Şahsen Özel Burs Kavramı Açıklığa Kavuştu

1- YURT DIŞI ÜCRETLERİ BELİRLENMMİŞTİR
Maddenin Eski Hali:
"Aylık Döviz:
Madde 12 - Yetiştirilmek amacıyla yurtdışına gönderilen Devlet memurları kadrolarında bırakılırlar ve (Burslu gidenlerin bir yılı aşan süreleri ile şahsen özel burs sağlayan ve bu burstan istifade etmesi için kurumlarınca kendilerine maaşsız izin verilmesi uygun görülenler hariç) aylıklarını kendi kurumlarından alırlar. Burslu gidenlerin aldıkları burs miktarı, kurumlarınca gönderilenlerin transfer edilen maaş karşılıkları gittikleri ülkede öğrencilere verilen tahsisattan az ise aradaki fark kurumlarınca kendilerine ödenir. Bu ödemenin esasları 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 79 uncu maddesinin öngördüğü yönetmelikle düzenlenir. "

Maddenin Yeni Hali:
"Aylık Madde 12 - Bu Yönetmelik hükümlerine göre yurtdışına gönderilen Devlet memurlarından;
a) Kurumlarınca açılan seçme veya yarışma sınavında başarılı olan ve Bakanlar Kurulunca kurumlar itibarıyla belirlenen kontenjan kapsamında bütçe olanaklarıyla gönderilenlere, gittikleri ülkede sürekli görevle bulunan ve dokuzuncu derecenin birinci kademesinden aylık alan meslek memurlarına ödenmekte olan yurtdışı aylığının 2/3'ü ile her türlü ödemeler dahil yurtiçi aylığının kanuni kesintilerden sonra kalan net tutarının %60'ı.
b) Kurumlarınca dış burslara dayanılarak,
1) Bakanlar Kurulunca kurumlar itibarıyla belirlenen kontenjan kapsamında gönderilmiş olanlara, burs miktarının gittikleri ülkede sürekli görevle bulunan ve dokuzuncu derecenin birinci kademesinden aylık alan meslek memurlarına ödenmekte olan yurtdışı aylığının 2/3'ünden az olması kaydıyla, aradaki bu fark ile her türlü ödemeler dahil yurtiçi aylığının kanuni kesintilerden sonra kalan net tutarının %60'ı.
2) Bakanlar Kurulunca kurumlar itibarıyla belirlenen kontenjan haricinde gönderilmiş olanlara, her türlü ödemeler dahil yurt içi aylığının kanuni kesintilerden sonra kalan net tutarının %60'ı.
ödenir.
c) Şahsen özel burs sağlayanlara sadece aylıksız izin verilir.
Bakanlar Kurulunca kurumlar itibarıyla belirlenen kontenjan kapsamında Dışişleri Bakanlığının bildirimi üzerine uluslararası kurum ve kuruluşlara bütçe olanaklarıyla gönderilenlere uluslar arası kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan her türlü ödeme, birinci fıkranın (a) bendine göre kendilerine kurumlarınca yapılan ödemeden mahsup edilir."

Değişikliğin Yorumu: 657 sayılı Kanunun 79'uncu maddesinde Bilgilerini Artırmak İçin Yabancı Memleketlere Gönderilenlerin Hak ve Yükümlülükleri açık bir şekilde düzenlenmiştir. Diğer yandan, 1982 Anayasasının 128'inci maddesinde;"Devletin, kamu iktisadî teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür. Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir."hükmü yer almaktadır. Bu hüküm çerçevesinde, Yönetmeliğe böyle bir hükmün konulmasının hukuki olmadığını düşünüyoruz. Ayrıca, Kanunda yer alan ibarelerin aynen Yönetmeliğe alınmasının nasıl bir amacı olacağını da anlamakta güçlük çekiyoruz.

2- YURTDIŞINA GİDENİN ÖZLÜK HAKLARI KONUSUNDAKİ KARMAŞIKLIK GİDERİLMİŞTİR
Maddenin Eski Hali:
"Madde 15 - Yetiştirilmek amacıyla yurt dışına gönderilecek Devlet memurlarının kademe ilerlemesi; emeklilik ve diğer bütün hak ve yükümlülükleri devam eder."

Maddenin Yeni Hali
:"Madde 15 - Bu Yönetmelik hükümlerine göre yurt dışına gönderilen Devlet memurlarının kademe ilerlemesi, emeklilik ve diğer bütün hak ve yükümlülükleri devam eder."

