Başörtüsü yasağını kim kaldırır?

TÜRKİYE SAĞLIK İŞLERİ SENDİKASI GENEL BAŞKANI

Türkiye'de yaklaşık 40 yıldır devam eden başörtüsü yasağının genişletilerek sürdürüldünü söyleyen Sağlık-İş Sendikası Başkanı Başoğlu sorunu çözecek kesimi buldu.

Türkiye Sağlık İşleri Sendikası Başkanı Mustafa Başoğlu Zaman gazetesinde kaleme aldığı bir yazıda Türkiye'deki başörtüsü yasağının tarihsel geçmişini irdeledikten sonra konuyu çözüme kavuşturmak için yapılması gerekenleri şöyle dile getirdi.

Başörtüsü yasağını halk kaldırır

Ülkemizde yaklaşık 40 yıldan beri devam eden başörtüsü yasağına, sınırları genişletilerek devam edilmektedir. Bu yasak ile Anayasa'nın güvencesi altında olan eğitim hakkı başörtülüler için tamamen ortadan kaldırılmaktadır. Bu başlı başına bir Anayasa ihlalidir.

Yasak, kanun önünde eşitlik ilkesine aykırı bir şekilde uygulanmaktadır. Çünkü Anayasa hiçbir aileye, kişiye ve zümreye imtiyaz ve üstünlük tanınamayacağı kuralını getirmektedir. Okuma, çalışma, kamu hizmetine girme gibi haklardan başörtülüler yararlandırılmamaktadır. Bu açıdan bakıldığında bu da kesin bir Anayasa ihlalidir.

Bu konuda bir kanun çıkarıldığı zaman bunun Çankaya'dan geri gönderileceği gibi Anayasa Mahkemesi'ne götürüldüğünde Yüksek Mahkeme'nin 1989'da verdiği karar göz önüne alındığında böyle bir kanuni düzenlemenin iptal edileceğini göstermektedir.

Anayasa Mahkemesi'nden ayrı olarak, açılan davalar üzerine birçok mahkeme yasağı haklı bulan kararlar vermiştir. Ayrıca Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nun verdiği karar, başörtüsü hakkının laiklik ilkesi ile birlikte bağdaştırıldığı takdirde kullanılabileceğini göstermektedir. Hatta kararda laikliğin güçlendirilmesi için temel hakların sınırlandırılabileceği gibi yasağa yeni bir unsur eklenmiştir.

Ülkemizde laiklik kuralı, dünyanın diğer ülkelerinden çok farklı bir biçimde uygulanmakta ve doğrudan İslam dini ile bağlantısı kurulmaktadır. Kişilerin inançlarının gereği dini vecibelerini yerine getirmeleri halinde laikliğe zarar verecekleri biçimde değerlendirilmektedir. Oysa laikliğin kabul edildiği Fransa'da bile başörtüsü yasağı ya da laiklik anlayışı Türkiye'den çok daha yumuşak bir biçimde uygulanmaktadır. İngiltere'de ABD'de, Hollanda, Belçika İtalya ülkelerde başörtüsü yasağı, ülkemizdeki anlayışın dışında kişisel hak olarak değerlendirilmekte ve bizde olduğu gibi yasak sınırları genişletilmeyip daha çok daraltılmaktadır. Geçtiğimiz günlerde Federal Almanya'da bir mahkeme, öğretmenin başörtülü olarak sınıfa girebileceğine ve ders verebileceğine karar vermiştir. Yine Belçika'da bir işçinin başörtülü olarak çalıştırılmaması üzerine işçi, açtığı davayı kazanmanın ötesinde Kral tarafından kabul edilerek ödüllendirilmiştir. Daha birçok başka ülkede benzeri kararlar bulmak mümkündür.

Bizde Anayasa'nın 24. maddesi gereği gibi uygulandığı takdirde başörtüsü yasağı bu maddeye sığdırılamaz. Çünkü madde, hiç kimsenin inançlarından dolayı kınanıp suçlanamayacağını öngörmektedir. Oysa başörtülüler kınanmanın ötesinde suçlanarak cezalandırılmaktadırlar.

Yukarıda sıraladığım kanun ve mahkeme kararları göz önüne alındığı zaman yasağın çözümü ancak halkoyu (referandum) ile gerçekleşebilir. Anayasa'nın 175. maddesi referandum kurallarını kabul etmektedir. Bu Türkiye'de Anayasa oylamalarının dışında iki defa daha kullanılmıştır. Bunlardan birincisi 6 Eylül 1987'de eski siyasilerin (Demirel, Ecevit) yasaklarının kaldırılıp kaldırılamayacağı, ikincisi de 25 Eylül 1988'de belediye seçimlerinin erkene alınıp alınamayacağıdır. Demek ki demokrasilerde, ihtiyaç duyulduğu zaman özellikle başörtüsü konusunda olduğu gibi başka bir çözüm yolu kalmadığı yahut başka bir deyimle bütün çözüm yollarının tıkandığı bir noktada halka başvurmak ve onun düşüncesini almaktan daha normal bir yöntem bulunamamıştır.

Birçok temel özgürlüğü kişilerin elinden alan ve onları hayatı boyunca cezalandıran bir anlayışın değiştirilmesi için halka başvurmak tek çözüm yoludur. Bu nedenle başörtüsü yasağı ancak ve sadece halkoylaması ile çözülebilir.

zaman