Mülakatta net cevabı olan sorulara 'farklı puan' verilemez

Net cevabı olan sorulara komisyon üyelerince farklı puan verilmesi iptal nedeni sayıldı.

Net cevabı olan sorulara "farklı puan" verilemez

332 no'lu soru zarfında yer alan 4 soruya cevap verdiği, birinci sorunun genel kültür sorusu, kalan 3 sorunun ise alan bilgisi ve becerisine ilişkin olduğu, birinci sorunun (10) puan, diğer üç sorunun (50) puan üzerinden değerlendirildiği, birinci soruya (+) ikinci soruya (-) üçüncü ve dördüncü soruya (yarım) şeklinde değerlendirmeler yapıldığı, söz konusu tutanaklar incelendiğinde; genel kültür sorusunun "Türkiye'nin en büyük kütüphanesi hangisidir? Hangi yıl açılmıştır?" şeklinde olduğu davacının verdiği cevap değerlendirilmek suretiyle komisyon tarafından sırasıyla 10, 6, 10, 10, 9 puan takdir edildiği, diğer alan bilgisi sorularının ise topluca değerlendirilerek 15, 35, 10, 30, 20 puan takdir edildiği görülmüştür.
Danıştay'ın yerleşik içtihatlarında sıklıkla vurgulandığı üzere idarece yapılacak sözlü sınavın yargısal denetime elverişli olacak şekilde yapılması gerektiği, objektif ve hukuka uygun olarak soruların ve cevap anahtarının önceden hazırlanması, verilecek puanların bağımsız olarak kayıt altına alınması gerektiği açıktır.
Bu durumda, davacıya sorulan genel kültür ve genel yetenek sorusunun net bir cevabı olmasına rağmen "6" ile "10" arasında değişen puanlar verildiği, mesleki bilgiyi ölçen soruların ise topluca değerlendirildiği ve sorulan cevap anahtarının dosyada bulunmadığı hususları göz önüne alındığında, objektif olarak yapılmadığı sonucuna varılan sözlü sınavda hukuka uyarlık bulunmamıştır.

İlan edilen kadrolara yeterli kazanan olması, idareyi atamaya zorlama nedeni olmaz

Hukuka uygun şekilde yapılan sözlü sınav neticesinde başarısız olarak değerlendirilen davacının ilan edilen pozisyona atanması mümkün olmadığından, Bilecik İli için 4 kişilik kadro açıklanmasına rağmen 2 kişilik kadronun boş bırakılarak, davacının atamasının yapılmamasına ilişkin işlemde de hukuka aykırılık görülmemiştir.

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No: 2024/2207
Karar No: 2025/575