Değişikliğin Yorumu: Maddenin değişiklikten önceki halinde sadece yetiştirilmek amacıyla yurt dışına gönderilenlerin emeklilik ve diğer bütün hak ve yükümlülüklerinin devam edeceği gibi bir anlam çıkmaktaydı ve 657 sayılı Kanunun 79'uncu maddesine açıkça aykırıydı. Çünkü, 79'uncu maddede "Bunların kademe ilerlemesi; emeklilik ve diğer bütün hakları ve yükümlülükleri devam eder."hükmü yer almaktadır. Bu değişiklikle Yönetmelik Kanuna uygun hale getirilmiştir.

3- BİLGİ BANKASI OLUŞTURULACAK
Maddenin Eski Hali:
"Madde 18 - Kurumlarınca önceden tespit edilen zamanlarda Devlet memurları, gördükleri eğitim veya öğretim niteliği ve süresine göre hazırlayacakları çalışma raporlarını dış memleketlerde kendilerini denetleyen makamlara vermek ve bu makamlar da görüşlerini eklemek suretiyle aldıkları raporları, memurların mensup oldukları kurumlara yollamak zorundadırlar."

Maddenin Yeni Hali:
"Madde 18 - Yurt dışına gönderilen Devlet memurları aşağıdaki şekilde ilgili makamları bilgilendirmek ve çalışma raporu düzenlemek zorundadır.
a)Yurt dışına gönderilen memurlar, yabancı ülkelere intikal ettikleri tarih itibariyle bir ay içinde, kimlik ve memurlukla ilgili bilgiler ile eğitim veya öğrenim görecekleri yer, konu ve çalışmalarıyla ilgili bilgileri, varsa kurumlarının yurt dışındaki ihtisas birimi ile en yakın dış temsilcilik amirliğine bildirirler.
b) Memurlar, çalışmalarına ilişkin bilgileri program süresinin bitiminde rapor şeklinde (a) bendinde belirtilen makamlara intikal ettirmekle yükümlüdürler.
Ayrıca, yurt dışına gönderilen memurun hazırlamış olduğu eğitimle ilgili raporların bir örneği, göreve başladığı tarihi takip eden 3 ay içerisinde ilgili kurumca Devlet Personel Başkanlığına gönderilir."

Değişikliğin Yorumu: Bu değişiklikle çalışma raporlarının sunumunda daha sistemli bir yapıya gidilmesi hedeflenmiş ve Devlet Personel Başkanlığına raporların bir örneğinin gönderilmesi sağlanarak bir bilgi bankası oluşturulmaya çalışılmıştır. Aynı zamanda bu raporların toplu bir değerlendirilmesi de söz konusu olacaktır. Bu işi bu Başkanlığın nasıl yapacağını doğrusu merak ediyoruz. Bu işin başarılması halinde yurt dışına kimin niçin gittiği de belirgin bir şekilde anlaşılacaktır.

4- YURTDIŞINDAN DÖNEN MEMUR, EĞİTİM GÖRDÜĞÜ KONUDA ÇALIŞTIRILACAK
Maddenin Eski Hali:
" Madde 21 - Eğitim amacıyla yurtdışına gönderilen Devlet Memurları, sürelerinin bitiminde yol süresi hariç olmak üzere 15 gün içinde görevlerine dönerler.
Bu sürenin bitiminde, özürsüz olarak görevlerine başlamayanlar görevlerinden çekilmiş sayılırlar ve haklarında yukarıdaki madde hükmü tatbik olunur."

Maddenin Yeni Hali:
"Madde 21 - Yurt dışına gönderilen Devlet memurları, tabi tutuldukları program sürelerinin bitiminde yol süreleri hariç olmak üzere, (15) gün içinde görevlerine dönerler. Bu sürenin bitiminde, özürsüz olarak görevlerine başlamayanlar hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
Yurt dışı eğitimini tamamlayanlar, göreve başlamalarını müteakip gördüğü yurt dışı eğitiminin konusuyla ilgili alanda en az eğitim süresi kadar çalıştırılır."

Değişikliğin Yorumu: Bu değişiklikle getirilen en önemli değişiklik yurt dışı eğitimini tamamlayanların, göreve başlamalarını müteakip gördüğü yurt dışı eğitiminin konusuyla ilgili alanda en az eğitim süresi kadar çalıştırmalarıdır. Çünkü, uygulamada yurt dışı eğitim sonrasında eğitimle hiç alakalı olmayan birimlerde çalışıldığı yada çalıştırıldığı görülmektedir. Bu nedenle bilgi birikiminin doğru yerde kullanılmasının amaçlanmasını takdirle karşılıyoruz. Bu ülkenin bilgi savurganlığına asla ve asla tahammülü yoktur. Bu düzenlemenin önemli bir adım olduğu kanaatindeyiz.

