2020 yatırım finansman kararnamesi, istihdama ilişkin neler getirdi?

1- 2019 yılında ayrılan personelin %75'i kadar atama yapılacak

Teşebbüs içi personel nakli suretiyle personel ihtiyacının karşılanmasının mümkün olmadığı hallerde, kamu teşebbüslerinde;

2019 yılında ayrılan personel sayısının (askerlik ve 4046 sayılı Kanunun 22 nci maddesi çerçevesinde istihdam fazlası olarak bildirilenler ile 16/10/2018 tarihli ve 186 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında işe alınanlardan ayrılanlar hariç) en fazla %75'i kadar personelin açıktan ve/veya naklen atanması,

2- 2019 yılında ayrılan personelin %10'u kadar İFP'den atama yapılacak

2019 yılında ayrılan personel sayısının (askerlik ve 4046 sayılı Kanunun 22 nci maddesi çerçevesinde istihdam fazlası olarak bildirilenler ile 16/10/2018 tarihli ve 186 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında işe alınanlardan ayrılanlar hariç) en fazla %10'u kadar personelin de, özelleştirme uygulamaları nedeniyle mülga Devlet Personel Başkanlığına veya Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bildirilen nakle tabi personelden atanması, hususlarında kamu teşebbüsünün yönetim kurulu yetkilidir.

Hazine ve Maliye Bakanlığınca 2019 yılında sermaye aktarımı yapılan kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıklarının yukarıda belirtilen personel atama işlemleri için Hazine ve Maliye Bakanlığından uygun görüş alınacak.

3- İstisnalar dışında emekliler atanamayacak

3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin eki (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer alan kadro, pozisyon ve görevlere yapılan atamalar, özel kanunlarda belirtilenler ve sivil havacılık sektöründe faaliyet gösteren kamu teşebbüslerinde istihdam edilecek uçucu personel hariç, 2020 yılında emekli yeni personel istihdamı yapılmayacak.

4- 2018/2019 da başlayan ama sonuçlanmayan atama izinleri 2020'de kullanılabilecek

Kamu teşebbüslerince, 2018 ve 2019 yıllarında ilgili yıl genel yatırım ve finansman programı kararları kapsamında Bakanlıktan veya Özelleştirme İdaresi Başkanlığından uygun görüş alınan ve atama işlemlerine yönelik olarak Türkiye İş Kurumu ve/veya mülga Devlet Personel Başkanlığı ve/veya Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı nezdinde gerekli işlemlere başlandığı halde sonuçlandırılamayan personel atama izinleri, 2020 yılında ilave bir izne ihtiyaç bulunmaksızın kullanılabilecektir.

2019 ve 2020 yıllarında açıktan atama yoluyla ilk defa işe alınan personele ait kadroların ölüm, istifa, kamu görevinden çıkarılma, sözleşmenin feshi, naklen atama sebebiyle personelin işe başlama tarihinden itibaren bir yıl içinde boşalması halinde, kamu teşebbüslerinin 2020 yılında herhangi bir izne ihtiyaç duymaksızın bu personel yerine yeni personel alma hakkı saklıdır.

(6) Üçüncü maddede belirtilen emekli personel atamaları (3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin eki (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer alan kadro, pozisyon ve görevlere yapılan atamalar hariç), birinci ve ikinci maddede belirtilen sınırlamalara tabidir. 4 üncü maddede belirtilen atamalar ise bu sınırlamanın sınırlamaların dışındadır.

5- İlave atamalar

Uluslararası standartlar çerçevesinde istihdamına gerek görülen özel niteliklere sahip personel, yeni üretim tesisi, işletme birimi kurulması veya devir alınması veya yeni hizmet birimlerinin faaliyete geçmesi halinde bu tesisler için gerekli personel, kamu teşebbüslerinin mal veya hizmet üretiminde artış görülmesi veya faaliyet alanının genişlemesi durumunda ihtiyaç duyulan personel ile AR-GE faaliyetleri için istihdamına gerek duyulan personele yönelik talepler ve diğer nedenlerle kamu teşebbüsünce ortaya konulan personel ihtiyacına ilişkin talepler ilave atamalar kapsamında değerlendirilebilir.