İSTEMİN KONUSU:
... Bölge İdare Mahkemesi... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Kültür ve Turizm Bakanlığı taşra teşkilatında, 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi kapsamında çalıştırılmak üzere, 465 adet kütüphaneci alımına yönelik olarak 30/05/2022-10/06/2022 tarihleri arasında gerçekleştirilen sözlü sınava Bilecik İli için katılan ancak başarısız sayılan davacı tarafından; sözlü sınavın tamamının, başarısız sayılması işleminin, bu işleme karşı yaptığı itirazın reddine ilişkin... tarih ve... sayılı işlemin ve Bilecik İli için 4 kişilik kadro açıklanmasına rağmen 2 kişilik kadronun boş bırakılarak atamasının yapılmaması işleminin iptali ile yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının hak ediş tarihlerinden itibaren yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:
...İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; 30/05/2022 tarihinde sözlü sınava giren davacının çekmiş olduğu 332 numaralı sorulara verdiği cevaplar dikkate alınarak takdir edilen puanların değerlendirme ve gerekçelerin birbiriyle uyumlu olduğu ve usulüne uygun icra edilen sözlü sınavda mevzuatta aranan tüm hususların yerine getirildiği görülmekte olup, davacının 65 puan verilmek suretiyle sözlü sınavda başarısız sayılmasına ilişkin işlem ve sınav sonucuna yaptığı itirazın reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı; öte yandan, hukuka uygun şekilde yapılan sözlü sınav neticesinde başarısız olarak değerlendirilen davacının ilan edilen pozisyona atanması mümkün olmadığından, Bilecik İli için 4 kişilik kadro açıklanmasına rağmen 2 kişilik kadronun boş bırakılarak, davacının atamasının yapılmamasına ilişkin işlemde de hukuka aykırılık görülmediği; dolayısıyla, yoksun kalınan özlük ve parasal hakların hak ediş tarihlerinden itibaren yasal faiziyle ödenmesi isteminde isabet bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
... Bölge İdare Mahkemesi... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu belirtilerek, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:
Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Kültür ve Turizm Bakanlığı taşra teşkilatında, 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi kapsamında çalıştırılmak üzere, 465 adet kütüphaneci alımına yönelik olarak 30/05/2022-10/06/2022 tarihleri arasında gerçekleştirilen sözlü sınava Bilecik İli için katılan ancak başarısız sayılan davacı tarafından; sözlü sınavın tamamının, başarısız sayılması işleminin, bu işleme karşı yaptığı itirazın reddine ilişkin... tarih ve... sayılı işlemin ve Bilecik İli için 4 kişilik kadro açıklanmasına rağmen 2 kişilik kadronun boş bırakılarak atamasının yapılmaması işleminin iptali ile yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının hak ediş tarihlerinden itibaren yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle temyizen incelenen bu dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın "Sınav Şartı" başlıklı Ek 2. maddesinde; kamu kurum ve kuruluşlarınca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrasına göre; (a), (b) ve (c) bendlerinde belirtilen yöntemlerden biri ile sözleşmeli personel istihdam edebilecekleri kurala bağlanmış, (c) bendinde de; bu Esaslar'a ekli 3 sayılı cetvelde unvanları belirtilen sözleşmeli personel pozisyonlarına KPSS (B) grubu puan sırasına konulmak kaydıyla alım yapılacak her bir unvan için boş bulunan sözleşmeli personel pozisyonunun on katına kadar aday arasından ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınav başarısı sırasına göre yapılacak yerleştirme yöntemlerinden herhangi biri ile sözleşmeli personel istihdam edilebileceği belirtilmiş, aynı maddenin devamında ise "Kültür ve Turizm Bakanlığında bu Esaslar kapsamında istihdam edilmek üzere alınacak mimar, mühendis, şehir plancısı, diğer teknik hizmet personeli, arkeolog, kütüphaneci, müze araştırmacısı, tekniker ve teknisyen unvanlı sözleşmeli personel, yukarıdaki hükümlere bağlı olmaksızın KPSS (B) grubundan yetmiş ve üzeri puan alanlardan puan sırasına konulmak kaydıyla alım yapılacak her bir pozisyon sayısının üç katına kadar çağırılacak adaylar arasından, anılan Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınav sonucuna göre çalıştırılır.