5-ŞAHSEN ÖZEL BURS NEDİR?
Maddenin Eski Hali: Yeni bir düzenlemedir.

Maddenin Yeni Hali:
" Ek Madde 1 - Şahsen özel burs, memurun şahsi girişimleri sonucunda;
a) Yükseköğretim Kurulunca yabancı memleketlerin uygun görülen üniversite, yüksekokul, enstitü, eğitim merkezleri ve diğer öğretim kuruluşlarından veya Başbakanlıkça uygun görülen yurt dışındaki dernek, vakıf veya meslek teşekkülü niteliğindeki kuruluşlardan,
b) Uluslararası resmi kuruluşlardan,
bu Yönetmeliğin amacına göre temin ettiği burslardır.
Şahsen özel burs sağlayan memurlara iki yıla kadar aylıksız izin verilebilir. Gerekirse bu süre bir katına kadar artırılabilir.
Şahsen özel burs sağlayan memurlara, burs verilme konusuyla ilgili dalda dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olması kaydıyla, bu Yönetmeliğin 6, 8, 10, 11, 18, 19, 21 ve 23 üncü maddesi hükümleri uygulanır."

Değişikliğin Yorumu: Bu düzenlemeyle önemli bir boşluk ortadan kaldırılmıştır. Şahsen özel burs kavramı belirsizlik arzetmekteydi ve değişik yorumlar yapılmasına yol açmaktaydı. Bu düzenlemeyle bu sorun giderilmiştir.

6- TEBLİĞ HÜKMÜ YÖNETMELİĞE YAZILDI
Maddenin Eski Hali: Yeni bir düzenlemedir.

Maddenin Yeni Hali:
" Ek Madde 2 - Bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesi çerçevesinde bütçe olanaklarıyla yurt dışına gönderilecekler için kurumlara ayrılan kontenjanlar, kontenjanlarda belirtilen ülkeler dışında kullanılamaz. Kontenjanların 4'üncü madde çerçevesinde kurumlara tahsis edilen dış burslarla aynı konuda olması halinde, ayrılan kontenjanlar dış bursların düşülmesi suretiyle kullanılır. Kurumlarca sağlanan dış burslar veya ilgili memurca sağlanan şahsen özel burslar, kurumlara o yıl için herhangi bir kontenjan ayrılmamış ise, Devlet Personel Başkanlığı'nca takip eden yıl için verilecek kontenjanlardan düşülmesi ve aynı Başkanlığın olumlu görüşünün alınması kaydıyla kullanılabilir.
Ancak, kurumlara tahsis edilen en az yirmi dört ay süreli kontenjanların bir yıldan az süreli dış kaynaklı burslarla aynı konuda olması durumunda yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmaz."

Değişikliğin Yorumu: Maliye Bakanlığının 129 nolu "Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği"nde; kurumların 657 sayılı Kanunun 78 ve 79'uncu maddelerine istinaden dış burslara dayanılarak yurtdışına gönderecekleri personeli belirlerken burslu gidenleri, Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen kontenjanlardan düşecekleri, kurum adına o yıl için herhangi bir kontenjan belirlenmemiş olması halinde ise, Devlet Personel Başkanlığı'nca izleyen yıl için kurum adına verilecek kontenjanlardan düşüleceği belirtilmiştir. Yine değişik Bakanlar kurulu Kararlarında Bütçe olanaklarıyla yurtdışına gönderilmek üzere tahsis alınan kontenjanların dış kaynaklı burslarla aynı konuda olması halinde, Kararname ile belirlenen kontenjanlar kurumlar tarafından aynı konudaki dış kaynaklı burslar düşülmek suretiyle kullanılır....." ifadelerine de yer verilmekteydi.

Bu değişiklikle Tebliğde yer alan hükümlerle değişik tarihlerde yürürlüğe giren Bakanlar Kurulu Kararlarında yer alan ifadelerin Yönetmeliğe konularak bazı hususların yerli yerine oturtulması sağlanmıştır. Görüleceği üzere yapılan değişiklik Tebliğle Bakanlar Kurulu Kararlarının güncellenerek sistemli hale getirilmesinden ibarettir. Bu ifadeyle yapılan değişikliği küçümsediğimizin anlaşılmasını istemeyiz.