ÖSS'de, 380 bin kişi ikinci bir şans peşinde
PERVİN KAPLAN
Genel liseler bu yıl mezun vermeyince boşluğu mezun ve okuyan üniversiteliler ile geçmiş yıllarda üniversiteye giremeyenler doldurdu..
Liselerin dört yıla çıkarılması nedeniyle bu yıl genel liseler mezun vermeyecek. ÖSS'ye Anadolu, Fen, Anadolu Teknik, Güzel Sanatlar ve Anadolu Öğretmen ve dört yıllık özel liselerin mezunları katılacak. Bu nedenle de her yıl 700 ile 800 bin arasında son sınıf öğrencisinin başvurduğu sınava bu kez sadece 221 bin son sınıf öğrencisi girecek. ÖSS'de ilk kez yaşanan bu özel durum üniversitelilerin, yıllardır sınava bile girmeyen eski lise mezunlarının ve hatta üniversite mezunlarının bile iştahını kabarttı. Durumu "Şansımız yüksek olacak" şeklinde değerlendiren 381 bini aşkın kişi bu yıl harekete geçti. Geçen yıl üniversitede okuyan 154 bin 966 aday sınava girerken bu yıl sayı 250 bine ulaştı. Aynı durum üniversite mezunları için de geçerli. Geçen yıl 39 bin üniversite mezunu ikinci kez üniversitede şansını ararken bu yıl rakam 68 bine dayandı.
SINAV BAŞARISI ENDİŞESİ
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Başkanı Prof. Dr. Ünal Yarımağan, yıllardır sınava girmeyen ve artık üniversiteli olmaktan bile ümit kesen bir grubun bu yıl sınava gireceğini belirterek, işte bu adayların sınav başarısında nasıl etkili olacağını şimdiden kestiremediklerini dile getiriyor: "Üniversitelerin kontenjanlarının dolması açısından bu yıla özgü sorunlar ile karşılaşır mıyız açıkçası bugünden söylemek zor. Fakat bu yılın özelliğinden dolayı beklenmeyen bir durum ile karşılaşırsak ben bunu tespit edip önceden Yükseköğretim Kurumu'na çözüm önerileri ile birlikte iletirim. Üniversitelerin bir sorun yaşamaması lazım. Yeni mezunların az olmasının başarı düzeyini düşürebileceği endişesi var. Ama başarıyı yükselten sadece son sınıf öğrencileri değil. Özellikle bir yıl önce mezun olup, hazırlanan öğrenciler en başarılı grup. Ama bu yıl geçen yıla göre artmış 381 bin kişilik bir kitle var. Bunun içinde geçen yıl mezun olanların dışında geçmiş yıllarda üniversite sınavına girmeyi düşünmeyen, bunu bırakmış ama bu senenin özelliği dolayısıyla 'Kazanır mıyım?' diyen bir kitle var. Bu kitlenin nasıl olduğunu bilmiyoruz. Bunlar gerçekten bilgi düzeyleri çok düşük bir kitle mi ? Bunu sınavdan sonra göreceğiz."
YÜZDE 30'LUK ORAN
Sınavda en başarılıların bir yıl önce mezun olan ve bir yılı sınava hazırlanarak geçiren adaylar olduğunu söyleyen Yarımağan, "Mezuniyetin üzerinden 2-3 yıl geçince başarı oranı düşüyor" diyor. Yarımağan geçen yıl son sınıf düzeyindeki 801 bin kişiden 210 bininin bir yükseköğretim programına yerleştiğini ve bir yükseköğretim programını bitirmiş olanlarda başarının yüzde 50 olduğunu belirtiyor: "Geçen yıl, üniversitede okuyan, ilişiği kesilmiş ve mezun olmuş yaklaşık 242 bin kişiden 98 bini yeniden yerleşmiş. Yani yüzde 30 oranında başarılılar. Son sınıf öğrencilerine göre daha fazla. Mezun olmuş ama yerleşmemiş 693 bin adaydan 299 bini yerleşti. Başarı yüzde 40'ın üzerinde. Bunların içinde bir yıl önce mezun olanlar var ki sınavda en başarılı grup onlar. Üniversiteden mezun olanlara baktığımızda 39 binden 18 bini yerleşti, oran yüzde 50'ye yakın."
