TÜBİTAK, yurt dışı burslarda 6 yıl şartını esnetmeli!

TÜBİTAK tarafından doktorasını tamamlamış olan kişilere, TÜBİTAK Bilim İnsanları Destek Programları Başkanlığı tarafından yürütülen 2219 Yurtdışı Doktora Sonrası Araştırma Burs Programı kapsamında 12 aylık süreyi aşmamak kaydıyla burs verilmektedir.

TÜBİTAK tarafından desteklenmeye hak kazanan öğretim elemanları, yurtdışındaki kurumlardan alacakları kabul yazıları ile birlikte görevlendirme işlemleri için üniversitelerine müracaat etmektedirler.

Üniversitelerce alınan başvurular, "YENİ YÖK" anlayışına uygun olmayan çok eski tarihten kalma bir yönetmelik hükümlerine göre incelenmektedir. İlgili yönetmeliğin adı, "Yurtiçinde ve Yurtdışında Görevlendirmelerde Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik"tir.

Söz konusu yönetmelikte görevlendirme tipi süre yönünden ikiye ayrılmaktadır. Üç ay kadar (üç ay dahil) olan görevlendirmeler kısa süreli olarak ifade edilirken, bu süreleri aşanlar ise uzun süreli olarak belirtilmektedir.

Mezkür Yönetmeliğin 5/a maddesinde, "Devlet yükseköğretim kurumlarının öğretim üyesi kadrosunda fiilen altı yıl çalışan öğretim üyelerine yurt içinde veya yurt dışında ar-ge niteliğinde çalışmak üzere, ilgili yönetim kurulunun görüşü ve hizmetin aksamaması için gerekli tedbirlerin alınmış olması kaydıyla üniversite yönetim kurulu kararı ile öğretim üyesinin hazırladığı çalışma programı değerlendirilerek bir yıl süreyle ücretli izin verilebilir. İkinci defa ücretli izin kullanılabilmesi için öğretim üyesinin, birinci iznin sona erdiği tarihten itibaren asgari altı yıl süreyle bir devlet yükseköğretim kurumunda görev yapması gerekir." düzenlemesi yer almaktadır.

Anılan düzenlemede herhangi bir istisnai bulunmadığı için öğretim üyeliğine atandıktan sonra "altı yıl hizmeti bulunmayanlar" TÜBİTAK dahil olmak üzere herhangi bir kurumdan burs alması halinde, uzun süreli görevlendirme hakkından yararlanamamaktadır.

Bu durum, burs kazanan öğretim üyelerini mağdur ettiği gibi, ülkemizin kritik alanlarında yurtdışı/yurtiçi bilimsel araştırmalarının engellenmesine de neden olmaktadır.

Halbuki öğretim üyelerinin kurum dışı fonlarca burs kazanması halinde yönetmelikte aranılan 6 (altı) yıllık süre şartından istisna tutulmaları öngörüldüğünde, sorun basit bir şekilde çözüme kavuşmuş olacaktır.

Yükseköğretimde köklü reformlar yapılırken, üniversiteleri ve akademisyenleri bilimsel anlamda yüksek düzeyde destekleme süreçleri devam ederken, akademisyenlerin böyle bir sorunla bilimsel çalışmalarına sekte vurulmasını anlamak gerçekten mümkün değildir.

Sonuç olarak, pandemi koşullarıyla birlikte her geçen gün dijitalleşme sürecini hızlandıran Dünyamız koşullarına uygun olarak, "YENİ YÖK" tarafından "1983 MODEL" yönetmeliğin bütünüyle elden geçirilmek suretiyle yenilenmesinin elzem olduğunu düşünüyoruz.