Ek gösterge artınca KİT personelinin maaşı neden düşer?

Soru: 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında başmühendis pozisyonunda görev yapmaktayım. Son maaşıma baktığımda maaşımın yaklaşık 130 TL düştüğünü fark ettim. Bütün parametreler aynı olup sadece ek göstergem 3000'den 3600'e yükselmiştir. Normalde 16 yıllık kıdemim sebebiyle maaşım artması gerekirken maaşımda düşüş olmuştur. Bu uygulama doğru mudur?

Cevap: Kamu iktisadi teşebbüslerinde 1 Ekim 2008 tarihinden önce göreve başlayan 399 sayılı Kanuna tabi sözleşmeli personel Emekli Sandığı iştirakçisi olup, emekli keseneği ve kurum karşılıkları 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun mülga ek 17, ek 48 ve ek 70. maddeleri ile belirlenen emekli keseneğine esas aylık tutarları üzerinden kesilmektedir.

Söz konusu hükümler uyarınca emekli keseneğinin sözleşmeli personelin sözleşme ücreti ile ilişkisi bulunmamakta, sözleşmeli personelin emekli keseneğine esas aylık tutarı belirlenirken aynı veya benzer unvanlı Devlet memuru emsal alınmakta ve o memurun gösterge aylığı, ek gösterge aylığı, taban aylığı, kıdem aylığı ve özel hizmet tazminatı yansıtma oranları esas alınarak kesenek ve kurum karşılığı tutarı belirlenmektedir. 2. derece kadrolu 657 sayılı Kanuna tabi bir mühendisin ek göstergesi 3000, 1. derecede ise 3600'dür.

Ek göstergenin 3000'den 3600'e çıkmasıyla ek gösterge aylığında yaklaşık 100 TL tutarında artış olacak ve bu tutardan yüzde 16 oranında (16 TL) ilave emekli keseneği kesilecektir. Ayrıca, özel hizmet tazminatı yansıtma oranı da yüzde 85'ten yüzde 145'e yükselecek, buna bağlı olarak emekli keseneğine esas aylık tutarı 945 TL artacaktır. Bu artıştan kaynaklı olarak da ilave 151 TL ilave kesinti yapılacaktır. Yani ek göstergenin 3000'den 3600'e yükselmesi ile ilave emekli kesintisi tutarı 167 TL olacaktır. Sözleşme ücreti değişmese bile ek gösterge artışından kaynaklı olarak sözleşmeli personelin ücretinde bu tutarda bir azalma söz konusu olacaktır.

Ek gösterge artışı sözleşmeli personelin çalışırken aldığı aylıkta düşüşe yol açsa bile emeklilikte bağlanacak aylık bakımından çok büyük bir fark oluşturmaktadır. Belirli meslek gruplarına 3600 ek gösterge sözü verildiği halde bugüne kadar bu vaadin gerçekleştirilememesinin altında bu artışın sosyal güvenlik sistemine getireceği ilave yük yatmaktadır. 30 yıl üzerinden emekli olan bir Emekli Sandığı iştirakçisi bakımından 3000 ile 3600 ek gösterge üzerinden emekli olma arasında aylık 840 TL fark bulunmaktadır.

Sonuç olarak çalışırken aylık 167 TL tutarında bir ücret azalmasına katlanmanın emeklilikte getireceği 840 TL katkı ülkemiz şartlarında önemli bir tutar olup, kamu görevlilerinin ek göstergelerinin 3600'e yükseltilmesini talep etmelerinin altında yatan temel nedenin bu olduğunu değerlendirmekteyiz.