Bu kapsamda ilaveten atanacak personel sayısı, 2019 yılında ayrılan personel sayısının (askerlik ve 4046 sayılı Kanunun 22 nci maddesi çerçevesinde istihdam fazlası olarak bildirilenler ile 16/10/2018 tarihli ve 186 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında işe alınanlardan ayrılanlar hariç) %50'sini geçemez,

Kamu teşebbüslerince, istihdam maliyetleri kısmen veya tamamen uluslararası kuruluşlar tarafından karşılanan personele ilişkin atamalar, uluslararası standartlarca belirlenen asgari istihdam sayısı koşullarının karşılanması amacıyla yapılacak olan kılavuzluk ve römorkaj hizmetleri, gemi trafik hizmetleri sisteminde görev yapacak kılavuz kaptan, gemi adamı ve deniz trafik operatörü ile ARFF memuru (hava alanı kurtarma ve yangınla mücadele memuru) atamalarına yönelik talepler söz konusu personelin sadece talep edilen ilgili alanda istihdam edilmesi kaydıyla, sınırlamalara tabi olmaksızın Hazine ve Maliye Bakanlığınca ayrıca değerlendirilir.

6- İzne tabi olmaksızın göreve başlatılacak personel

Bu kapsama giren personel, herhangi bir izne tabi olmaksızın, boş kadro/pozisyon dahilinde göreve başlatılabilir.

-)İlgili yıl içinde asgari sınırlara göre kontenjan açığı doğması kaydıyla, özel kanunlar ve ilgili mevzuat gereği çalıştırılması zorunlu olan personele ilişkin atamalar.

- 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin eki (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer alan kadro, pozisyon ve görevlere yapılan atamalar.

- İlgili mevzuat hükümleri gereğince, kamu teşebbüsü tarafından gönderildiği eğitim veya görevlendirmeler kapsamında teşebbüse karşı mecburi hizmet ile yükümlü bulunan personele ilişkin atamalar.

- Askerlik hizmeti sonrasında kamu teşebbüsündeki görevine geri dönen personele ilişkin atamalar.

- Profesyonel sendikacı olarak görev yapmasının ardından kamu teşebbüsüne geri dönen personele ilişkin atamalar.

- Mahkeme kararlan nedeniyle göreve başlatılması gereken personele ilişkin açıktan atamalar öncelikle 1 ve 2ni maddede sayılan belirtilen kontenjandan, bunun yeterli olmaması halinde ise izleyen yıllar kontenjanlarından mahsuben gerçekleştirilir.

- Engelli personel istihdamında, kamu teşebbüsünün işçisi iken sakatlanmış olanlara öncelik tanınacak.

7- Sınavlar

İlk defa açıktan atama ile personel alımı, 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer alan kadro ve pozisyonlar için Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelikte; işçi statüsü için ise Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yapılır.

8- Kurumsal sınav yapma imkanı

Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklar, Bakanlık uygun görüşünü alarak çıkaracakları Yönetmelikle, faaliyet alanı itibarıyla özel niteliği haiz pozisyonlara, birinci fıkra kapsamı dışında kurumsal sınav ile atama yapabilir. Sınav konuları, sınavın şekli ve sınav komisyonunun teşkili ile sınava ilişkin diğer hususlar da bu Yönetmelikle düzenlenir.

