Jandarmaya 17 helikopter alındı, 30.5 milyon dolar zarar edildi, kimseye soruşturma yok
Helikopterde zarar büyük! Soruşturma yok
Türkiye, helikopterlerinden 30.5 milyon dolar zarar etti.
Türkiye, MI-17 helikopterlerinden 30.5 milyon dolar zarar etti. Jandarma Genel Komutanlığı zararı sineye çekerken dönemin İhale Komisyonu Başkanı Tümgeneral Osman Eker ve Kabul Komisyonu üyelerine soruşturma açılmadı. J andarma Genel Komutanlığı'nın skandala dönüşen MI-17 helikopterlerinin 2002'de bakım ihalesini yapan dönemin komisyon başkanı ve üyeleri hakkında bir soruşturma açmadığı ortaya çıktı. Karargah, milyon dolarlık zararı "sineye" çekti. Yılan hikayesine dönen helikopterlerin bakım projesi Jandarma'dan alınarak SSM'e devredildi. Jandarma, 1995'te Rusya'dan 19 adet MI-17 helikopter satın aldı. Helikopterlerden ikisi Hakkari'de teknik arıza nedeniyle düşünce kırımı yapıldı. MI-17'lerin depo seviyesi bakımlarının yapılması için ihale açıldı.
BAKIM İÇİN RUSYA'YA GİTTİ
2002'deki ihalede üretici firma yüksek teklif verince, 13,5 milyon dolarlık teklifi ile Tataristan'da yerleşik Joint Stock Company Kazan (JSC) adlı Rus firması ihaleyi kazandı. Sözleşme gereği, 17 adet MI-17 helikopterinin 4'erli gruplar halinde bakımının yapılması kararlaştırıldı. Sözleşmede helikopterlerin bakım süreleri 3.5-4 ay olarak taahhüt altına alındı. İkisi ambulans olan 4 helikopter, Mayıs 2004'te Esenboğa Havalimanı'ndan nakliye uçağı ile firmanın St. Petersburg'daki fabrikasına gönderildi. Jandarma'nın helikopterleri St. Petersburg'da söküldü. Ancak aradan üç yıl geçmesine karşın 4 helikopterin bakımı tamamlanıp Türkiye'ye teslim edilmedi.
HANGARDA ÇÜRÜYORLAR
Jandarma Genel Komutanlığı, gövde servis ömürleri dolduğu için bakım sırası bekleyen 13 adet MI-17 helikopterin uçuşlarını ise 2004 yılında yasakladı. 13 helikopter o günden bu yana Güvercinlik'teki hangarlarda bakım bekliyor. Rus JSC Kazan firması ile 14 Ekim 2002'de imzalanan sözleşme, şirketin yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle 21 Mayıs 2007'de iptal edildi. Rusya'daki 4 helikopterinin akıbeti uzun süre süre ortaya çıkmamış, sonra "iflas" eden JSC Kazan firmasının "alt" yüklenicilerinin tesislerinde olduğu belirlenmişti.
BU YIL TERFİ BEKLİYOR
Jandarma Genel Komutanlığı, devleti milyonlarca dolar zarar ettiren dönemin İhale ve Kabul Komisyonu üyeleri hakkında soruşturma açmaması dikkat çekti. Sözleşmeyi imzalayan, dönemin Jandarma Lojistik Başkanı olarak İhale Komisyonu Başkanlığını yapan Tümgeneral Osman Eker'in bu yıl terfi sırasında olduğu belirtildi. Halen İstanbul Jandarma Bölge Komutanı olan Eker'in Ağustos ayında toplanacak Yüksek Askeri Şura'da (YAŞ) korgeneralliğe terfi etmesi bekleniyor.
SSM'E DEVREDİLDİ 17adet MI-17 genel maksat helikopterinin depo seviyesi bakım projesi Jandarma Genel Komutanlığı'ndan alınarak Savunma Sanayi Müsteşarlığı'na (SSM) devredildi. Projeyi üstlenen SSM, geçen yıl sonunda 13'ü Türkiye'de 4'ü parçaları sökülmüş halde Rusya'daki JSC Kazan'ın alt yüklenici firmaların tesislerinde bulunan helikopterlerin büyük bakımını yaptırmak üzere harekete geçti.
44 MİLYONLUK TEKLİF
Savunma Sanayi Müsteşarlığı MI-17'lerin üreticisi olan Rus devlet şirketi Oboromprom firması ile görüşmeler yaptı. Oboromprom firması yetkilileri 2007 yılı Aralık ayında Başkent'e davet edildi. Rus devlet şirketi, 17 adet helikopterin bakımı için 44 milyon teklif verdi. Astronomik teklif yüksek bulundu ve görüşmeler kesildi.
SÖZLEŞMEDE HATA
Jandarma Genel Komutanlığı'nın "haciz" ve "ihtiyati-tedbir" aldırmaya çalıştığı Rusya'daki dört adet MI-17 helikopterinin akıbetinin ne olacağı ise merak konusu oldu. Jandarma Genel Komutanlığı ile Joint Stock Company (JSC) Kazan firması arasında 14 Ekim 2002'de imzalanan bakım sözleşmesinin 14-B maddesinde ise önemli hata yapıldığı öne sürüldü.
UYUŞMAZLIK SKANDALI YAŞANDI
BUGÜN'e değerlendirmede bulunan üst düzey bir askeri yetkili, "Uluslararası ihale ve sözleşmelerde gündeme gelebilecek ëuyuşmazlık' durumları için yetkili mahkeme ısviçre'deki Uyuşmazlık Mahkemesi gösterilmeliydi. Tahkim yeri kendi ülkeniz olamaz. Ankara Mahkemelerince alınacak ?haciz' ve ?ihtiyati tedbir' kararları Rusya'yı bağlamaz. Hangi akıla göre uyuşmazlıklarda T.C. kanunları ve Ankara Mahkemeleri yetkili gösterilmiş anlayamadım" dedi.
SORUMLUSU KİM
Savunma Sanayi Müsteşarlığı'ndan bir yetkili skandal ihale nedeniyle devletin 30,5 milyon dolar zarar ettiğini iddia etti. SSM yetkilisi, "2002'den beri MI-17'lerin bakımı yapılamıyor. 2002'deki ihale bedeli ile şimdi bizden talep edilen fiyat arasında 30,5 milyon dolar fark var. 30,5 milyon doların sorumlusu kim? Devlet 30,5 milyon dolar zarara uğratılmış" dedi. MI-17'lerin alındığı dönemde Jandarma Genel Komutanı uçak kazasında şehit olan Orgeneral Eşref Bitlis'ti. Jandarma Genel Komutanlığı, Eximbank'ın kredi alacağına karşılık 1992'de Rusya'dan 19 adet MI-17 genel maksat helikopteri ile 300 adet BTR-60 ve BTR-80 zırhlı araç aldı.
Haber: Kamil ELİBOL /ANKARA