" hükmüne, ikinci fıkrasında; "Kamu kurum ve kuruluşları, ÖSYM Başkanlığı tarafından yapılan merkezi yerleştirme suretiyle alınanlar haricinde, istihdam edilecek sözleşmeli personele ilişkin olarak, boş sözleşmeli personel pozisyon unvan ve sayısını, bu pozisyonlarda istihdam edileceklerde aranacak nitelikleri, pozisyonlara yapılacak yerleştirme usulünü, sınavla alınacaklarda sınavın yeri, tarihi, türü, konuları ile diğer hususları yerleştirme veya sınav tarihinden en az onbeş gün önce Türkiye çapında yayımlanan yüksek tirajlı gazetelerden birinde ve varsa resmi internet sitelerinde ilan ederler." hükmüne, üçüncü fıkrasında da; "Sınav veya yerleştirme başvurularının incelenmesi, gerçekleştirilmesi, sonuçlarının tespiti ile yerleştirilen adayların ilan edilen niteliklere uygunluğundan kurumlarca teşkil edilecek komisyon sorumludur. Komisyon; ilgili kurum veya kuruluşun atamaya yetkili amirinin veya görevlendireceği birim amirinin başkanlığında, personel işlerinden sorumlu birim yöneticisi ve atamaya yetkili amir tarafından görevlendirilecek üç üye olmak üzere toplam beş kişiden teşekkül eder." hükmü öngörülmüştür.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Sözleşmeli Personel Alım Usul ve Esasları'nın "Sözlü sınav" başlıklı 14. maddesinde " (1) Sözlü sınava; yazılı sınav yapılması halinde, yazılı sınavda başarılı olan adaylar yazılı sınavdaki başarı sırasına göre, sadece sözlü sınav yapılması halinde ise Bakanlıkça belirlenen KPSS (B) puan türünden puanı en yüksek adaydan başlamak üzere yapılan sıralamaya göre atama yapılacak pozisyon sayısının en fazla üç katı kadar aday çağrılır. Son sıradaki aday ile eşit puana sahip adaylar da sınava çağrılır.
(2) Sözlü sınavda adaylar; a) Yazılı sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi, sadece sözlü sınav yapılması halinde pozisyon unvanına ilişkin mesleki bilgi düzeyi, b) Kavrama, muhakeme etme, özetleme ve ifade etme yeteneği, c) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu, ç) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı, d) Genel yetenek ve genel kültürü, e) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı, yönlerinden ayrı ayrı puan verilmek suretiyle değerlendirilirler.
(3) Adaylar, sınav komisyonu tarafından ikinci fıkranın (a) bendi için elli puan, diğer bentlerde yazılı özelliklerin her biri için onar puan üzerinden değerlendirilir ve verilen puanlar ayrı ayrı tutanağa geçirilir. Bunun dışında sözlü sınav ile ilgili herhangi bir kayıt sistemi kullanılmaz. Sözlü sınavda başarılı sayılmak için, Giriş Sınavı Komisyonu başkan ve üyelerinin yüz tam puan üzerinden verdikleri puanların aritmetik ortalamasının en az yetmiş olması şarttır." düzenlemesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; sözleşmeli kütüphaneci alımı sözlü sınavında, her bir adaya dört soru sorulacağı, genel kültür sorusu olan birinci sorunun (10) puan, doğrudan alan bilgisini içeren ikinci ve üçüncü soruların (10)'ar puan, detaylı alan bilgisini içeren dördüncü sorunun ise (30) puan değerinde olacağı ve bu sorunun aynı zamanda adayın genel kültürü, muhakeme yeteneği, teknolojiye yatkınlığı, temsil kabiliyeti ve ikna kabiliyetinin de ölçülmesi noktasında değerlendirilmesine karar verildiği, kalan 40 puanın ise; Kavrama, muhakeme etme, özetleme ve ifade etme yeteneği (10 puan), Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu (10), Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı (10), Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı (10) şeklinde belirlendiği, 30/05/2022 tarihinde gerçekleştirilen sözlü sınavda davacının çekme suretiyle belirlediği 332 no'lu soru zarfında yer alan 4 soruya cevap verdiği, birinci sorunun genel kültür sorusu, kalan 3 sorunun ise alan bilgisi ve becerisine ilişkin olduğu, birinci sorunun (10) puan, diğer üç sorunun (50) puan üzerinden değerlendirildiği, birinci soruya (+) ikinci soruya (-) üçüncü ve dördüncü soruya (yarım) şeklinde değerlendirmeler yapıldığı, söz konusu tutanaklar incelendiğinde; genel kültür sorusunun "Türkiye'nin en büyük kütüphanesi hangisidir? Hangi yıl açılmıştır?" şeklinde olduğu davacının verdiği cevap değerlendirilmek suretiyle komisyon tarafından sırasıyla 10, 6, 10, 10, 9 puan takdir edildiği, diğer alan bilgisi sorularının ise topluca değerlendirilerek 15, 35, 10, 30, 20 puan takdir edildiği görülmüştür.
Danıştay'ın yerleşik içtihatlarında sıklıkla vurgulandığı üzere idarece yapılacak sözlü sınavın yargısal denetime elverişli olacak şekilde yapılması gerektiği, objektif ve hukuka uygun olarak soruların ve cevap anahtarının önceden hazırlanması, verilecek puanların bağımsız olarak kayıt altına alınması gerektiği açıktır.
Bu durumda, davacıya sorulan genel kültür ve genel yetenek sorusunun net bir cevabı olmasına rağmen "6" ile "10" arasında değişen puanlar verildiği, mesleki bilgiyi ölçen soruların ise topluca değerlendirildiği ve sorulan cevap anahtarının dosyada bulunmadığı hususları göz önüne alındığında, objektif olarak yapılmadığı sonucuna varılan sözlü sınavda hukuka uyarlık bulunmamıştır.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, kesin olarak, 05/02/2025 tarihinde, oyçokluğuyla karar verildi.