İlgili teşebbüsler Yönetmelik kapsamında belirlenen pozisyonlara atama yapmak için yürürlükteki mevzuata uygun olarak açıktan atama izni alınmış pozisyonların sayısı ve unvanı ile genel mevzuattaki ve kendi mevzuatındaki koşulları, Kamu Personel Seçme Sınavı (KPSS) taban puanını, Resmi Gazete ile kendi kurumsal internet adreslerinde ilan vermek suretiyle adaylara duyurur. 70 puandan az olmamak üzere KPSS puan sırası dikkate alınarak belirlenen adaylardan, açıktan atama izni alınmış pozisyon kontenjanının 10 katından fazla olmamak üzere ilgili teşebbüs tarafından belirlenen sayıda aday yazılı sınava çağrılır. Yazılı sınav sonucunda en yüksek puandan başlanarak giriş sınavı duyurusunda belirtilen kadronun üç katına kadar aday sözlü/uygulamalı sınava çağrılır. Adayların nihai başarı puanı KPSS, yazılı ve sözlü/uygulamalı sınav notlarının aritmetik ortalaması alınarak bulunur. Halihazırda yürürlükte olan yönetmelik hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.

9- İstihdam garantili eğitimler vasıtasıyla personel temin edebilecek

Kamu teşebbüsleri, 2020-2022 döneminde, Türkiye İş Kurumu ve kamu teşebbüsünün karşılıklı mutabakatı olması halinde, Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenecek istihdam garantili eğitimler vasıtasıyla personel temin edebilir.

10- İlk defa atananlara 3 yıllık nakil yasağı

1/1/2020 tarihinden soma sözleşmeli personel pozisyonlarına atananlar 3 hizmet yılını tamamlamadıkça; mesleğe özel yarışma sınavıyla yardımcı olarak atanan kadrolar ile bulunulan pozisyondan farklı ve öğrenim durumu itibariyle ihraz ettikleri unvanlı kadro ve pozisyonlara yapılacak atamalar hariç olmak üzere halen görev yaptıkları kuruluşlara veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına atanamaz. Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik kapsamında merkezi yerleştirme işlemlerine ve bu maddenin ikinci fıkrası kapsamında yapılacak ilanlara başvuramaz, yerleştirilseler dahi atama işlemleri yapılmaz.

11- Hizmet alımı yoluyla çalıştırılan personelin sürekli işçi kadrolarında istihdamı

Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarında, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından çalıştırılmakta olanlardan, 4/12/2017 tarihi itibarıyla en az iki yıl kesintisiz (yıllık izin, doğum izni, askerlik ve toplamda 30 günü geçmeyen kesintiler hariç olmak üzere) olarak ilgili teşebbüs ve bağlı ortaklıklarda çalışmış ve halen çalışmaya devam edenler, aşağıda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yapılacak sınavda başarı göstermeleri halinde halihazırda görev yaptıkları teşebbüs ve bağlı ortaklıklarında işçi statüsünde istihdam edilebilir.

12- Geçici işçiler

Kamu teşebbüsleri, 4/4/2007 tarihli ve 5620 sayılı Kanun çerçevesinde sadece mevsimlik işlerde ve/veya kampanya işlerinde geçici işçi çalıştırabilir. Söz konusu geçici işçilerle yapılacak sözleşmelerde işçinin mevsimlik ve/veya kampanya işçisi olduğu belirtilir.

13- Fazla çalışma

Kamu teşebbüsleri, 2020 yılında, 22 nci maddenin birinci fıkrası uyarınca bildirilecek olan tavanı aşmayacak şekilde ilgili mevzuat çerçevesinde fazla çalışma yaptırabilir.

Fazla çalışma tavanının yeterli olmaması halinde, birinci fıkrada belirtilen tavanın %10'una kadar artırmaya kamu teşebbüsü yönetim kurulu yetkilidir.

Ürün alım kampanya faaliyetleri rekolteye bağlı olarak değişiklik gösteren, yeni mal veya hizmet üretim birimleri faaliyete geçen veya tesis veya birimleri başka bir kamu işletmesine devredilen, özelleştirilen veya başka bir kamu işletmesinin tesis veya birimlerini devralan, mal veya hizmet üretiminde artış görülen, rehabilitasyon ve bakım onarım faaliyetleri yürüten ve enerji arz güvenliğinin sağlanması amacıyla faaliyet gösteren kamu teşebbüsleri ile üretiminin yarısından fazlasını ihraç eden kamu teşebbüslerinde fazla çalışma tavanı ilgisine göre Bakanlık veya Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından yeniden belirlenebilir.

