Memur, izin talebini veya müracaat hakkını vekili aracılığıyla yapabilir mi?

Bilindiği gibi Devlet memurlarının izin talebi ile müracaat, şikayet ve dava açma hakları Devlet Memurları Kanununun 21 ve 22 inci maddesinde hükme bağlanmıştır. DMK'nun "Müracaat, şikayet ve dava açma" başlıklı 21 inci maddesinde "Devlet memurları kurumlarıyla ilgili resmi ve şahsi işlerinden dolayı müracaat; amirleri veya kurumları tarafından kendilerine uygulanan idari eylem ve işlemlerden dolayı şikayet ve dava açma hakkına sahiptirler. Müracaat ve şikayetler söz veya yazı ile en yakın amirden başlayarak silsile yolu ile şikayet edilen amirler atlanarak yapılır..." hükmü ile "İzin" başlıklı 22 inci maddesinde "Devlet memurları, bu kanunda gösterilen süre ve şartlarla izin hakkına sahiptirler" hükmü, memurların izin talebi ile müracaat, şikayet ve dava açma hakkını genel anlamda düzenlendiği görülmektedir.

Ancak memurlar bu haklarını vekil tayin ettikleri kişiler aracılığı ile kullana bilmekte midir? Örneğin yıllık iznini memuriyet mahalli dışında kullanan bir memur bu süreçte ücretsiz izin hakkını vekalet verdiği kişi aracılığı ile talep edebilir mi? Ya da kurumuna ilişkin hakkında gelişen bir haksızlığa ilişkin şikayetini yine avukatı aracığı ile yapabilir mi?

Devlet Memurlarının Şikayet ve Müracaatları Hakkında Yönetmelikte memurlar tarafından yapılacak müracaat ve şikayetlerin usul ve esaslarının belirlendiği görülmektedir. Devlet Memurları Kanunu ile anılan yönetmelikte memurlara tanınan hakların kullanımına yönelik müracaat hakkına sahip oldukları belirtilmekte, ancak bu hakların vekalet ile başka kişiler aracılığı ile kullanımına ilişkin her hangi bir düzenleme bulunmamaktadır.

Devlet Memurları Kanununun 129 uncu maddesinde, hakkında memurluktan çıkarma cezası önerilen memurun vekili aracılığı ile savunma hakkının olduğu hükme bağlandığı görülse de, anılan kanun ve yönetmelik bir bütün olarak değerlendirildiğinde bunun bir istisna olduğu anlaşılmaktadır.

Dolayısıyla Devlet Memurları Kanununda sayılan hakların sözü edilen istisna dışında vekalet verilen kişiler aracılığı ile kullanılmasının mümkün olmadığı, memurun bizzat şahsı tarafından yapılan müracaat ile bu hakları kullanması gerektiği kanaati oluşmaktadır.

Bu çerçevede; memurların kurumlarında yapacakları şikayetleri vekil aracılığı ile yapmaları, örneğin avukat tutarak şikayette bulunmaları, yada örneğin ücretsiz izin taleplerini yine vekalet verdikleri kişi aracılığı ile talep etmeleri anılan kanun ve yönetmelikte belirtilen usul ve esaslara uygun olmayacaktır.

Enes Horasan