü çocuğun devam edeceği resmî veya özel, özel eğitim okulunun adı yer alır mı?
Cevap 14- Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu raporunda, özürlü öğrencinin devam edeceği okul/kurumun adı değil, eğitim ortamının betimlendiği okul/kurum türünün yer alması gerekmektedir.