Toprak Koruma Kurulu adlı yeni bir kurul kuruluyor
Hükümet, toprak varlığının yoğun ve yaygın bir şekilde kaybolmasına neden olan yasal boşluğu doldurmak için ve tarımın en önemli girdilerinden olan toprağın, tarımın diğer konularıyla birlikte ele alınmasını ve hizmetlerin bütünlük içinde yürütülmesini sağlamak, arazilerin ekonomik ve ekolojik kazanımlar gözetilerek planlı kullanım ilkelerini belirlemek amacıyla 'Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanun Tasarısı'nı TBMM'ye gönderdi. Kanunla gecekondulaşmanın da önüne geçilecek. Bu araziler üzerine gecekondu yapanlara, proje uygulayanlara ağır cezalar geliyor.
28 maddelik kanun tasarısıyla Toprak Koruma Kurulu oluşturuluyor. Yasayla topraklar 'arazi', 'tarım arazisi', 'mutlak tarım arazisi', 'özel ürün arazisi', 'dikili tarım arazisi', 'marjinal tarım arazisi', 'yeter büyüklükte tarımsal arazi parseli', 'yeter gelirli tarımsal işletme', 'tarım dışı alanlar', 'sulu tarım arazisi' gibi bölümlere ayrılıyor. Tasarıya göre, toprak koruma kurulu her ilde valinin veya görevlendireceği bir vali yardımcısının başkanlığında, ildeki tarımdan sorumlu birim amiri tarafından başkan yardımcılığı ve sekreterle hizmetleri görevi yürütmek üzere, ilde plan yapma yetkisine sahip kamu kurum ve kuruluşlarından 3 birim ve Maliye Bakanlığının ildeki üst düzey temsilcileri ile tarımsal planlamalar ve toprak koruma konularında ulusal ölçekte faaliyette bulunan meslek veya sivil toplum kuruluşlarının yerel temsilcilerinden 3 kişiden oluşacak.
Kurulun gündeminde bulunan araziler DSİ Genel Müdürlüğü'nün proje alanına veya 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanununa göre uygulama alanı ilan edilen yerlerden ise bu alanlarda uygulama yapan birimin yetkili temsilcisi de Kurul'a dahil edilecek.
KURULUN GÖREVLERİ
Kurul, arazi kullanılan tüm faaliyetlerde, arazinin korunması, geliştirilmesi ve verimli kullanılmasına yönelik inceleme, değerlendirme ve izleme yapacak. Ortaya çıkan olumsuzlukları belirleyecek. Toprak korumayı ve bununla ilgili sorunları giderici önlemler alacak, geliştirecek, uygulamasını sağlamak üzere görüş oluşturacak. Arazi kullanımını gerektiren tüm girişimleri yönlendirmek üzere yerel plan veya projelerin uygulanması amacıyla takip yapacak. Toprak koruma önlemlerinin yerine getirilmesi sürecini, yerel ölçekte izleyecek, değerlendirecek ve çözümleyici öneriler geliştirecek. Hazırlanacak toprak koruma ve arazi kullanım planları doğrultusunda, yerel ölçekli yıllık iş programları için görüş oluşturacak ve uygulamaya konulmasını takip edecek. Kanunla verilen diğer görevleri yapacak.
Tasarıya göre mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri, dikili tarım arazileri ile sulu tarım arazileri tarımsal üretim dışında kullanılamayacak. Ancak alternatif alan bulunamaması ve Kurulun uygun görmesi halinde savunmaya yönelik stratejik ihtiyaçlar, doğal afet sonrası ortaya çıkan yerleşim yeri ihtiyacı, petrol ve doğalgaz arama ve işleme faaliyetleri, ilgili bakanlık tarafından kamu yararı kararı alınmış madencilik faaliyetleri, bakanlıkca kamu yararı kararı alınmış yatırımlar için bu arazilerin amaç dışı kullanım taleplerine toprak koruma projelerine uyuması kaydı ile bakanlık tarafından izin verilecek.
Tasarıya göre, yasada belirlenen çerçevelere uymayanlara önce uyarma, ardından arazinin eski haline döndürülmesi ve tahsilin zararı veren tarafından karşılanması cezası uygulanacak. Ayrıca araziye zarar verenlere, tahrip edilen mutlak tarım arazilerinin her metrekaresi için 1 YTL, özel ürün ve dikili tarım arazilerinin her metre karesi için 75 Yeni Kurul, marjinal tarım arazilerinin her metrekaresi için 50 Yeni Kuruş idari para cezası verilecek.
GECEKONDULARA AF YOK
Arazi kullanımı için izinsiz işe başlanılmış ise ve çalışmalar devam ediyorsa, valilik işi tamamen durduracak. Yapılan iş tamamlanmışsa kullanıma izin verilmeyecek. Kullanılan arazi tarım dışı amaçlı kullanıma uygun yerlerden ise kullanılan alanın her metrekaresi için 1 YTL idari para cezası uygulanacak. Arazi kullanım planlarında, tarımsal amaç için ayrılmış arazilerde izinsiz yapılan bütün yapılar yıkılacak ve temizlenecek. Temizlik ve arazinin yeniden eski haline gelmesi için yapılan bütün masraflar sorumlulardan tahsil edilecek. Ayrıca zarar verilen mutlak tarım arazilerinin her metrekaresi için 2 YTL , özel ürün ve dikili alan arazilerinin her metrekaresi için 150 Yeni Kuruş, marjinal tarım arazilerinin her metrekaresi için 1 YTL idari para cezası verilecek.
Arazinin tahribine yol açanlara, koruma ve üretim yapılarına zarar verenlere önce 3 ay süre verilecek. Bu sürenin sonunda aykırı kullanımların devam etmesi durumunda yapılan işler valilikçe tamamen durdurulacak. Verilen kullanım izni iptal edilecek ve zarar verilen mutlak tarım arazilerinin her metrekaresi için 2 YTL, özel ürün ve dikili tarım arazilerinin her metrekaresi için 150 Yeni Kuruş, marjinal tarım arazilerinin her metrekaresi için 1 YTL idari para cezası verilecek. Arazinin temizlenmesi ve eski haline dönüştürülmesi için yapılacak masraflar ve verilen bu cezalar sorumlulardan tahsil edilecek. Toprak koruma projelerinin bulunmaması, yetersizliği veya zamanında gerekli tadilatların yapılmaması sonucu arazi tahribi veya toprak kayıpları söz konusu olursa meydana gelecek zararlardan, proje hazırlanmasına gerek olmadığına karar verenler, proje hazırlanmış ise projeyi hazırlayan ve onaylayan da sorumlu olacak, davalar en kısa zamanda sonuçlandırılacak.
Yasaya eklenen geçici madde ile yasa geçmişe dönük de işletilecek. Geçici madde 1'e göre 1.1.2004 tarihinden önce tarım arazilerinin gerekli izinler alınmadan tarım dışı amaçlı kullanımına açılmış ve tarımsal bütünlüğü bozmuyor ise, söz konusu arazinin istenilen amaçla kullanımı için, 6 ay içerisinde Bakanlığa müracaat edilmesi, hazırlanacak toprak koruma projesine uyulması ve tarım dışı kullanılan tarım arazilerinin her metrekaresi için 2 YTL ödenmesi şartıyla izin verilecek.
İHA