Gıda satın alınırken dikkat edilmesi gerekenler
Gıda Maddesi satın alırken öncelikle tam olarak ne satın almak istediğinize karar verin. Örneğin bir meyve içeceği alacaksınız. Peki, bu nasıl bir içecek olacak; meyve suyumu, meyve nektarımı yoksa meyve aromalı içecek mi? Her ne kadar bu gıda maddelerinin ambalajları size kendilerinin meyve suyu olduğunu anlatmak istiyor olsa da içerdikleri meyve oranları farklıdır. Ambalaj üzerindeki şekillere aldanmamak gerekir.
Ne almak istediğinize karar verdikten sonra dikkat etmeniz gerek noktalar;
Etiket bilgileri dikkatli bir şekilde kontrol edilmelidir. Ürünün etiketinde gıda maddesi tanımlanmasına dikkat edilmeli ve içindekiler kısmı incelenmelidir. Almak istediğiniz ürün ile ambalaj üzerinde yazan ürünün ismi aynı mı bunu mutlaka kontrol edin. Ambalaj üzerinde okunmayacak derece küçük yazılarla yazılmış olan ürün isimleri sizce neden böyle yazılıyor? Tüketiciden neler saklanmak isteniyor? Bunları düşündüğünüzde her halde cevabını bulmanız zor olmayacaktır. Ambalaj üzerinde bir meyveyi görerek onun meyve suyu olduğuna aldanmayın ya da dondurma ambalajında dondurma şeklini gördüğünüzde onun dondurma olduğuna inanmayın bunun gibi sayısız örnek verilebilir. Tüketicileri kandırmanın kolay olduğunu zanneden bu zihniyetleri ortadan kaldırmanın tek yolu BİLİNÇLİ TÜKETİCİ olmaktır.
Üretim izni ya da ithalat iznine dikkat edin. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nca verilen Üretim izni tarih ve numarasının, ürün ithal edilmiş ise Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın ithalat izin tarih ve numarasının etikette yazıyor olmasına dikkat edin. Bazı etiketlerde Tarım ve Köyişleri Bakanlığının ?? üretim izni tarihli ??..numaralı izni ile üretilmiştir gibi bir ibareyle karşılaşabilirsiniz. Bu sizi yanıltmasın eğer üretim izin tarihi ve numarası yok ise o yazının hiçbir anlamı yoktur.
Son tüketim tarihini kontrol edin. Gıda maddesinin ambalajı üzerindeki son kullanma tarihi ve raf ömrü dikkatli bir şekilde okunmalıdır. Son tüketim tarihi geçmiş ürünler alınmamalı ve satıcı uyarılmalıdır. Ambalaj üzerinde iki tane son kullanma tarihi veya üretim tarihi olması, okunmayacak derece de silik son kullanma tarihlerinin olduğu gıda maddeleri alınmamalıdır. Son tüketim tarihi geçmiş veya üretim izni olmayan ürünleri satan iş yerlerini Tarım İl Müdürlüğüne bildiriniz. Gıda ile ilgili her türlü şikâyetlerinizi http://www.kkgm.gov.tr/mail/gida.asp bu linki kullanarak gönderebilirisiniz.
Ambalajı kontrol edin. Bozulmuş, bombaj yapmış, şişmiş, delinmiş, sızma yapmış ve çöküntüye uğramış ambalajlarda bulunan ürünler kesinlikle alınmamalıdır. Bunlar fiziksel etki ya da mikroorganizma faaliyeti sonucu oluşmuş olabilir. Bu yüzden bu tarz ambalajlı ürünler alınmamalıdır.
Muhafaza şartlarını kontrol edin. Etiket üzerindeki uyarılara dikkat edilmeli ve her ürünün kendine uygun muhafaza şartlarında ( ısı, ışık, nem vb?) satışa sunulup sunulmadığı kontrol edilmelidir.
Ürünün satıldığı rafların sıcaklığına dikkat edin. Buzdolabı ve derin dondurucuda muhafaza edilen gıda maddeleri uygun şartlarda soğutulmalıdır. Dondurulmuş ürünlerde soğuk zincirin kırılmamasına dikkat edilmelidir. Dondurulmuş gıdaların alınması alış verişin sonunda yapılmalıdır. Dondurma ve diğer dondurulmuş gıdalarda çözülüp donma durumunu gösteren şekil bozukluğu fark edilen ürünler alınmamalıdır.
Dökme olarak, orijinal ambalajından çıkarılmış, satın alınan gıdaların etiket bilgileri ( son kullanma tarihi, üretici firma vb? ) mutlaka istenmeli ve kontrol edilmelidir. Doğrudan ve çapraz bulaşmanın önlenmesi izlenebilirliğin sağlanması amacıyla mümkün olduğu kadar orijinal ambalajlı ürünler tercih edilmelidir.
Peki, biz bu kadar kontrolü yaparken bu işten sorumlu, bu denetimleri gerçekleştirmesi gereken, Bakanlık ne yapacak diye aklınıza bir soru daha gelebilir. Bu sorunun cevabını sizlere bırakıyorum??
Servet KARDOĞAN
Gıda Mühendisi