Hukuk müşavirliğine, hangi halde sınavsız atama yapılır?
SORU: Üniversitelerde bulunan hukuk müşavirliği kadrosuna yapılacak atamalarda, "Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Hukuk Müşavirliği ve Avukatlık Giriş Sınavı ve Atama Yönetmeliği" uygulanacak mıdır?
CEVAP: Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik'in 2 nci maddesinde, bu Yönetmeliğin müdür ve daha alt görevlere görevde yükselme mahiyetindeki asaleten atamalar ile en az ortaöğretim düzeyinde mesleki veya teknik eğitim sonucu ihraz edilen unvanlara ilişkin unvan değişikliği mahiyetindeki asaleten atamalar hakkında uygulanacağı; avukat kadro veya pozisyonlarından hukuk müşaviri kadro veya pozisyonlarına yapılacak atamalarda ise uygulanmayacağı belirtilmiştir. Aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesinde ise "İl özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri ve belediyelerin kurdukları birlik, müessese ve işletmeler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlardaki personel için İçişleri Bakanlığı; yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarındaki personel için Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı olmak üzere kurumlar, bu Yönetmeliğin kapsamına giren görevlere atanacaklarda aranacak şartları ve yapılacak sınavlara ilişkin usul ve esaslar ile diğer hususları Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşünü alarak bu Yönetmeliğe aykırı olmamak üzere çıkaracakları yönetmelikle düzenler." hükmü vardır.
Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik'in 1 inci maddesinde, "Bu Yönetmeliğin amacı, ilk defa kamu hizmeti ve görevlerine atanacakların seçimi ile kamu kurum ve kuruluşlarında özel yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle girilen mesleklere atanacakların ön elemesi amacıyla yapılacak sınavların genel ilkeleri ile usul ve esaslarını tespit etmektir." hükmü; ek 6 ncı maddesinde de, "Kamu kurum ve kuruluşları, özel mevzuatlarında sınav, başvuru, komisyon teşkili ve sınava ilişkin diğer hususlarda düzenleme yapmak kaydıyla, hazine avukatı ve hukuk müşaviri kadroları ile avukat kadro ve pozisyonlarına, KPSS (B) grubu puan sırası dikkate alınarak, açıktan atama yapılacak kadro veya pozisyon sayısının beş katına kadar belirlenecek adaylar için yapacakları yazılı ve/veya sözlü sınavlardaki başarı sırasına göre atama yapabilirler." hükmü bulunmaktadır.
Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Hukuk Müşavirliği ve Avukatlık Giriş Sınavı ve Atama Yönetmeliği'nin 1 inci maddesinde, "Bu Yönetmeliğin amacı; Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumlarında istihdam edilecek hukuk müşaviri ve avukatların mesleğe alınma ve atanmalarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir." hükmü; 2 nci maddesinde de, "Bu Yönetmelik, Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumlarının hukuk müşaviri ve avukat kadrolarına atanacakları kapsar." hükmü mevcuttur. Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesinde ise, "Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik ile diğer ilgili mevzuat hükümleri uygulanır." hükmü bulunmaktadır.
Bu hükümlerden yola çıkıldığında;
1- Genel Yönetmelik çerçevesinde, avukat unvanlı kadrodan hukuk müşaviri unvanlı kadroya, sınavsız ve genel hükümlere göre atama yapılması mümkündür. Avukat dışındaki kadrolardan hukuk müşaviri kadrosuna atanma ise halen görevde yükselme sınavına tabidir. Tüm üniversitelerin ortak yönetmeliği olan "Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği"nde hukuk müşaviri kadrosuna atanmaya ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiş olması, üniversitelerde bulunan hukuk müşaviri kadrolarına yalnızca avukat kadrolarından, sınavsız ve genel hükümlere göre atama yapılabileceği anlamına gelmektedir.
2- "Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Hukuk Müşavirliği ve Avukatlık Giriş Sınavı ve Atama Yönetmeliği"nin hukuk müşaviri unvanlı kadroya atanmaya ilişkin hükümleri, bu kadroya ilk defa açıktan atanmaya ilişkin olup, söz konusu kadroya kurum içinden yapılacak atamalarda uygulanmayacaktır.