Müteahhitler talebi kısıp fiyatları aşağıya çekecek
Konut satışlarının durması nedeniyle ciddi sıkıntı içine giren müteahhitler, enflasyon oranının kat kat üzerinde zam yapan malzeme üreticilerine talebi kısarak karşılık vermeye hazırlanıyor
Konut projesi sayısındaki artış nedeniyle inşaat
malzemelerine yönelik talebin artması, çimento, demir, seramik gibi hammadde
fiyatlarının normal değerlerin üzerine taşıdı. Kimileri bu fiyat artışlarını
fırsatçılık, kimileri de arz-talep dengesine bağlı normal bir artış olarak
yorumladı. Sebep ne olursa olsun, maliyetlerdeki ortalama yüzde 30'a varan bu
artış özellikle ihale yoluyla, sabit fiyatla proje üreten, hesaplarını maket
üzerinden yapılan satışlardan gelecek kaynağa göre yapan müteahhitleri zor
durumda bıraktı. Öyle ki çoğu müteahhit, zamlı fiyattan bile malzeme almak
istediğinde bulamamaktan şikayet eder oldu. Bu gelişmeler özellikle orta ve alt
gelir grubuna konut üreten Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) ile
çimentocuları karşı karşıya getirdi. Yapılan girişimlerden olumlu sonuç alamayan
TOKİ, Türkiye genelindeki toplam 136 bin konutluk projelerini rafa kaldırdı.
TOKİ'nin proje ertelemeleri ile başlayan bu süreç piyasada, "müteahhitler talebi
kısarak, çimentoculardan intikam alacak" yorumlarına yol açtı.
Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası (İNTES) Başkanı Şükrü Koçoğlu,
"Konut seferberliği nedeniyle piyasadaki talebi tetikleyen Toplu Konut İdaresi (TOKİ),
sözünde durarak, konut yapımında frene bastı. Müteahhitler de dayanabildiği
kadar dayansın, malzeme almasın. Piyasa ancak bu şekilde rayına oturur. Böyle
olursa, inşaat malzemelerinin, dolayısıyla da konutun fiyatı yıl sonuna kadar
yüzde 30 düşer" diyerek, bu yorumlara destek oldu.
FAİZLER YÜKSELMESE ZAMLAR % 100'Ü AŞARDI
Şükrü Koçoğlu, konut kredisi faizlerindeki yükselişin ilk anda konut sahibi
olmak isteyenlerin hayallerini yıksa da, piyasadaki dengeleri sağlamak açısından
faydalı olduğunu öne sürdü. Konut kredisi faizlerinin yüzde 2'ler seviyesine
çıktığını hatırlatan Koçoğlu, "Faizler bu seviyeye çıkmasaydı, bugün inşaat
malzemelerinin fiyatı değil yüzde 50-70, yüzde 100'ü bile aşabilirdi" dedi.
'ALÇIPAN BİLE BULAMIYORUZ'
Demir fiyatlarındaki artışın Ocak ayından bu yana yüzde 60'ı geçtiğini belirten
Koçoğlu, "Hep demir ve çimentodaki artış konuşuluyor ancak, seramiğin fiyatı da
yılbaşından itibaren neredeyse yüzde 100'e ulaştı. Herkes fırsatçılık yapıyor.
Girdisi dövize dayalı olan ürünlerde maliyet artışı olabilir ancak, dövizle
hammadde almayanlar da zam yapıyor. İnşaat malzemeleri karaborsada. Fiyatlarda
tırmanış sürerken, inşaat malzemecisi de şımarmaya devam ediyor. Alçıpan bile
bulamaz olduk. Bunların nedeni piyasadaki arz-talep dengesi."
FİYATLARDAKİ ARTIŞ ÇİMENTO KAYNAKLI
Türkiye Hazır Beton Birliği Genel Sekreteri Ferruh Karakule, hazır beton
fiyatlarının arttığını ama bunun fırsatçılıktan değil, betonu oluşturan malzeme
fiyatlarının artmasından kaynaklandığını söyledi. Hammadde temininde güçlük
yaşandığı için arz talep dengesinin bozularak fiyatların yükseldiğine işaret
eden Karakule, "Beton fiyatları başta hammadde fiyatlarının artması ve hammadde
teminindeki sıkıntı nedeniyle artmıştır. Şöyle ki; çimento fiyatlarındaki
ortalama artış yüzde 15, maksimum yüzde 23, agregada ortalama yüzde 32, maksimum
yüzde 54, kimyasal katkıda ortalama yüzde 17, maksimum yüzde 43, akaryakıtta ise
yüzde 16 olmuştur" dedi. Ferruh Karakule, betonun inşaat maliyeti içindeki
payının yüzde 7-8'i geçmediğini de sözlerine ekledi.
Metrekare maliyeti 500 YTL
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, belediyeler tarafından, yapı kullanma
izin belgesi verilen yapıların, arsa payı hariç inşaat metrekare maliyetleri bu
yılın 1. döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0.08 artarak 404.5
YTL'ye çıktı. Döviz kurlarındaki artışın yaşandığı Mayıs-Haziran döneminde
yaklaşık yüzde 30 arttığı göz önüne alındığında inşaat metrekare maliyetinin de 500 YTL seviyesine çıktığı belirtiliyor.
yenişafak