Batık banka tasfiye memuru onay için hakim bulamıyor
Türkiye'ye 47 milyar dolar maliyet çıkaran batık bankalara ait malların tasfiyesinde memur-hakim uyuşmazlığı yaşanıyor. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) bünyesindeki icra memurları, bütün işlemleri hakim denetiminde yapmak istiyor.
Bu isteğin altında yeni çıkacak Bankacılık Yasası ile, iflas ettirilen bankalarda yapılan işlemlerin yargı denetimine tabi hale getirilmesi yatıyor. Hakimler ise, hortum yasası olarak bilinen 5020 sayılı kanunda böyle bir madde olmadığı için, talebe sıcak bakmıyor. İcra-iflas hukuku uzmanı İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Abdurrahim Karslı da memurların bu yöndeki endişelerine katılmakla birlikte, işlemler dolayısıyla gerçekten mağdur olan vatandaşların haklarını aramasının da önüne geçilmemesi gerektiğini belirtiyor.
Devlet, el koyduğu bankaları iflas ettirme yolunu nadiren kullanıyor. Bu yöntem son olarak İmar Bankası'nda kullanılmıştı. İflas Kanunu'na göre, adlî kapsamda yapılan her işlemin icra hakiminin denetimine tabi tutulması gerekiyor. Ancak fonun oluşturduğu iflas idaresi, Bankalar Kanunu kapsamında kurulduğu için arada bir boşluk oluşuyor. İflas idaresi çalışanları, İmar Bankası iflas ettirildiği için özellikle Uzanlar'ın malları konusunda yapılan tasarruflarla ilgili gerçekleştirdikleri işlemlerin daha sonra gündeme getirilmesinden çekiniyor. Memurlar, ?İleride bize bu konuda bir suçlama olursa bakın, ?usule uygun yaptım, hakime de tasdik ettirdim' deme şansımız olsun istiyoruz. Ama hiçbir hakim tasdik merci olarak bizimle muhatap olmak istemiyor. Her müracaatımızda ?Bu zaten sıkıntılı bir iş ve benim görevim dahilinde değildir.' cevabını alıyoruz.? diye dert yanıyor.
Doç. Dr. Abdurrahim Karslı, TMSF'deki özel iflas idaresinin yargı denetimine tabi olmama eksikliğinin veto edilen Bankacılık Kanunu'na yapılacak bir ekleme ile giderilebileceğini ifade ediyor. Karslı, Yapı Kredi Bankası'nın satışı için özel madde düzenlenirken böyle önemli bir hükmün gözden kaçırılmasını eleştiriyor. Karslı, ?Şimdi icra reisi yok, bütün icra hakimleri aynı seviyede. Bir de icra ve iflas dairelerini kendi aralarında taksim etmişler. Hangi hakimin hangi icra iflas işlerine bakacağı belirli. Bu özel tasfiye yapan iflas idarelerinin tasfiye usulünde hangi icra hakimliğinin görev yapacağı belli olmadığı gibi, ?iflas idaresinin işi yanlıştır' diye şikâyet etmek isteyen vatandaşın da nereye müracaat edeceği belli değil. Bu işlemlerin bir icra hakimi denetiminde yapılması lazım.? diyor. Karslı'ya göre, Fon'un oluşturduğu iflas idarelerini denetleyen mercii adliyelerdeki Adalet Komisyonu'nun belirlemesi gerek.
El konulan bankaları iflas ettirme yolu çok sık kullanılmıyor. Temmuz 2003'te iflas ettirilen İmar Bankası dışında bu konuda tarihte iki örnek daha var. TYT Bank ile Marmara Bank. Bu iki bankanın da tasfiye işlemleri hâlâ sürüyor. İmar Bankası'nın tasfiye işlemleri de Fon'un talebi üzerine İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce iflas ettirilmesinden sonra başladı.
Konu ile ilgili olarak görüşlerine başvurduğumuz TMSF yetkilileri, ?4389 sayılı Bankalar Kanunu ile 2004 sayılı İİK hükümlerine göre yürütülmekte olan tasfiyede, iflas idaresinin aldığı bütün kararlar ile yapmış olduğu bütün muamelelerin yargısal denetime tabi olduğu tartışmasızdır.? şeklinde açıklamada bulundu. Açıklamada, bu işlemlere karşı ilgililerin şikâyet ve itirazı vaki olduğunda, yetki ve görevin Nöbetçi İcra Hakimliği'nde olduğunun ?düşünüldüğü?ne vurgu yapıldı. Bankalar Kanunu'na göre başlayan tasfiyenin İİK hükümlerine göre de devam ettiğine dikkat çeken yetkililer, 5387 sayılı Bankacılık Kanunu tasarısında iflas prosedüründeki hakim ve yargı denetimine ilişkin hüküm bulunmasına ihtiyaç olmadığı, konu ile ilgili hükümlerin İcra İflas Kanunu'nda yer aldığı görüşü dile getirildi. 8 Haziran 2005'teki iflas kararının ardından İmar Bankası'nın tasfiye işlemleri için kanun çerçevesinde bir idare oluşturuldu. Söz konusu idare, Serhat Güler, Ertuğrul Tanrıyakul ve İsmet Tugul'dan oluşuyor.
zaman