Bölüm değiştirenin yeri boş kalıyor
ÖĞRENCİ Seçme ve Yerleştirme Başkanı Prof. Dr. Ünal Yarımağan üniversitede kayıtlı öğrencilerin okudukları bölümlerden mutlu olmadıkları için tekrar sınava girdiklerini söylüyor. Geçen yıl bu gruptakilerin sayısının 154 bin olduğunu belirten Yarımağan şöyle konuşuyor: "Bu sene sayıları 94 binin üzerinde arttı ve 249 bin 461'e ulaştı. Arz talep dengesinin bu kadar bozuk olduğu bir sistemde bunlar oluyor. Bunlardan tekrar yerleşenlerin tümü kayıtlarını alıp, yeni bölümlere gitmiyor, eski bölümlerinde kalıyor. Yeni kazandığı yere gittiğinde bıraktığı yer boş kalıyor. Üniversiteyi bitirmiş mezunlar da sınava giriyor. Geçen yıl 39 bindi, bu yıl 68 bine yakın.
Başvuruda en büyük sorun fotoğraf
PROF. Dr. Yarımağan, internet üzerinden başvuruları aldıkları için geçen yıllara göre adayların yanlış ve eksik bilgilerin azaldığını söyledi. Merkezin bilgileri eksik olan adaylara yazı yazarak düzeltmelerini istediklerini anlatan Yarımağan, en büyük sorunun ise fotoğraflar ile ilgili olduğunu belirtiyor: "Fotoğraflar web kamera ile çekildiği, hocalar dikkat etmediği için karanlık olabiliyor. Tek tek elden geçiriyoruz. Başı açık kuralına uymayanlar her yıl olduğu gibi yine var. Onlardan fotoğraf istiyoruz. Bazısı başı açık fotoğrafını gönderiyor, bazısı göndermiyor. Sayıları 3-5'i geçmiyor. Göndermeyenler sınava girmiyor. Erkeklerde de saç sakal birbirine karışmış, şapkalı, bereli fotoğraflılar var. Onlara da fotoğraflarını yeniletiyoruz."
Hukukta tek bir boş kalmıyor
PROF. Dr. Ünal Yarımağan, geçen yıl 600 bini aşkın kişinin 185 barajını aştığını buna karşılık başta KKTC ve vakıf üniversiteleri olmak üzere 207 bin lisans programının dolmamasının da öğrenim ücretlerinin yüksek olmasından kaynaklandığını söylüyor: "Türkiye'deki vakıf üniversitelerinin kontenjanları yaklaşık yüzde 80 dolayında doldu. Buna karşılık KKTC'deki doluluk oranı yüzde 50'nin altında kaldı. KKTC üniversiteleri biraz gözlerinden uzak olduğu için üçüncü derecede tercih ediliyor. Bir de ekonomik koşullar elvermeyince en büyük boşluk KKTC'de oluştu. Şurası da bir gerçek ki Türkiye'de vakıf üniversitelerinde okuyabilecek ücretli aday sayısı kısıtlı." Son yıllarda özellikle tıp ve hukukun yükselişte olduğunu söyleyen Yarımağan, geçen yıl hem vakıf hem KKTC, hem de devlet üniversitelerinde tek boş bile olmayan programın hukuk olduğunu söyledi: "Son yıllarda mühendisliklerde biraz gerileme var. Tıp ve hukuk yükselişte. Özellikle geçen yıl fen ve mühendislik grubundaki programlara göre iktisat, işletme ekonomi gibi programlar boş kaldı."