Bilgisayarlı adalet yargının hızını artırdı

Adalet Bakanlığı'nca pilot bölgelerde uygulanmaya başlanan Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP), adalet sisteminin en büyük sorunu olan gecikmeyi ortadan kaldıracak. Projenin pilot olarak uygulandığı Ankara'da, şimdiye kadar 7 personel tarafından tutulan savcılık hazırlık defteri kayıt işlemleri, bilgisayar programı sayesinde bir görevli tarafından yapılıyor.

Daha önce aylarca süren yazışmaların süresi de kısaldı. Zaman zaman müfettiş raporlarına da yansıyan, ?aynı binada yer alan iki mahkeme arasındaki evrak alışverişinin 1 yıl sürmesi? gibi şikayetler ortadan kalkmaya başladı. Adalet Bakanlığı Müsteşarı Fahri Kasırga, yaklaşık 4 yıldır çalışmaları süren UYAP'ın geldiği aşama ve uygulamada sağlanan ilerleme hakkında Zaman'a bilgi verdi. UYAP'ın Ankara Adliyesi'ndeki pilot mahkemelerinden Ankara 10. Asliye Ceza Mahkemesi'nin hakimi İbrahim Ekdemir, daha önce birkaç gününü alan yargı faaliyetlerini UYAP'ın sağladığı imkanlar sayesinde 2 saat gibi kısa bir sürede bitirdiğini vurguluyor. Projeyi başlattıkları için Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi'ne teşekkür yazısı gönderen Ekdemir, "Günde 70 dosya ile çıktığım duruşmada 21 dosyanın gerekçeli kararının yazımı da dahil tüm işlemleri 2 saatte bitirebiliyorum." diyor.

Daha önce 2 saat süren mahkeme kalemindeki infaz işlemleri de bilgisayarla 8 kat hızlanarak 15 dakikaya inmiş.

Müsteşar Fahri Kasırga, ilk uygulamalardan başarılı sonuçlar alındığını vurguladı. Projenin 30 pilot bölgede test edilmeye başlandığını anlatan Kasırga, sistemi Türkiye geneline yaygınlaştırmayı amaçladıklarını belirtti. Kasırga, Anayasa'da vurgulandığı gibi "davaların en az giderle ve mümkün olan süratle sonuçlandırılmasının yargının görevi" olduğuna dikkat çekerek, UYAP'ın, Türkiye genelinde uygulanmasıyla yargıda büyük bir tasarruf sağlanacağını söyledi. Projenin maliyetinin 90 milyon dolar olduğunu belirten Kasırga, UYAP'a harcanan paraların yapılan tasarruflarla şimdiden finanse edilmeye başlandığını dile getirdi.

Davaların uzamasına yol açan sorunların başında nüfus, sabıka kaydı, tapu sicili gibi resmi yazışmalar yoluyla istenen bilgilerin gecikmesi geliyor. Müsteşar Kasırga, UYAP'ın yargıya getireceği yenilikler konusunda şunları söyledi: "UYAP'la Nüfus Müdürlüğü, Emniyet gibi diğer bazı kurumların bilgi sistemleri arasında entegrasyon sağlanmasıyla birlikte nüfus, sabıka, tapu kayıtları ve mahkeme kararlarının davanın açıldığı anda getirtilmesi sağlanacak. Duruşma sırasında dahi mevzuata erişim, istinabe, talimat ve yazışmaların elektronik ortamda yapılması, ülke çapında hukuki tartışma ortamı oluşturacak. Hazırlık soruşturması aşamasında güvenlik güçleri ile haberleşme ve işbirliği sağlıklı bir şekilde yapılacak, delillerin hızlı bir şekilde toplanmasının önündeki aksaklıklar tamamen ortadan kalkacak."

Kasırga'nın verdiği bilgilere göre proje, cumhuriyet savcılığı, yargılama ve infaz işlemlerinin bilgisayar aracılığıyla yapılmasını sağlayacak şekilde tasarlanmış. Ayrıca bilgisayarlara yerleştirilen Karar Destek Sistemi yoluyla hakimin karar verebilmesi için gerekli her türlü doküman da sistemde var. Davalar tek celsede bitirilebilecek. UYAP'ın getireceği kolaylıklardan avukatlar ve vatandaşlar da yararlanabilecek. Avukatlar mahkemeye gitmeden dava açabilecek. Vatandaşlar da duruşma günlerini adliyeye gitmeden internetten öğrenebilecek.

zaman