Üst öğrenimi bitirmenin memura sağladığı haklar...

Üst öğrenimin tamamlanması hem çalışırken hem de emekli olunca memurlara çok önemli kazanımlar sağlamaktadır. Bu durumu örnekler üzerinde açıklamaya çalışacağız.

LİSE MEZUNU 3. DERECEYE, ÜNİVERSİTE MEZUNU 1. DERECEYE KADAR YÜKSELEBİLİR

Hangi öğrenimi bitirenlerin hangi derece ve kademeye kadar yükselebileceği 657 sayılı Kanunda açıkça belirtilmiştir. Buna göre lise mezunu bir memurun en fazla 3 üncü dereceye kadar yükselmesi, üniversite mezunu olanların ise 1 inci dereceye kadar yükselmesi mümkündür. Bu durum bazen kadro derecesi olarak bazen de kazanılmış hak aylık derecesi olarak gerçekleşmektedir. Bu çerçevede üst öğrenimi bitirenlere sağlanan hakları lise mezunu bir personelin 4 yıllık fakülteyi bitirdiği varsayımı üzerinden hareket ederek açıklamamak gerekirse;

GÖSTERGE DEĞİŞİR

1- Gösterge açısından; Lise mezunu bir personel derece kademe olarak en fazla 3/8 inci dereceye kadar yükselebilir ve bunun karşılığı 1380 göstergedir. Bu personelin 4 yıllık fakülteyi bitirmesi halinde 1/ 4 derece ve kademeye kadar yükselebilir ve bunun karşılığı ise 1500 göstergedir. Bunun mali değeri ise; 1500-1380=120 *0,076791=9,21 TL dir.

EK GÖSTERGE KADRO UNVANINA GÖRE ÖDENİR

2- Ek gösterge açısından; Lise mezunu bir memur derece kademe olarak en fazla 3/8 inci dereceye kadar yükselebilir ve bunun karşılığı 800 ek göstergedir. Bu personelin 4 yıllık fakülteyi bitirmesi halinde 1/ 4 derece ve kademeye kadar yükselebilir ve bunun karşılığı ise 2200 ek göstergedir. Bunun mali değeri ise; 2200- 800 =1400 *0,076791=107,51 TL dir. Ek göstergeler hizmet sınıflarına göre değişebilmektedir.

Teknik Hizmetler Sınıfında Teknisyen kadro unvanı ile görev yapmakta iken Mühendislik Fakültesini bitiren personel, Mühendis kadrosuna atanması halinde 657 sayılı Kanuna ekli I Sayılı Cetvelin II- Teknik Hizmetler Sınıfı bölümünün (a) sırasında öngörülen ek göstergeden, kadro unvanında değişiklik olmaması halinde ise söz konusu bölümün (c) sırasında öngörülen ek göstergeden yararlanacaktır. Yani mühendis kadrosuna atanmadan 3600 ek göstergeden faydalanılması mümkün değildir.

KIDEM AYLIĞI DEĞİŞMEZ

3- Kıdem aylık açısından; Lise mezunu ile üniversite mezunu arasında hiçbir fark yoktur.

TABAN AYLIĞI DEĞİŞMEZ

4- Taban aylık açısından; Lise mezunu ile üniversite mezunu arasında hiçbir fark yoktur.

ÖZEL HİZMET TAZMİNATI DEĞİŞEBİLİR
ÖZEL HİZMET TAZMİNATI KADRO DERECESİNE GÖRE ÖDENİR

5- Özel hizmet tazminatı açısından; Bazı hallerde lise mezunu ile üniversite mezunu arasında hiçbir fark olmadığı gibi bazı hallerde de bulunulan hizmet sınıfına göre değişebilmektedir. Örnek üzerinde açıklamak gerekirse;

a) VHKİ kadrosunda bulunan lise mezunu bir personelin üniversiteyi bitirdiğini varsayarsak her ikisi de kadro derecesi olarak 3 üncü dereceye kadar yükselebilir. Ancak, kazanılmış hak aylığı olarak lise mezunu 3 üncü dereceye kadar yükselirken üniversite mezunu ise 1 inci dereceye kadar yükselebilmektedir. Her ikisinin de kadro derecesi 3 olduğu için özel hizmet tazminat oranı % 55 dir. Ancak, intibak neticesinde üniversite mezunu daha önce 4 üncü dereceye ulaşacağı için daha erken % 55 oranından faydalanacaktır.

b) Hemşire kadrosunda görev yapan lise mezunu bir personelin 4 yıllık hemşirelik bölümünü bitirdiğini varsayarsak, lise mezunu olan hemşire derece olarak en fazla 3 üncü dereceye kadar yükselebilirken üniversite mezunu olan hemşire kadro derecesi olarak 1 inci dereceye kadar yükselebilir. 4 yıllık üniversite mezunu hemşirenin özel hizmet tazminat oranı 1-4 derece için % 97 iken lise mezunu hemşirenin özel hizmet tazminatı % 72'dir. Görüldüğü üzere özel hizmet tazminat oranları hizmet sınıfına göre değişmektedir.

