Görevi yapamaz raporu alan, zorla emekli edilir mi?

SORU: Zorla Emeklilik
Selam, ... koruma güvenlik memuruyum 399/2 sayılı cetvele tabiyim. Bulunduğum ilin devlet hastanesinden ve kurumumun sevk ettiği hakem hastanesinden silahlı ve silahsız güvenlik olamaz heyet raporu aldım. Kurumuma eşit statüde bir kadroya atanmam için dilekçe verdim. Kurumum bu isteğime ret cevabı verip benim bilgim haricinde raporlarımı Emekli Sandığına gönderdi. Şimdi ise Emekli Sandığı bu raporlar doğrultusunda adi malüllüğüme hükmetti. Kurumumun bana gönderdiği yazıda yardımcı hizmetlerde çalışmak için dilekçe verirsem emeklilik işlemlerimin durdurulması yönünde Emekli Sandığına başvuruda bulunacağı. Burada ince bir nokta var, kurumumun isteği yardımcı hizmetlerde çalışmayı benim istememi sağlamak istiyor. Çünkü ben güvenlikle eşit statüdeki bir kadro talep edip kurum hizmetli kadrosuna atadığı zaman bu konuda açtığım davayı kazanmış olacağım, şayet dilekçeyi kendim yazarsam açtığım davayı kaybedeceğim. Kurumum geride kalan güvenlik memurlarının bu konuda önünü açmamak için elinden geldiği kadar bizi köşeye sıkıştırmaya çalışıyor. Ya emekli olursun ya da hizmetli kadrosunda çalışmak için dilekçe ver diyor işin özü ve bunu müdürlerimi telefonla arattırarak yapıyor. Verdiğim dilekçemde genel idare hizmetler sınıfında çalışmak istediğimi hakkım veya şartlarım oluşmuyorsa yardımcı hizmetler sınıfında çalışabileceğimi belirttim. Ben istenilen dilekçeyi vermediğim takdirde, kurum ben bir emeklilik talebinde bulunmadan beni emekli edebilir mi? Aldığım raporlar anksiyete bozukluğu teşhisi ile silahlı ve silahsız güvenlik olmaz raporları. Bu rapor adi malullük için yeterlimidir. Ben emekli olmak istemediğimi, uygun bir pozisyonda çalışmak istediğimi beyan ettiğimde benim zorla emekli edilme ihtimalim varmıdır? Şayet emekli edilirsem kuruma mahkeme yoluyla geri dönebilirmiyim? Teşekkürler..

CEVAP: Sorunuz özelinde, 2008 Yılı Ekim ayı öncesinde ÖZEL GÜVENLİK HİZMETLER KANUNU şartlarına tabi görev yapan Devlet Memurlarının malullük durumları ile başka görevlerde hizmet yapma durumlarını değerlendireceğiz.

Koruma Güvenlik görevlisi memurlar, 2495 sayılı Kanunla istihdama katılımları sağlanmıştır. 2495 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması Ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanunda Madde 15 hükmü ile sosyal güvenliklerinin hangi statüde olacakları da belirlenmiştir.

Madde 15 hükmü;

''Özel güvenlik teşkilatına, alınması ilgili kuruluşça istenilen personel hakkında Emniyet Müdürlüğünce gerekli güvenlik soruşturması yapıldıktan sonra uygun görülenler valiliğin tasvipi üzerine kuruluşça göreve alınır.

Özel güvenlik teşkilatında görevli personel, statü ve özlük hakları bakımından, genel olarak bağlı bulundukları kuruluşun mevzuatına tabidir.

Özel güvenlik teşkilatı personelinin, bu Kanunda belirtilen görevlerinden dolayı yaralanma, sakatlanma veya ölmeleri halinde, 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkkındaki Kanun ile bu kanuna ilişkin yönetmelikte gösterilen esas, ölçü ve usule göre ilgili kuruluş tarafından nakdi tazminat ödenir ve bağlı oldukları sosyal güvenlik kurumunca aylık bağlanır.''

Buna göre de, koruma güvenlik görevlisi olarak 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununa bağlı kuruluşlarda göreve başlayanlar, 5434 sayılı Kanuna tabi tutulmuşlardır.

2004 yılına kadar 2495 sayılı Kanunla istihdam edilen koruma güvenlik görevlileri sonrasında tamamen iş sözleşmesine tabi tutulmuşlar ve 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununa tabi istihdam edilmelerine son verilmiştir. (5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun Resmi Gazete tarih ve sayı; 26/6/2004 Sayı :25504 )

2008 yılı öncesinde Koruma güvenlik görevlilerinin görevlerini yapamayacak derecede malul olmaları durumunda 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Madde 44 hükmü uygulanmaktadır.

