Doğalgazda 'kışın çarpılma, dilim dilim öde' formülü
Erkan Çelebi'nin yazısı
DOĞALGAZ abonelerinin bir yıl içinde ödediği tüm faturaların 4'te 3'ünü, kış aylarında düzenlenen 4 faturanın oluşturması, dağıtım kuruluşlarının sabit ödeme uygulamasını başlatmasına yol açtı. Yeni uygulamayla abonelerin yıllık gaz tüketimi baz alınıp 12 aya bölünüyor.
SON bir yıl içinde doğalgaz fiyatlarına yapılan yüzde 18.5 zam, kış aylarında düzenlenen faturalar aile bütçelerini iyice zorlayacak. Özellikle aralık ile mart ayları arasında abonelere çıkarılan faturaların, ödeme sorunlarını da beraberinde getirmesi, doğalgaz dağıtım kuruluşlarını önlem almak zorunda bırakıyor. Bu kurumlardan İGDAŞ, sabit ödeme uygulamasını başlatarak, abonelerin özellikle soğuk kış aylarında kabarık doğalgaz faturaları yüzünden zorlanmalarını önlemeye çalışıyor. Bu uygulamada, abonelerin bir yılda tükettiği gaz baz alınarak 12 aya yayılıyor. Aboneye her ay sabit bir fatura çıkarılarak, eşit taksitler halinde doğalgaz faturalarını ödemelerine imkan sağıyor.
Anında gaz kesimi
Arkadaşımız Mehtap Özcan'ın yaptığı araştırmaya göre, dağıttıkları gazın bedelini öderken Botaş'la sorun yaşamak istemeyen dağıtım kuruluşları, abonelerin de düzenledikleri faturaları zamanında ödemelerini istiyor. Dağıtım şirketlerinin faturasını zamanında ödemeyen abonelerin anında gazını kesme yoluna gitmesi, abonelerin bir anda kış aylarını soğukta geçirme tehlikesiyle karşılaşmasını sağlıyor. Böyle olunca, abonelerle gaz dağıtım kuruluşları arasında tatsız sorunlar yaşanabiliyor.
Ortalama 1000 YTL
Bu sorunlara da, abonelerin bir yıl içinde ödediği tüm faturaların dörtte üçünü, aralık ile mart ayları arasında düzenlenen dört faturanın oluşturması yol açıyor. İstanbul'da bir apartman dairesinin yıllık ortalama doğalgaz tüketimi 1000 YTL olurken, bu müstakil ev ve villalarda ortalama 2 bin YTL civarında oluyor. Abonelerin aralık-mart döneminde ödediği dört doğalgaz faturasının toplam bedeli dairelerde 750 YTL'yi, müstakil evlerde de 1500 YTL'yi aşıyor.
Gaza yeni zam yolda
Bunda da, geçtiğimiz yılın mayıs ayında 52 Ykr olan bir metreküp doğalgazın, şu anda 62 Ykr'a ulaşması etkili oldu. Artan petrol ve doğalgaz fiyatları yüzünden mali sıkıntı içine giren Botaş'ın maliyet artışlarını her ay yansıtma imkanına kavuşması, bu ayın başında gaz fiyatlarına yüzde 8.4'lük zam yapmasını sağlamıştı. Ancak bu zam, uluslararası piyasalarda yükselen doğalgaz fiyatlarını karşılamaya yetmedi. Botaş şimdi, gaz fiyatını temmuzda yeniden artırmaya hazırlanıyor.
Talepte bulunulmalı
Şu anda 3 milyon 773 bin abonesi bulunan İGDAŞ'ın başlattığı yeni uygulama ise abonelerin yılın her ayı eşit tüketim miktarına göre fatura ödemesini sağlayacak. Bu uygulamadan yararlanmak isteyen aboneler talepte bulunacak. Abonenin bir önceki yıla ait yıllık tüketim miktarı hesaplamada baz alınacak. Bu miktar, 12 aya bölünerek her ay eşit miktarda doğalgaz faturası ödenmesi sağlanacak. Yıl sonunda, mahsuplaşma yapılarak, tüketim düşük kalmışsa, para iadesi olacak. Aşılmış ise aradaki fark aboneden tahsil edilecek.
Zamlara rağmen avantajı sürüyor
ISINMA, mutfak ve banyoda doğalgaz kullanan 100 metrekarelik bir konut ortalama yılık doğalgaz tüketimi 1320 metreküp civarında oluyor. Bunun bedeli de 968 YTL olarak faturalara yansıyor. Bu tüketimin 880 YTL'lik kısmı (1200 metreküp) ısınma amaçlı, 88 YTL'lik (120 metreküp) kısmı da mutfak ve banyolarda kullanılıyor. Yapılan son zamlara rağmen doğalgaz, kömür ve LPG'ye oranla avantajını hálá koruyor.