Belediyelerde görevli sözleşmeli personele arazi tazminatı ödenecek mi?

Büyükşehir belediyesinde 5393 sayılı Kanuna göre çalışan bir mühendisim. Daha önce sözleşmeli personel olduğumuz için bu tazminatı anlamıyorduk. 2021 toplu sözleşme sonucu madde 31' e bakıldığında belediye sözleşmeli personeli için tazminat hakkı gelip gelmediği konusunu çözemedim. Yeni sözleşmeye göre bu tazminatı alabilir miyiz? Ve geriye dönük de araziye çıktığımız ispatlanırsa ödeme alma şansımız olur mu? Ve bu ödemeleri ne zaman almaya başlayacağız?

Arazi tazminatı olarak bilinen ödeme, 657 sayılı Kanunun 152. maddesi ile bu maddeye dayalı olarak yürürlüğe konulan 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki yan ödeme kararnamesinde teknik hizmetler sınıfında görev yapan memurlar için öngörülmüş bir ödeme olup, söz konusu mevzuat kapsamında bu ödemeden sözleşmeli personelin yararlanması mümkün bulunmamaktadır.

2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Karar'a ekli II sayılı Cetvelin Teknik Hizmetler bölümünün 6. sırasında, "Teknik Hizmetler Sınıfına ait kadrolarda bulunan personelden; büro, atölye, ısı santralı, laboratuar, tesis (sosyal tesisler dahil), işletme, fabrika ve hizmet binaları dışında olmak şartıyla arazi, şantiye, inşaat, baraj, park, bahçe, maden, açık alanlarda kurulu tarım ve hayvancılık uygulama birimleri ve yol gibi açık çalışma mahallerinde fiilen çalışanlara (belirtilen mahallerde yapılan kontrollük hizmetleri dahil), çalışılan her gün için aşağıda gösterilen oranlarda ayrıca özel hizmet tazminatı ödenir. Faal durumdaki hizmet binalarının tadilat, bakım ve onarımı işleri açık çalışma mahalli kapsamında değerlendirilmez." denilmiş ve unvanlar itibarıyla günlük ve üç aylık dönemler itibarıyla ödenecek tazminat oranları belirlenmiştir.

Yukarıda sayılan birim ve çalışma mahallerinde görev yapan sözleşmeli personele arazi tazminatına benzer şekilde ödeme yapılması ilk defa 2016 ve 2017 yıllarında kamu görevlileri hakkında uygulanacak mali ve sosyal hakları belirleyen 3. Dönem Toplu Sözleşme ile gündeme gelmiş ve sadece kamu iktisadi teşebbüslerinde görevli sözleşmeli personel için öngörülmüştür. 3. Dönem Toplu Sözleşmede bu ödeme pozisyon unvanlarına göre, çalışılan her gün için ödenecek maktu tutarlar olarak belirlenmiş ve azami yapılacak ödeme için limit getirilmiştir.

Ödemenin kapsamı 2018 ve 2019 yıllarını kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşme ile 2020 ve 2021 yıllarını kapsayan 2019/1 sayılı Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararında yine sadece KİT sözleşmeli personeli ile sınırlı tutulmuş, ödeme tutarlarının artırılması ile yetinilmiştir.

Geçtiğimiz Ağustos ayında imzalanan ve 2022 ve 2023 yıllarında uygulanacak olan 6. Dönem Toplu Sözleşmenin 31. maddesinde ise ödeme sistemi değiştirilmiş, maktu ödeme yerine Devlet memurlarında olduğu gibi en yüksek Devlet memuru aylığına uygulanacak oranlar şeklinde belirleme yapılmıştır. Söz konusu maddede, "(1) KİT'lerde 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında sözleşmeli personel olarak istihdam edilen ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karara ekli (II) sayılı Cetvelin "E- Teknik Hizmetler" bölümünün 6 ncı sırasında ek özel hizmet tazminatı ödenmesi öngörülen yerlerde fiilen çalışanlardan;

a) Grup başmühendisi, başmühendis, başmimar, mühendis, mimar, şehir plancısı, jeolog, hidrolog, hidrojeolog, fizikçi, jeofizikçi, kimyager, biyolog, teknik amir, teknik şef, atölye şefi, teknik uzman ve jeomorfolog pozisyonlarında bulunanlara en yüksek Devlet memuru aylığının %3'ü,

b) Başeksper, eksper, topograf ve tekniker pozisyonlarında bulunanlara en yüksek Devlet memuru aylığının %2'si,

c) Başteknisyen, teknisyen, teknik ressam ve sürveyan pozisyonlarında bulunanlara en yüksek Devlet memuru aylığının %1,2'si,

oranında çalıştıkları her gün için ilave ücret ödenir. İlave ücretin kimlere ödeneceği, iş programları ve çalışma mahallerinin özellikleri dikkate alınarak, üçer aylık dönemler itibarıyla ilgili birim amirlerince belirlenir. Ödemeler görevin filen yerine getirilmesinden sonra üçer aylık dönem sonlarında yapılır. Üçer aylık dönemler itibarıyla ödenecek toplam ilave ücret tutarı, (a) bendinde belirtilenler için %60'ı, (b) bendinde belirtilenler için %40'ı ve (c) bendinde belirtilenler için ise %24'ü geçemez.

(2) Ayın veya haftanın bazı günleri ya da günün belirli saatleri gibi kısmi zamanlı çalışanlar ile proje süreleriyle sınırlı olarak çalışanlar hariç olmak üzere birinci fıkrada sayılan unvanlı pozisyonlarda ilgili mevzuatı uyarınca istihdam edilen sözleşmeli personelden ilgili mevzuatı veya sözleşmesi uyarınca benzeri mahiyette ödeme yapılmayanlar hakkında da birinci fıkra hükmü aynı usul ve esaslar çerçevesinde uygulanır." hükümleri yer almaktadır.

Toplu sözleşme hükmüne göre ilk defa KİT'ler dışındaki kurumlarda yan ödeme kararnamesinde belirlenen çalışma ortamlarında görev yapan tam zamanlı sözleşmeli personel için de ödeme yapılması sağlanmıştır. Ödemelere 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren başlanacak olup, mahalli idarelerde görev yapan sözleşmeli personel de dahil olmak üzere 657 sayılı Kanunun 4/B maddesi, 375 sayılı KHK ve özel kanunlardaki hükümlere tabi sözleşmeli personelden şartları taşıyanların bu ödemeden yararlanacağını değerlendirmekteyiz. Toplu sözleşme hükmü 2022 yılı başında yürürlüğe gireceği için kapsama yeni giren personele geçmişe dönük olarak bu ödemenin yapılamayacağını da ayrıca belirtmek isteriz.