KDK açıkladı, önceki çalıştığı dönemde sigorta primleri eksik yatırılan ücretli öğretmenin eksik primleri hakkında ne yapılır?

Kamu Denetçiliği Kurumunun (Ombudsmanlık) 06/03/2024 tarih ve 2024/2596-S.24.4174 sayılı kararında aşağıdaki açıklamalara yer verilmiştir.

"1. Kurumumuza yapılan başvuruda, başvuran özetle; 12.09.1994 ile 31.06.1995 tarihleri arasında Gaziantep ... Ortaokulunda ücretli öğretmen olarak görev yaptığını ancak bu dönemlere ilişkin hizmetlerinin Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarında tam ve eksiksiz olarak görünmediğini, sigorta bildiriminin yapılması talebiyle Sosyal Güvenlik Kurumuna gerekli başvuruları yaptığını ve başvurusu neticesinde 288 gün olan hizmet süresinin 90 günlük kısmının hizmet günü olarak tescil edildiğini beyan ederek hizmet primlerinin tam zamanlı olarak ödenmesini talep etmiştir.

21. Başvuranın ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalıştığı ve çalıştığı saat karşılığında ücret aldığı görülmektedir. Başvuranın 4857 sayılı Kanun kapsamında yer almadığı açık olmakla birlikte 5510 sayılı Kanunun 4'üncü maddesinde başvurana aynı maddenin (a) bendine göre sigortalı sayılanlara ilişkin hükümlerin uygulanacağının düzenlendiği, anılan Kanunun 80'inci maddesine göre de prim ödeme gün sayısının belirlenebilmesi için aynı zamanda çalışmanın tam zamanlı mı yoksa kısmi zamanlı mı olduğunun tespit edilmesi gerektiği, bu nedenle sadece çalışma süresinin hesaplanması yönünden 4857 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinin dikkate alınması gerektiği görülmektedir. 4857 sayılı Kanunun 13'üncü maddesine göre, sözleşmenin kısmi süreli iş sözleşmesi olarak kabul edilebilmesi, işçinin normal haftalık çalışma süresinin, tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda mümkün olabilecektir. Söz konusu ölçünün ne olacağına ilişkin olarak İş Kanununa İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliğinde düzenleme yapıldığı görülmektedir. Buna göre, kısmi süreli çalışma, işyerinde tam süreli iş sözleşmesi ile yapılan emsal çalışmanın üçte ikisi oranına kadar yapılan çalışmadır.

22. 439 sayılı Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri İle İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri İle Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanunun Ek 1'inci maddesinde, ilköğretim kurumlarında görevli sınıf öğretmenlerinin aylıkları karşılığında haftada 18 saat, branş öğretmenlerinin ise haftada 15 saat ders okutmakla yükümlü olduğu hükmüne yer verilmektedir. Başvuranın ücretli öğretmen olarak yaptığı görevleri hakkında ders saati, haftalık veya aylık kaç saat ders aldığı, ücreti gibi unsurların belirlenemediği ve prime esas kazançları hesaplanırken ücret tespit edilememesi nedeniyle ilgili tarihlerdeki ücretin asgari ücret olarak esas alınarak işlem tesis edildiği anlaşılmıştır. Ancak ücretli öğretmen olarak görev yapılan sürelere ilişkin olarak; sınıf öğretmeni olarak görev yapılan süreler için haftalık çalışma süresi 12 saatten az ise kısmi süreli çalışma, 12 saat ve üzerinde ise tam süreli çalışma; branş öğretmeni olarak görev yaptığı süreler için haftalık çalışma süresi 10 saatten az ise kısmi süreli çalışma, 10 saat ve üzerinde ise tam süreli çalışma olarak kabul edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

İlgili mevzuat hükümleri, yukarıda yer verilen açıklamalar ve dosya kapsamına göre BAŞVURUNUN KABULÜNE,

Başvuranın 1994-1995 tarihleri arasında Gaziantep Ortaokulunda ücretli öğretmen olarak yerine getirdiği hizmetlerinin tespiti amacıyla yapılan denetimin tekrarlanarak başvuranın branş bilgisinin tespit edilmesi ve yapılan tespit sonucuna göre ücret karşılığı ders görevi verilen ve başvuranın sınıf öğretmeni olarak görev yaptığı dönemler için haftalık 12 ders saati ve üzerinde, branş öğretmeni olarak görev yaptığı dönemler için haftalık 10 ders saati ve üzerinde hizmette bulunduğu dönemlerinin prim ödeme gün sayısının tam süreli çalışmaya göre hesaplanarak gerekli işlemlerin yapılması hususunda SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA TAVSİYEDE BULUNULMASINA,

6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 20'nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, bu karar üzerine tesis edilecek işlemin otuz gün içinde Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna,

Kararın BAŞVURANA, SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA tebliğine,

Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisi'nce karar verildi.

Kamu Denetçiliği Kurumunun (Ombudsmanlık) 06/03/2024 tarih ve 2024/2596-S.24.4174 sayılı kararını bilgisayarınıza indirmek için tıklayınız.

Ahmet KANDEMİR