5434 sayılı Kanun Madde 44 hükmü;;

" Her ne sebep ve suretle olursa olsun vücutlarında hasıl olan arızalar veya düçar oldukları tedavisi imkansız hastalıklar yüzünden vazifelerini yapamıyacak duruma giren iştirakçilere (malul) denir ve haklarında bu kanunun malullüğe ait hükümleri uygulanır.

Şu kadar ki, bunlar yazı ile istedikleri takdirde haklarında bu Kanun hükümleri uygulanmaksızın mallullüklerinin mani olmadığı başka vazife veya sınıflara nakil suretiyle tayinleri yapılmak üzere istifa etmiş sayılırlar. Bunların, istifa etmiş sayıldıktan sonra dahi, bu Kanun hükümlerinin uygulanmasını istemek hakları mahfuzdur. Ancak, kurumlarında başka vazife ve sınıflara nakli mümkün olanlardan özel kanunlarına göre yükümlülük süresine tabi olanlar, bu yükümlülüklerini tamamlamadıkça veya maluliyetlerinin yeni vazifelerine de mani olduğuna dair 50 nci madde uyarınca yeniden rapor almadıkça bu haklarını kullanamazlar.

İştirakçilerden; talim, manevra, seferberlik veya harp dolayısıyla vazifeleri ile ilgileri kesilmeksizin silah altına alındıkları dönemde malül olup, bu malüllükleri asıl vazifelerini yapmaya mani olmayanlar ile Sandığa tabi göreve atandıkları tarihten önce malül sayılmayı gerektiren hastalık veya sakatlığı olduğu belirlenenler hakkında, bu hastalık veya sakatlıkları sebebiyle bu Kanunun malüllüğe ilişkin hükümleri uygulanmaz."

HÜKMÜN YORUMU;

- Vazifelerini yapamayacak durumda olan Devlet memurları hakkında malullük hükümleri uygulanmaktadır.

- Malul olmakla beraber malullük hükümleri uygulanmadan malullüklerinin engel olmadığı başka vazife veya sınıflara nakil olabilmektedirler.

- Malullük Kararı Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca karar verilmektedir.

- Başka vazife veya sınıflarda görev yapıp yapamayacaklarının önerisi, ilk önce görev yaptıkları Kurumlar tarafından yapılması gerekmektedir. Kurumlar bu öneriyi yaparlarsa Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu maluliyet durumuna göre karar vermesi gerekir.

- KORUMA GÜVENLİK GÖREVLİLERİ için şayet, malullük durumları aynı görevi yapamaz derecede ise, Kurumları da başka sınıf veya vazifede çalıştırmak istemez ise, Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunun vereceği malul tespitine göre 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanması gerekir. Malullük için hizmet süresi 10 yıl ve daha fazla ise malul aylığı bağlanır. Az ise aylık bağlanamaz.

- Sağlık Kurulu raporları Sosyal Güvenlik Kurumunca incelenir, malul kararı verilirse koruma güvenlik görevlileri malul olarak emekliye sevk edilirler, kişilerin vazgeçmeleri söz konusu değildir.

- Bu hususlar gerçekleştiğinde kişilerin yargı yoluna her zaman için başvurmalarına ve haklarını aramalarına Hukuk Devleti içerisinde engel bir durum söz konusu değildir.

KORUMA GÜVENLİK GÖREVLİLERİNİN BU DURUMDAKİ MAĞDURİYETLERİ;

Göreve koruma güvenlik görevlisi olarak başlayanlar, koruma güvenlik görevini yapamayacak derecede malul olduklarında, sınıf veya görev değişikliğinin yetkisinin de görev yaptıkları kurumlarda olması, bu haldeki kişilerin görevleriyle ilişiklerinin kesilmesini gerektirmektedir.

Değerlendirmemiz, kişilerin malullükleri başka görevleri yapmalarına engel teşkil etmediği sürece başka görevlerde istihdamlarının sağlanmasının, sadece koruma güvenlik görevini yapmaya engel teşkil eden, ancak başka hizmetler için engel teşkil etmeyen bir maluliyet durumundan dolayı görevleriyle ilişiklerinin kesilmemesi gerektiğini, bu yönde en azından görev yaptıkları kurumlar tarafından hassasiyet gösterilmesinin gerektiğini söyleyebiliriz.