14- Pozisyon iptali

Maaş ve ücret ödemeleri Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca karşılanan kuruluşlarda, 2019 yılı içinde emeklilik veya iş akdi feshi nedeniyle ayrılan işçilerin pozisyonlarının tamamı 30/6/2020 tarihine kadar yönetim kurulu kararı ile iptal edilecek ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığına bilgi verilecektir.

15- Diğer istihdam şekilleri için izin alınacak

Kamu teşebbüsleri, bu Kararda bahsi geçmeyen her türlü personel alımından önce ilgisine göre Bakanlıktan veya Özelleştirme İdaresi Başkanlığından izin almak zorundadır.

16- İhale yoluyla hizmet alımı

Kamu ihale mevzuatında tanımı yapılan hizmetler, 2020 yılında; 4734 sayılı Kanun, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu, teşebbüs ana statüsü ve ilgili diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde ihale yoluyla temin edilebilir. Bu Kararın yayımı tarihinden itibaren, kamu teşebbüsleri, kamu ihale mevzuatı gereklerini yerine getirmek şartıyla, 2020 yılı için hizmet alımı ihalesi sürecini başlatabilir.

Kamu teşebbüsleri, maliyetlerin düşürülmesi ve sağlanan faydanın artırılması amacıyla, Program kapsamında işletme bütçelerini 2020-2022 dönemini kapsayacak şekilde yaparak hizmet alımlarına çıkabilir.

Özel niteliği nedeniyle 2022 yılı sonrasını kapsayan dönem için de sözleşme yapılmasına ihtiyaç duyulan çok yıllı hizmet alımlarının yapılıp yapılmayacağına ilişkin karar, ilgili Bakanlığın görüşünün alınmasını müteakip Bakanlık tarafından verilir.

Program hedefleri ve işletme bütçesi kısıtları dahilinde, 2020 yılında ihale yoluyla alınacak hizmetlerin tutarı, 22 nci maddenin birinci fıkrası uyarınca bildirilecek olan tutarı aşamaz. 2019 yılında yüklenici firma aracılığıyla sağlanan hizmetlerin 2020 yılında teşebbüs personeli eliyle yapılması veya bu hizmetlere ihtiyaç kalmaması durumunda, anılan hizmet alımları için ayrılan hizmet alımı tutarı, 2020 yılı tavanından düşürülür. 2021 yılı ve somasına ilişkin hizmet alımı tavanları, bu fıkra kapsamında bildirilen tavanın her yıl için %10'ar artırılması yoluyla hesaplanır.

Kamu teşebbüsü ve çalışanlarının kurmuş olduğu vakıf, sandık ve diğer organizasyonlar ile bunların kurmuş olduğu veya iştirak ettiği şirketler, doğrudan veya dolaylı olarak hizmet alımı ihalelerine iştirak edemez ve bunlardan herhangi bir şekilde hizmet alımı yapılamaz.

Kamu teşebbüsleri ihale yoluyla yaptırdıkları hizmet alımlarına ilişkin olarak, Sayıştay Başkanlığına, Bakanlığa ve ilgisine göre Özelleştirme İdaresi Başkanlığına Mart ayı sonuna kadar sunulmak üzere rapor hazırlar. Söz konusu raporda, her bir ihale bazında hizmet alımlarının niteliği, önem derecesi, hizmetin dışarıdan alım yoluyla yaptırılmasının gerekçesi, ihale kapsamında kaç kişi çalıştırıldığı, maliyeti, ileriki yıllarda devam edip etmeyeceği, süresi ve sözleşmelerin yenilenmesi sırasında sağlanabilecek tasarruf konularında detaylı bilgiler bulunur.