Yan ödeme kararnamesine göre; Kurumların teknik ve sağlık hizmetleri sınıflarına ait kadrolarında bulunanlardan, bulundukları hizmet sınıflarına atanılabilecek mesleki bir üst öğrenimi bitirenlere, cetvellerde ayrıca belirtilen istisnai durumlar hariç olmak üzere, kariyerleri (mesleki üst öğrenimleri) esas alınarak zam ve tazminat ödenir. Kadroları teknik ve sağlık hizmetleri sınıflarında bulunanlardan, bulundukları hizmet sınıflarından bir kadroya atanılamayacak herhangi bir üst öğrenimi bitirenlere ise bitirdikleri üst öğrenimden dolayı zam ve tazminat ödenmez.

160 seri nolu Devlet Memurları Kanunu Genel tebliğinde konuyla ilgili olarak; “kadroları teknik ve sağlık hizmetleri sınıflarında bulunan personelden, bulundukları hizmet sınıflarına atanılabilecek mesleki bir üst öğrenimi bitirerek, diploma veya çıkış belgelerini kurumlarına ibraz edenlere, intibak işlemlerinin yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, belgelerin kuruma ibrazını takip eden ay başından geçerli olmak üzere, ita amirlerinden alınacak ödeme onayı ile, cetvellerde ayrıca belirtilen istisnai durumlar hariç olmak üzere bitirilen aynı sınıfla ilgili mesleki üst öğrenimin karşılığı olan zam ve tazminatlar ödenecek, bunlar için ayrıca yıl içinde kontrol işlemi yapılmayacaktır.

Sağlık ve teknik hizmetler sınıflarında yer alan personelin bitirdiği üst öğrenimin mesleki bir üst öğrenim olup olmadığı hususu, 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununun 43 üncü maddesinin (b) bendi uyarınca alınan Yükseköğretim Kurulu kararlarına istinaden tespit edilecektir.

Örnek: Lise dengi mesleki sağlık öğrenimi görmüş olup, Sağlık Hizmetleri Sınıfında “hemşire” kadrosunda görev yapan ve Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesine bağlı Sağlık Kurumları İşletmeciliği Programı'ndan mezun olan bir personel, anılan programın Yükseköğretim Kurulu tarafından sağlık personeli önlisans programları statüsünde kabul edilmemesi nedeniyle, mesleki sağlık yüksek öğrenim görmüş olanlar için öngörülen zam ve tazminatlarından yararlandırılmayacaktır.” ifadesine yer verilmiştir.

Belirtilen durumlar dışında yapılan intibak neticesinde kadro olmadığı için sadece kazanılmış hak aylık dereceleri yükseltilenlere kazanılmış hak aylık derecelerinin karşılığı zam ve tazminat değil, kadro derecesinin karşılığı olan zam ve tazminat ödenecektir. Çünkü zam ve tazminatlar kadro derecesine göre ödenmektedir.

YAN ÖDEME DEĞİŞMEZ

6- Yan ödeme açısından; Lise mezunu ile üniversite mezunu arasında hiçbir fark yoktur.

EK ÖDEME DEĞİŞEBİLİR
EK ÖDEME KAZANILMIŞ HAK AYLIK DERECESİNE GÖRE ÖDENİR

7- Ek ödeme açısından; Ek ödeme oranları kazanılmış hak aylık derece ve kademesine göre ödenmektedir. Buna göre lise mezunu bir memur en fazla üçüncü dereceye kadar yükselebilir ve 3 üncü derecenin ek ödemesi % 100 iken 1 inci derecenin ek ödemesi % 110 dur. Ayrıca, intibak nedeniyle daha erken bu ek ödemeden faydalanılması mümkündür. Bunun mali getirisi ise; 729,5 * % 10=72,9 TL dir.

EN ÇOK EMEKLİLİK MAAŞI VE İKRAMİYESİ DEĞİŞİR

8- Emeklilik açısından; Üst öğrenimi bitirmenin en büyük etkisi emeklilikte görülmektedir. Lise mezunu bir memurla üniversite mezunu bir memur arasında çok büyük bir emekli maaşı ve ikramiye farkı vardır. Örnekle açıklarsak;