Hüseyin Yayman: Cezaevlerinde, taammüden bir işkence yok

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu bünyesinde kurulan Hükümlü ve Tutuklu Haklarını İnceleme Alt Komisyonu, Diyarbakır Ceza İnfaz Kurumları İnceleme Raporu'nu kabul etti.

Alt Komisyon, AK Parti Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman başkanlığında toplandı.

"İnsan hakları meselesini parti rozetini bırakarak, siyasetin üstünde bir konu olarak görüyoruz." diyen Yayman, hükümetin de bu konuda şeffaf, açık ve duyarlı tavrı olduğunu söyledi.

Yayman, evrensel normlarda bir cezaevi yönetimi ve cezaevi şartlarının olması konusunda herkesin hemfikir olacağını dile getirerek, bu konuları "insanı yaşat ki devlet yaşasın" prensibiyle, adalet duygusuyla ele almak gerektiğini kaydetti.

Genel anlamda, sorunlar ve çözüm haritası oluştuğunu anlatan Yayman, "Cezaevlerinde, taammüden, organize bir insan hakkı ihlali, bir işkencenin olmadığı konusunda komisyon raporlarımız var. Bu Türkiye adına, hangi partiden olursak olalım çok önemli bir kazanımdır, ilerlemedir." diye konuştu.

Yayman, sorunların çözümü için, bireysel uygulamaların değişmesi konusunda komisyonun ortak kararı bulunduğunu hatırlatarak, barınmadan sıcak su sorununa, bahçedeki etkinliklerden koğuştaki kişi sayısının fazlalığına kadar sorunları bildiklerini aktardı.

Hüseyin Yayman, personel yetersizliğinin de gündemde olduğunu belirterek, ilk ziyaret ettikleri Sincan Ceza İnfaz Kurumlarında iyileştirmeler yönünde bazı adımlar atıldığına yönelik bilgiler geldiğini ifade etti.

- Rapor ve değerlendirme

Tutuklu ve hükümlülerle görüşülerek hazırlanan ve onların şikayetlerine de yer verilen raporda, "Fiziki koşulların yetersizliği, kapasite fazlalığı, yemeklerin yeterli ve besleyici olmadığı, sağlık hizmeti konusunda ciddi sorun yaşandığı, doktor muayenelerinin kelepçeli yaptırıldığı, sıcak suyun günde birkaç saat verilebildiği, görüş süresinin tam kullandırılmadığı, annesiyle kalan çocukların aynı yatakta annesiyle yatmak zorunda kaldığı" gibi sıkıntılar belirtildi.

Raporda, kapasite üstünde hükümlü ve tutuklu bandırılmasının, kurumlarda görev yapan personel bakımından da kimi sonuçlara yol açtığının açık olduğu görüşüne yer verilerek çalışanlarla yapılan görüşmelerde varılan sonuçlara da değinildi.

Yoğun ve ağır iş yükü altında çalışan infaz ve koruma memurlarının özlük hakları başta olmak üzere çalışma koşullarında iyileştirme yapılmasının faydalı olacağı, sözleşmeli ve kadrolu olanların farklı hükümlere tabi tutulmalarının eşit işe eşit ücret ilkesi ve fırsat eşitliği ilkelerine aykırılık teşkil ettiği, 3600 ek gösterge hakkındaki yasal düzenlemenin en kısa sürede hayata geçirilmesi, sendikal faaliyetlerde bulunma imkanının tanınması konusunda talepler olduğu kaydedildi.

- Çözüm önerileri

Sorunların çözümü noktasında değerledirmelere de yer verilen raporda, ceza infaz kurumunda kapasite üstünde hükümlü ve tutuklu barındırıldığına işaret edilerek, bu durumun beraberinde getirdiği sorunların aşılması amacıyla yapılan yeni yatırımların özellikle fiziki imkan ve koşulların düzeltilmesinde önemli bir ihtiyacı karşılayacağına yer verildi.

Sağlık konusunda yaşanan sorunun yeteri kadar personel istihdam edilerek çözülmesi gerektiği, ayrıca ilgili protokole göre tutuklu ve hükümlülerin muayenesinin kelepçesiz gerçekleştirilmesi amacıyla, muayenelerin muhafazalı hastane odalarında yapılmasına titizlikle uyulması gerektiğine dikkati çekildi.

Yemek konusundaki şikayetlerin giderilmesi için bütçe imkanları elverdiği ölçüde iaşe bedelinin uygun görülecek miktarda arttırılması yönünde çalışmalar yapılmasının uygun olacağı ifade edilen raporda, annesiyle kalan çocukların beslenmesi için de gerekli çalışmanın yapılabileceği belirtildi.

Raporda, annesiyle aynı yatakta yatmak zorunda kalan çocukların yaşına ve haline uygun yatakların temin edilmesi, yaş ve gelişim düzeylerine uygun oyuncak, boya, defter ve kitapların bedelsiz temin edilerek verilmesi, çocukların koşullarının iyileştirilmesi için tavsiyede bulunuldu.

Kantinden alınan ürünlerin fiyatlarının yüksek olduğuna dair şikayetlerin önüne geçilmesi adına aynı ürün grubunda, marka çeşitliliği sağlanarak farklı fiyat aralıklarında ürün temin edilerek herkese ekonomik durumuna göre alışveriş yapma imkanının sağlanmasının uygun olacağı belirtilen raporda, imkanlar ölçüsünde sigara içilmeyen koğuş sayısının arttırılmasının da uygun olacağına işaret edildi.

- TRT-2 talebi

Hükümlü ve tutukluların büyük bir çoğunluğunun TRT-2 kanalının kanal listesine alınması yönünde talepte bulunduğu belirtilen raporda, bu kanalın kültür, sanat, edebiyat, müzik, sinema ve tarih konularında yayın yapan bir kanal olması dolayısıyla merkezi kanal listesine alınmasının uygun olacağına yer verildi.

Kitap okuma alışkanlığının arttırılması için kitap sayısının attırılmasının uygun olacağına işaret edilen raporda, tutuklu ve hükümlüler tarafından tedarik edilmek istenen ve mevzuata aykırılık teşkil etmeyen yayınlar hakkında da sorun giderici çözüm yolunun benimsenmesinin uygun olacağı belirtildi.

Raporda, personel sayısının yeterli seviyeye çıkarılması için gereken adımların atılmasının elzem olduğunun görüldüğüne değinilerek, yoğun ve ağır iş yükü altında çalışan infaz koruma memurlarının özlük hakları başta olmak üzere çalışma koşullarında iyileştirme yapılmasının faydalı olacağının düşünüldüğü ifade edildi.

Sözleşmeli ve kadrolu çalışanların birçok konuda farklı hükümlere tabi tutulmasının, çalışma barışını bozduğu ve bu uygulamalara yönelik çalışmalar yapılmasının yaşanan sorunların büyük oranda çözülmesine yardımcı olacağının düşünüldüğü bildirildi.

Rapor konuşmaların ardından alt komisyonda yapılan oymayla kabul edildi.