Babalık izni ne zaman kullanılır?

657 sayılı Kanunun "mazeret izni" başlıklı 104'üncü maddesinin (B) fıkrasında yapılan düzenlemeye göre; memura, eşinin doğum yapması halinde, isteği üzerine 10 gün babalık izni verilir.

Düzenlemeye göre, erkek memura karısının doğum yapması sebebiyle isteği üzerine ve doğum olayının belgelendirilmesi koşuluyla 10 gün izin verilir. Erkek memur, bu tür izni kendisinin talep etmesi halinde alabilir. Eğer talep etmez ise izin verilmeyecektir.

Kanun maddesinde babalık izninin ne zaman kullanılacağı ile ilgili olarak bir düzenlemeye yer verilmemiştir. İşin doğası gereği aslında bu iznin eşinin doğum yaptığı tarihten itibaren kullanılması başka bir ifade ile memurun bu izne azami ihtiyaç duyduğu zamandan itibaren kullanılmasıdır. Ancak, doğum olayının gerçekleştiği zamanda idarenin memurun hizmetine ihtiyaç duyması halinde bu defa bu iznin idare tarafından memurun talebine göre makul bir zamanda kullandırması bu iznin amacına ve gerekçesine uygun düşecektir.

Konu hakkında İçişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliği'nin 16.12.2011 tarih ve 18432 sayılı mütalaasında aşağıdaki hususlara işaret edilmiştir.

" Babalık izninin, memurun eşinin doğum yapması halinde doğum olayının belgelenmesi koşulu ile memurun isteği üzerine çocuğa bakmak ve anneyi desteklemek amacıyla yetkili izin amirince verilen bir izin olarak tanımlanabileceği, iznin kullanımında önemli olan hususun bu hakkın veriliş amacına uygun şekilde ve suiistimal edilmeden kullanılmasının sağlanması olduğu, babalık izninin başlangıç zamanı hususunda açık bir hüküm bulunmadığı, ancak doğum sebebiyle verilecek aylıksız izin uygulamalarında iznin doğum yapılan tarihten itibaren başlayacağının açıkça belirtildiği, babalık iznin de anne ve bebeğin en çok yardıma ihtiyaç duyduğu zamanda yani doğumdan itibaren başlatılarak kullanılmasının iznin verilme amacının en uygun kullanılma zamanı olarak kabul edilebileceği, doğum tarihinden veya bu tarihi izleyen günden itibaren başlatılarak 10 süre ile kullanılacağı, diğer taraftan idari sebeplerle memurun inisiyatifi dışında doğumdan itibaren kullanılamaması halinde ise iznin kullanılmasının makul süreler içerisinde kalmak şartıyla izin vermeye yetkili amirin takdirinde olduğu değerlendirilmektedir, denilmiştir."

Dönemin Devlet Personel Başkanlığı vermiş olduğu 18.05.2011 tarihli 9645 sayılı görüş yazısında "Babalık nedeniyle verilen mazeret izninin söz konusu mazeret izninin vuku bulduğu tarihten diğer bir deyişle doğumun meydana geldiği tarihten itibaren başlamak suretiyle kullandırılması gerektiği", 23.12.2011 tarihli 2233 sayılı diğer bir görüş yazısında; " Devlet memurunun isteği üzerine verilen bu iznin eşinin doğum yaptığı tarihten itibaren başlaması gerektiği, doğum olayının gerçekleştiği tarihten itibaren 15 gün veya 1 ay sonra bahsi geçen babalık izninin verilemeyeceği" şeklinde mütalaa edilmiştir.

Yukarıda yapılan açıklamalara göre; babalık izninin doğumun meydana geldiği tarihten itibaren kullanılması ancak idarenin memurun hizmetine ihtiyaç duyması halinde ise amacına uygun olarak makul bir zaman diliminde kullandırılması gerektiğini değerlendirmekteyiz.