Yazı İşleri Müdürü olmak, maiyetindeki personele kendi işini yaptırmak mıdır?

Yönetmeliğin Yazı İşleri Müdürü'ne yüklediği görevler şunlardır:

1-Bir bütün olarak kalem işlerini başkan veya hâkimin tensibi ile idare etmek, kalem personeline iş bölümü yaparak işlerin düzenli ve zamanında yürütülmesini sağlamak ( Yönetmelik 1 ve 2. madde )

2-Vezne teşkilatı bulunmayan yerlerde bir işlemin yapılması için gereken harç ve masrafı almak, ( Zabıt Kâtipleri ve Mübaşirler harç ve masraf alamayacağından görevleri nedeniyle yerlerinde olmadıkları zaman iş sahiplerinin beklememesi için gereken önlemleri almak ve bu önlemleri mahkeme başkan ve hâkiminin onayına sunmak ( Yönetmelik 16 ve 17. madde ) ( Not: Vezne teşkilatı bulunan yerlerde bu iş münhasıran veznedarlara aittir )

3-Adli yardıma nail olmaya ilişkin taleplerde, ibraz edilen belgelere göre HUMK'nın 465. maddesindeki şartların bulunduğuna hâkim tarafından kanaat getirilmez ve bu hususta gereken mercilerden soruşturmaya başlanırsa, davacıya adli yardıma nail sayılmasına daha karar verilmemiş olduğunu ve bu sebeple dava dilekçesinin harçsız kabul edilemeyeceğini anlatmak (Yönetmelik 19. madde )

3-Dava dilekçesi geldiğinde yetkili ve görevli hâkim bulunmaması halinde, dilekçe üzerine başvuru tarihini yazarak doğrudan kaleme vermek ( Yönetmelik 18. madde )

4-Resmi Gazetede yayımlanan Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararlarının birer örneğinin İçtihadı Birleştirme Karar Kartonuna sıra numarası ile konulmasını sağlamak (Yönetmelik 11. madde )

4-Mahkemeye gelen yazışma evrakının mahkeme başkanı veya hâkim tarafından havalesini müteakip tevdii üzerine iş bölümüne göre gereği için görevli kâtibe vermek (Yönetmelik 26. madde ) ve takibini yapmak.

5-Taraflardan birisinin hâkimin reddi isteğini hâkime bildirmek ve dilekçenin bir örneğini karşı tarafa tebliğ etmek ve iki tarafın talep ve cevabını reddi istenilen hâkime bildirmek, hâkimin red sebeplerini kabul etmediği durumda cevabı ve dosyayı ilgili hâkime incelenmek üzere sunmak, ( Yönetmelik 27. madde, HUMK 34. madde )

6-HUMK'nın 157. maddesinde yazılı kimseler ( taraflar ve vekilleri ) dışında bir kimsenin dosyayı incelemek istemesi halinde mahkeme başkanı veya hâkimi haberdar edip izin almak (Yönetmelik 39. madde )

7-Vezne teşkilatı bulunmayan yerlerde mahkemeye verilen senet veya diğer kıymetli evrakı bu işe tahsis edilen sağlam ve emniyetli yerlerde muhafaza etmek, bu kağıtların taraflardan birince incelenmesi istendiğinde nezaret etmek ( Yönetmelik 40. madde )

8-Dosyaya sunulan belge aslının ilgilisince istenmesi halinde bir örneğini alarak dosyaya koymak ve imza karşılığında belge aslını belge sahibine vermek, iadesi istenen belge tarafların imzalarını taşımakta ise Mahkeme Başkanı veya Hâkime sorarak bunların emrine göre iş yapmak ( Yönetmelik 19. madde )

9-Mahkemelerden istenen belge örneklerini onaylayarak isteyen tarafa vermek ( Yönetmelik 43. madde, HUMK 155. madde )

10-HUMK gereğince hükmolunacak para cezalarının ve harçlarının tahsili için Vergi Dairesine Harç Tahsil Müzekkeresi yazmak ( Yönetmelik 46. madde )

11-Kararın verilmesinden itibaren ilgiliye verilen 2 aylık yasal sürenin bitiminden itibaren 15 gün içerisinde Harç Tahsil Müzekkeresini yazmak ( Harçlar Kanunu 130. madde )

12-Mahkemece verilen kararların taraflara tebliğini sağlamak ( Yönetmelik 52. madde, HUMK 392. madde )

13-Mahkeme kararı temyiz edildiğinde yasal harç ve masraf temyiz edence ödenmemişse durumu Mahkeme Başkanı veya Hâkime bildirmek ve ödenmesi için Başkan veya Hâkimce belirlenen süreyi ilgiliye yazı ile bildirmek ( Yönetmelik 53. madde, HUMK 434. madde )

14-Taşınır ve taşınmazdaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine ilişkin kararı veren hâkim tarafından görevlendirildiği takdirde satış müdürü olarak görev yapmak ( HUMK 570. madde )

15-Maiyetindeki personelin disiplin amiri olarak görev yapmak ( Adalet Bakanlığı Disiplin Amirleri Yönetmeliği )

16-Maiyetindeki personelin sicil amiri olarak görev yapmak ( Adalet Bakanlığı Merkez ve Taşra Teşkilatı Sicil Amirleri Yönetmeliği )

17-Mahkemece verilen karar aslını mahkemenin evrak mahzeninde saklamak ( HUMK 391. madde )

18-İhtiyati haciz dışındaki tedbirlerin uygulanması hususu Hâkim tarafından tevdi olunduğunda gereğini yapmak ( HUMK 106. madde )

19-Bilirkişi raporunun mahkeme kalemine verildiği tarihi rapora işaret etmek ve duruşmadan önce örneklerinin iki tarafa tebliğini sağlamak ( HUMK 282. madde )

20-Yargıtay'ca verilen kararları 15 gün içerisinde taraflara tebliğ etmek ( HUMK 442/A ve 438. maddeler )

21-Üzerlerine mühür vazedilmiş olan kilitlerin anahtarlarını mührün fekkine kadar muhafaza etmek ve anahtarı aldığını tutanağa işaret etmek ( HUMK 549. madde )

22- Kanun ve yönetmelikle yüklenmiş diğer görevler.

Yönetmeliğin Zabıt Kâtibine yüklediği görevler ise şunlardır:

1-Yazı İşleri Müdürünün tayin ve tevdi ettiği işleri görmek ( Yönetmelik 1 ve 2. madde )

2-Mahkeme defterlerinin temiz ve düzgün olarak tutulup yazılması, mahkemeye ait tüm yazışmaları vaktinde yapmak ve dava dosyalarını düzenli ve sıralı bir şekilde bulundurup saklamak ( Yönetmelik 4. madde )

3-Duruşmalara katılarak hâkimin nezareti ve emri altında tahkikat ve muhakematın cereyanını tutanağa kaydetmek, tutanakları temiz ve okunaklı olarak yazmak ve hazır bulunan hâkimle birlikte imzalamak ( Yönetmelik 30. madde, HUMK 151, 152 ve 157. madde )

4-Ara kararı gereğince yapılacak yazışma ve işlemler için tarafların ödemesi gereken miktarı, iş sahibine ve vezneye ya da yazı işleri müdürüne bildirmek, ara karar gereğinin yerine getirildiğini tutanak altına işaret ve imza etmek ( Yönetmelik 32. madde )

5-Daha önce avans olarak yatırılmış paradan ara kararı gereğini yerine getirmek üzere vezneden ya da yazı işleri müdüründen gerekli kısmını almak ve bu işi karar verilmesinden iki gün içinde yapmak ( Yönetmelik 35. madde )

6-HUMK'nın 157. maddesinde yazılı kimselerin ( her iki taraf ve vekilleri ) dosyayı incelemesine nezaret etmek ( Yönetmelik 39. madde ).

7-Mahkemece verilen ve acele işlerden sayılan nafaka takdiri, nüfus kayıtlarının düzeltilmesi ve mirasçılık belgesi verilmesi gibi davalara ilişkin kararları diğerlerinden önce ve çabuk yazmak ( Yönetmelik 49. madde ).

8-Mahkemece görevlendirildiği durumda, ihtiyati haciz dışındaki tedbirlerin tatbikini yapmak ( HUMK 106. madde ).

9-Mahkeme dışında hâkim veya naip huzuruyla yapılacak tüm işlemlerde hazır bulunmak (HUMK 154. madde ).

10-Mahkemeden önce ve gerekmesi halinde muhakemenin bitmesinden sonra dava dosyasını inceleyebilecek mahkeme üyelerine vermek ve vakti zamanında noksansız almak (HUMK 158. madde ).

11-Cevabı zamanında gelmeyen müzekkerelerin tekidini yapmak.

12- Kanun ve yönetmelikle yüklenmiş diğer görevler.

Yönetmeliğin Zabıt Kâtibine yüklediği görevlerden birinci sırada yer alan ?Yazı İşleri Müdürünün tayin ve tevdi ettiği işleri görmek ( Yönetmelik 1 ve 2. madde )? hükmü Yazı İşleri Müdürünün kendi işini Zabıt Kâtibine yaptıracağı anlamına gelmemektedir, zira bu konu 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 10. Maddesinde ?Amir, maiyetindeki memurlara hakkaniyet ve eşitlik içinde davranır. Amirlik yetkisini kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslar içinde kullanır? hükmünde açıklığa kavuşturmuştur.

Yukarıda hem Yazı İşleri Müdürünün görevlerini hem de Zabıt Kâtibinin görevlerini belirtilmiştir yönetmelikte müdürler kendi görevlerini yönetmeliğin aksi olacak şekilde Zabıt Kâtiplerine yaptırmaktırlar, bu görevleri zabıt katipleri yapmadıklarında yazı işleri müdürleri tarafından sicil notu ile tehdit edilmektedirler.

657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 10. maddesinin Amir durumunda olan devlet memurlarının görev ve sorumlulukları kısmında ?Amir, maiyetindeki memurlara hakkaniyet ve eşitlik içinde davranır. Amirlik yetkisini kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslar içinde kullanır.?, ?Amir, maiyetindeki memurlara kanunlara aykırı emir veremez ve maiyetindeki memurdan hususi bir menfaat temin edecek bir talepte bulunamaz, hediyesini kabul edemez ve borç alamaz.?hükmüne yer verilmiştir.

Bu kanun hükmüne göre, Yazı İşleri Müdürünün Zabıt Kâtibinin birinci sicil amiri olması, birinci sicil amiri olmasının kendi işini maiyetindeki personeli yaptıramayacağı belirtilmiştir. Ne var ki bu konuyu halen anlayamayan, kendi işini maiyetindeki personele yaptıran, Yazı İşleri müdürleri vardır.

İçinde bulunduğu sorunlar yetmezmiş gibi Müdürün kendi yapması gereken işi Zabıt Kâtibine yaptırmaya çalışması yanlış olduğu gibi Yazı İşleri Müdürü'nün kendi görevi dahilinde olan işi Zabıt Kâtibinin yapmaması durumunda sicil notu ile tehdit etmesi tamamen hakkaniyetle bağdaşmayan bir durumdur ve haksızlığın en önde gidenidir.

Tayin sorunu, özlük konularındaki sorunları vs. gibi bir çok sorunları hakkında bakanlıktan çözüm bekleyen Zabıt Katipleri yukarıda açıklanan Yazı İşleri Müürünün kendi işini Zabıt Kâtibine yaptırması sorunu ile alakalı Adalet Bakanlığı'nın konuya ilişkin düzenleme yapmasını beklemektedirler.

Memurlar.Net

Adalet Personeli Bölümü Editörü

' ÇOTANAK '